Polska jest największym beneficjentem pomocy z kasy UE. Oprócz bezzwrotnych dotacji, przedsiębiorcy mają do dyspozycji także pożyczki i kredyty. Na jakie wydatki mogą przeznaczyć powierzone fundusze?
Unijny zastrzyk gotówki wspiera sferę innowacyjności i rozwoju firm. Inwestycje mają wpłynąć na zwiększenie konkurencyjności polskiej gospodarki i poziom zatrudnienia.
Programy, w ramach których można się ubiegać o dofinansowanie są najczęściej kontynuacją tych z poprzedniej perspektywy finansowej (2007-2013). Tym razem, środków do wykorzystania jest jednak więcej o prawie 20 miliardów euro.
Skorzystają na nich głównie przedsiębiorcy, poszukujący wsparcia finansowego na inwestycje za pośrednictwem Regionalnego Programu Operacyjnego, a także dzięki kilku projektom ogólnokrajowym - Inteligentny Rozwój (PO IR), Wiedza, Edukacja, Rozwój (PO WER) oraz Polska Wschodnia (PO PW).
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój
Rozwój nowych technologii, postępowanie na rzecz podnoszenia konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw oraz wsparcie badań naukowych to główne założenia programu Inteligentny Rozwój. Jego koncepcja koncentruje się na obszarach tematycznych o najwyższym potencjale gospodarczym i naukowym, czyli tzw. inteligentnych specjalizacjach.
Pomoc bezzwrotna przyczynia się przede wszystkim do zwiększenia nakładów prywatnych na prace badawczo-rozwojowe zarówno w skali kraju, jak i regionów. Wsparcie obejmuje tworzenie i rozwój potrzebnej infrastruktury poprzez inwestycje w sprzęt, technologię i aparaturę, niezbędne do tworzenia innowacyjnych produktów i usług. Dzięki połączeniu nauki i biznesu, wyniki prac badawczych mają być odpowiedzią na potrzeby komercyjnego rynku.
O dotację w tej kategorii mogą występować przede wszystkim mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa oraz start-upy. Dodatkowo, fundusze są przeznaczone również dla jednostek naukowych, instytucji otoczenia biznesu i konsorcjów (czy to przedsiębiorczych, czy naukowych).
W ramach PO IR finansowanie otrzymają projekty, mające bezpośredni wpływ na podmioty o konkretnych pomysłach na rozwój. Należą do nich np. przedsiębiorstwa, które zdobywają nowe rynki i ulepszają oferowane produkty, dzięki podejmowanym w tym celu działaniom. Inwestują, opracowują i wdrażają innowacyjne usługi czy współpracują z instytucjami badawczo-rozwojowymi.
Możliwość dopłaty mają również te inicjatywy, których realizatorzy pełnią jedynie funkcję wykonawcy lub pośrednika w dostarczaniu rozwiązań dla konkretnych odbiorców. Przykładem są projekty realizowane przez instytucje otoczenia biznesu, świadczące usługi doradcze (bezpłatne lub częściowo płatne), a także podmioty udzielające wsparcia w formie pożyczek, poręczeń czy wejść kapitałowych.
Beneficjenci IR biorą udział w kosztach realizacji, wnosząc wkład własny. Zasada ta dotyczy w szczególności projektów, w których występuje pomoc publiczna. Dofinansowanie jest dostępne w formie refundacji (wypłacanej jako zwrot całości lub część wydatków poniesionych z własnych środków) lub zaliczki, przyznawanej na poczet planowanych inwestycji.
Dofinansowanie w regionach
Na szesnaście Regionalnych Programów Operacyjnych składa się w sumie 31,28 miliardów euro. Celem tych funduszy jest wspieranie rozwoju wszystkich województw. Każdy region dysponuje jednak inną wysokością dofinansowania, dlatego też przyznawane kwoty mogą się od siebie różnić.
Na finansowanie w ramach RPO mogą liczyć te inicjatywy, których działalność mieści się w obszarach zgodnych z gospodarczymi i społecznymi priorytetami danego regionu. Każde województwo posiada odrębne, wyspecjalizowane obszary działalności o różnej charakterystyce i potencjale.
Województwa lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie oraz warmińsko-mazurskie są objęte dodatkowym finansowaniem w ramach programu Polska Wschodnia. Są to regiony o najniższym PKB, dlatego celem programu są działania na rzecz wzrostu konkurencyjności i rozwoju przedsiębiorstw zlokalizowanych w tych miejscach.
Wiedza, edukacja, rozwój
Fundusze europejskie to nie tylko finansowanie inwestycji, ale także pomoc w merytorycznym rozwoju przedsiębiorstw. Ta kategoria może zatem zainteresować biznesmenów nastawionych na szkolenia i kursy dla pracowników. Program składa się z kilku obszarów, m.in.: mobilność i aktywizacja zawodowa, rozwój innowacji społecznych czy poprawa elastyczności rynku pracy.
Wsparcie uzyskają także osoby młode. Dzięki ofertom staży czy praktyk zatrudnienie znajdą osoby pozostające od dłuższego czasu bez pracy, a przyznawane pożyczki i dotacje pozwolą na rozpoczęcie samodzielnej działalności gospodarczej.
Zainteresowani mogą także skorzystać z doradztwa w określonej dziedzinie, związanej z wykonywanym zawodem. Jest ono prowadzone przez wykwalifikowanego doradcę lub w ramach tematycznych projektów szkoleniowych dla przedsiębiorców i osób bezrobotnych. Oferta skierowana jest głównie do chętnych na rozwój kapitału ludzkiego w firmie.