Według danych Polskiej Organizacji Franczyzodawców polski rynek rośnie bardzo dynamicznie. Mamy już ponad 1000 modeli biznesowych działających w oparciu o franczyzę. Ponad 80 proc. pomysłów biznesowych opartych na franczyzie to marki polskie. Najpopularniejsze działają w sektorze gastronomicznym, spożywczym i odzieżowym. Sporo firm działających w tym modelu upada. Wszystko dlatego, że nie zawsze system franczyzowy jest właściwie ułożony.
Co to jest franczyza?
W przypadku umowy franczyzy mamy do czynienia z franczyzodawcą i franczyzobiorcą. Działają oni na podstawie pisemnej umowy. Franczyza pozwala prowadzić działalność pod szyldem innej, znanej marki. Może to być dość ciekawy sposób na rozpoczęcie biznesu, bo działamy z bardziej doświadczonym partnerem biznesowym. Franczyzodawca otrzymuje wynagrodzenia za to, że można korzystać z jego marki.
Franczyza – zalety dla franczyzobiorcy
Podstawową korzyścią dla franczyzobiorcy jest większe poczucie bezpieczeństwa, które wynika z tego, że kupujemy gotowy, sprawdzony pomysł. Mamy bowiem do czynienia ze znaną marką, która na klientów działa dobrze. Poza tym korzysta się na efekcie skali. Przy handlu konkretnymi towarami, poszczególni franczyzobiorcy korzystają na tym, że towary pochodzą ze wspólnego magazynu, do którego kupuje się produkty w ogromnych ilościach. Dodatkowo franczyzobiorca korzysta też z reklam całej marki.
Franczyzodawca oprócz marki pozwala też korzystać z wiedzy na temat budowania i prowadzenia tego konkretnego biznesu. Franczyzobiorca przez cały czas otrzymuje pomoc i szkolenia. Najczęściej jest to pomoc przy wyborze konkretnych produktów, lokalizacji biznesu, a także rekrutacji pracowników. W przypadku franczyzy nie trzeba posiadać dużego kapitału, by zacząć działalność. Przedsiębiorca korzysta bowiem z gotowej marki, logo, szkoleń, wiedzy, a także pomocy merytorycznej. Rozpoznawalność marki pozwoli nam prognozować lepsze zyski.
Co franczyza daje franczyzodawcom?
Franczyzodawca szybko rozwija swoją markę. Zwiększa też kanał dystrybucji. W związku z tym zwiększa swoje udziały rynkowe. Gdy dobrze wybierze sobie partnerów biznesowych, to mogą razem skutecznie rozwijać markę. Franczyzodawca nie musi samodzielnie kontrolować całego personelu. To spoczywa na barkach franczyzobiorców. Dzięki temu franczyzodawca oszczędza na administracji kadrowej.
Wady franczyzy dla franczyzodawcy
Franczyza nie jest pozbawiona wad. Przede wszystkim chodzi o to, że istnieje ryzyko związane z tym, że może być trudna do skontrolowania. Szczególnie gdy franczyza rozwijana jest poza granicami kraju.
Ryzyko związane jest też z doborem partnerów franczyzowych. Nie mamy gwarancji, że będzie on rzetelny czy uczciwy. Może się też zdarzyć, że franczyzobiorca wykorzysta model biznesowy przeciwko marce.
Franczyza – wady dla franczyzobiorcy
A jakie wady dla franczyzobiorcy może przynieść umowa franczyzy? Przede wszystkim chodzi o koszty udzielenia licencji. Poza tym franczyzobiorca musi płacić określony procent obrotów. To wszystko powoduje, że początkujący przedsiębiorca "na dzień dobry" ponosi spore koszty. Może więc mieć problem z zarobieniem na utrzymanie lokalu, wynagrodzeniach dla pracowników itd. Franczyzobiorca jest też ograniczony w prowadzeniu biznesu. Jest bowiem bez przerwy kontrolowany przez franczyzodawcę. Każda zmiana musi być zaaprobowana przez właściciela marki.
Franczyzobiorca jest też narażony na skutki błędnych decyzji franczyzodawcy. Jeśli klienci będą np. bojkotować markę, to franczyzobiorca może najbardziej to odczuć.
