UE zapewnia środki finansowe na szeroki zakres projektów i programów obejmujących takie obszary jak:
- rozwój regionalny i miejski;
- zatrudnienie i włączenie społeczne;
- rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich;
- polityka morska i rybołówstwo;
- badania i innowacje;
- pomoc humanitarna.
Zarządzanie funduszami unijnymi
Finansowanie jest zarządzane zgodnie ze ścisłymi regułami w celu zapewnienia dobrej kontroli nad sposobem wykorzystania funduszy i wydatkowania pieniędzy w przejrzysty oraz odpowiedzialny sposób.
Jako grupa, 28 unijnych komisarzy ponosi ostateczną polityczną odpowiedzialność za zapewnienie właściwego wydatkowania funduszy UE. Ponieważ jednak większość funduszy jest zarządzana w krajach beneficjentów, odpowiedzialność za przeprowadzanie kontroli i coroczne audyty spoczywa na rządach krajowych.
Ponad 76 proc. budżetu UE jest zarządzane we współpracy z władzami krajowymi i regionalnymi poprzez system „wspólnego zarządzania”, w dużej mierze za pośrednictwem 5 dużych funduszy – funduszy strukturalnych i inwestycyjnych. Łącznie wspomaga to wdrażanie strategii „Europa 2020”.
Fundusze unijne są dostarczane w formie:
- Dotacji na konkretne projekty związane z polityką UE, zwykle po publicznym ogłoszeniu, zwanym „zaproszeniem do składania wniosków”. Część środków pochodzi z UE, częściowo z innych źródeł.
- Umowy wydawanej przez instytucje UE na zakup usług, towarów lub prac, których potrzebują do swojej działalności – takich jak studia, szkolenia, organizacja konferencji, sprzęt IT. Zamówienia są udzielane w drodze zaproszenia do składania ofert.
Odbiorcy przetargów, dotacji lub pomocy rozwojowej oznaczonej dla krajów spoza UE są publikowani w Internecie.
Mały biznes
Może uzyskać fundusze unijne poprzez dotacje, pożyczki i gwarancje. Dotacje zapewniają bezpośrednie wsparcie, podczas gdy inne fundusze są dostępne za pośrednictwem programów zarządzanych na szczeblu krajowym.
Organizacje pozarządowe i organizacje społeczeństwa obywatelskiego
Mogą kwalifikować się do finansowania, pod warunkiem, że działają w obszarach polityki UE i nie są nastawione na zysk.
Młodzi ludzie
Dwa główne rodzaje finansowania:
- Edukacja i szkolenie – możliwości studiowania w ramach programu Erasmus +, wsparcie dla uczniów zbliżających się do końca szkoły średniej oraz kształcenie zawodowe w innym kraju;
- Młodzież – współfinansowanie projektów, które wspierają zaangażowanie obywatelskie, wolontariat i szerszą perspektywę wielokulturową.
Badacze
W latach 2014-2020 UE zapewni środki na badania w wysokości prawie 80 miliardów euro, głównie za pośrednictwem sztandarowego programu badawczego Horyzont 2020. Finansowanie to zazwyczaj ma formę dotacji, aby częściowo finansować szeroki zakres projektów badawczych.
Rolnicy i obszary wiejskie
Większość rolników w UE kwalifikuje się do bezpośrednich płatności z tytułu dochodów. Około jedna trzecia z nich jest przyznawana w zamian za zielone praktyki rolne (utrzymanie trwałych użytków zielonych, dywersyfikację upraw itp.).
Rolnicy otrzymują również pieniądze w oparciu o ilość posiadanych gruntów – ponownie za stosowanie ekologicznych metod uprawy, które zachowują różnorodność biologiczną, jakość gleby i wody oraz utrzymanie emisji CO2 na niskim poziomie.
Ponadto, w ramach rozwoju obszarów wiejskich, młodzi rolnicy mogą skorzystać ze szczególnego wsparcia na rozpoczęcie działalności, jak również z wyższych stawek wsparcia dla inwestycji, które wspierają biznes.