Przedsiębiorcy, w przeciwieństwie do pracowników etatowych, nie muszą płacić podatku na zasadach ogólnych. Mogą wybrać nawet stawkę 3 procent. Sprawdź, która forma opodatkowania będzie odpowiednia dla twojej działalności.
Ustawodawca dopuszcza cztery formy opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej:
- Zasady ogólne
- Podatek liniowy
- Ryczałt ewidencjonowany
- Karta podatkowa
Podatnik musi wybrać jedną z nich przed rozpoczęciem działalności i wpisać do wniosku CEIDG-1, niezbędnego przy zakładaniu firmy. Zmiany może natomiast dokonać na początku każdego roku podatkowego. Jeśli wybierze podatek liniowy, ryczałt lub kartę podatkową, musi o tym pisemnie poinformować właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Co to znaczy właściwy? Dla dwóch pierwszych form jest nim naczelnik odpowiedni dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy (lub wspólników, jeśli jest to spółka), natomiast w przypadku karty podatkowej - naczelnik urzędu właściwego dla miejsca prowadzenia działalności.
Decyzję o ewentualnej zmianie podatnik musi podjąć do 20 stycznia. Jeśli tego nie zrobi, przez cały kolejny rok będzie objęty dotychczasową formą opodatkowania.
**Zasady ogólne**
Na zasadach ogólnych z fiskusem może rozliczać się każda firma. Jeśli przedsiębiorca w ciągu roku nie zarobi więcej niż 85 528 złotych, to zapłaci podatek 18 procent (pomniejszony o 556,02 zł, czyli 18 procent z kwoty wolnej od podatku)
. Za każdą złotówkę dochodu powyżej tego progu podatnik odda państwu już 32 grosze. Istotne jest tutaj pojęcie dochodu, przez który rozumiany jest całkowity roczny przychód przedsiębiorcy pomniejszony o koszty jego uzyskania. Dopiero od tak obliczonej kwoty odprowadza się podatek na zasadach ogólnych.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych wiąże się z obowiązkiem comiesięcznych wpłat zaliczek na konto urzędu skarbowego (do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu podlegającym opodatkowaniu). Nie trzeba tego robić, jeśli w danym miesiącu dochód nie przekroczył 3091 złotych,a więc kwoty wolnej od podatku. Zaliczki można również opłacać kwartalnie, pod warunkiem, że jest się nowym przedsiębiorcą (dwa pierwsze lata działalności) lub jeśli w poprzednim roku podatkowym przychody ze sprzedaży nie przekroczyły 1,2 miliona euro.
Po zakończeniu roku przedsiębiorca rozliczający się według zasad ogólnych ma obowiązek złożyć do urzędu skarbowego zeznanie podatkowe (PIT-36), wykazujące sumę rocznych dochodów objętych opodatkowaniem. Może to zrobić wspólnie z małżonkiem oraz ma prawo skorzystać z ulg podatkowych (m. in. na dziecko lub internet).
Korzystanie z zasad ogólnych wiąże się z obowiązkiem prowadzenia księgi przychodów i rozchodów lub ksiąg rachunkowych.
**Podatek liniowy**
Podobnie jak w przypadku zasad ogólnych, podstawą opodatkowania według zasady liniowej jest dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Różnicę stanowi stawka, która w tym przypadku wynosi 19 procent. Ze względu na brak progów obliczenie kwoty podatku, który jest zupełnie niezależny od wysokości dochodu, jest stosunkowo łatwe. Szczególnie że w tym przypadku nie ma też tak zwanej kwoty wolnej. Podatek liniowy wyklucza również wspólne rozliczanie z małżonkiem oraz korzystanie z ulg.
Tę formę opodatkowania stosować zatem powinni ci przedsiębiorcy, których dochody znacznie przekraczają drugi próg podatkowy, czyli 85 528 złotych rocznie.
Przy opodatkowaniu liniowym zaliczki są opłacane analogicznie jak w przypadku zasad ogólnych. Za cały rok podatkowy przedsiębiorca musi złożyć PIT-36L. Obowiązkiem jest również prowadzenie księgi przychodów i rozchodów lub ksiąg rachunkowych.
**Ryczałt ewidencjonowany**
W przeciwieństwie do poprzednich dwóch form, podstawą do obliczania kwoty ryczałtu nie jest dochód, ale przychód niepomniejszany o koszty jego uzyskania. Z tej formy korzystać mogą ci przedsiębiorcy, którzy osiągają przychody nie wyższe niż 150 000 euro rocznie. Ponadto, w myśl ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, nie mogą nim być objęci przedsiębiorcy osiągający w całości lub w części przychody z tytułu:
- prowadzenia aptek,
- działalności w zakresie udzielania pożyczek pod zastaw (prowadzenie lombardów),
- działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych,
- prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie wolnych zawodów innych niż określone w art. 4 ust. 1 pkt 11,
- świadczenia usług wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy,
- działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych,
Aktualnie obowiązuje pięć stawek ryczałtu:
- 20%,
- 17%,
- 8,5%,
- 5,5%
- 3%.
Każda z nich jest stosowana dla innego rodzaju działalności. Najwyższym ryczałtem są objęci przedstawiciele wolnych zawodów (m. in. lekarze, adwokaci, notariusze, architekci). Stawkę 17-procentową odprowadzać muszą m. in. przedsiębiorcy z zakresu usług pośrednictwa sprzedaży, parkingowych, transportowych lub fotograficznych. 8,5procent podatku obowiązuje przychody pochodzące m. in. związanych ze zwalczaniem pożarów, świadczeniem usług przedszkolnych czy ogrodniczych i botanicznych. Budowlańcy, sprzedawcy biletów komunikacji miejskiej zapłacą podatek według stawki 5,5 procent, a 3-procentowy ryczałt dotyczy właścicieli małej gastronomii (wyłączając napoje o zawartości wyższej niż 1,5 procent alkoholu) oraz handlowców. Pełną listę zawodów sprawdzisz w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.
Przy rozliczeniu ryczałtem nie ma konieczności prowadzenia księgi przychodów i rozchodów, ale w zamian za to przedsiębiorca musi mieć ewidencje przychodów, wyposażenia oraz wykaz środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
Podatnik objęty ryczałtem za rok podatkowy musi do końca stycznia złożyć PIT-28.
**Karta podatkowa **
Ta forma jest przeznaczona dla podatników prowadzących ściśle określone rodzaje działalności gospodarczej usługowej, wytwórczo-usługowej i handlowej wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Karta podatkowa to jedyna z form, która określona jest nie procentowo, a kwotowo. Wysokość podatku zależy od rodzaju działalności, liczby pracowników oraz liczby mieszkańców w miejscowości, w której działalność jest prowadzona. Na wysokość podatku nie ma zatem wpływu wielkość przychodów ani dochodów.
Kartą podatkową na mocy ustawymożna opodatkować przychody z usług zegarmistrzowskich, tapicerskich, krawieckich, a także działalność gastronomiczną, rozrywkową oraz transportową.
Kwotę podatku ustala indywidualnie naczelnik odpowiedniego urzędu skarbowego po uprzednim rozpatrzeniu złożonego przez podatnika wniosku PIT-16. Od decyzji naczelnika można się odwołać do dyrektora izby skarbowej.
Korzystanie z tej formy opodatkowania nie wymaga prowadzenia ewidencji zdarzeń gospodarczych, składania zeznań podatkowych ani wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Z fiskusem rozlicza się do 7. dnia każdego miesiąca.