- Dzisiaj budujemy pomost nad doliną śmierci, która rozciąga się między badaniami a wdrożeniami gospodarczymi - mówi wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin o podpisanej przez prezydenta ustawie o innowacyjności. Dzięki niej firmy mogą liczyć na ulgi na działalność badawczo-rozwojową, a naukowcy na większe zyski z komercjalizacji wynalazków.
Rządowy projekt nowelizacji niektórych ustaw określających warunki prowadzenia działalności innowacyjnej, przygotowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW), wprowadza system instrumentów premiujących i zachęcających do podejmowania działalności innowacyjnej.
Gowin podkreśla, że ustawa o innowacyjności buduje "pomost ponad doliną śmierci", która rozciąga się między światem nauki a gospodarki. - Po raz pierwszy polscy przedsiębiorcy mają realne ulgi. Wysokie, realne zachęty do tego, aby współpracować ze światem nauki. Naukowcy z kolei mają warunki, by czerpać korzyści z komercjalizacji swoich badań, ale także by z tych badań uczynić pewien element swojej kariery zawodowej - mówi minister nauki.
Zdaniem prof. Macieja Chorowskiego, dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, ustawa jest zachętą dla firm do prowadzenia prac badawczo-rozwojowych. - Ustawa również ujawni te prace, które już były prowadzone, ale z różnych względów, również fiskalnych, nie były księgowane jako prace badawczo-rozwojowe, tylko były wpisywane w bieżącą działalność przedsiębiorstw - dodaje.
Marcin Bruś z firmy Nestmedic, producenta teleKTG o nazwie Pregnabit, uważa, że podpisanie ustawy jest krokiem we właściwym kierunku, ale czeka na kolejne decyzje, które ułatwią prace nad innowacyjnymi produktami. - Podatkowe korzyści wynikające z tych zmian będą bardzo ciepło przyjęte przez wszystkich przedsiębiorców, którzy - spójrzmy prawdzie w oczy - działają w warunkach wysokiego ryzyka, wprowadzając produkty, których nie ma rynku - ocenia.
Z kolei prezes firmy Braster Marcin Halicki, zwraca uwagę, że koszty badań przy ekspansji globalnej są bardzo wysokie. Firma wprowadzała na polski rynek urządzenie do samobadania piersi i ma zamiar w przyszłości szukać zagranicznych klientów. - Ustawa o innowacyjności niesie wiele zachęt fiskalnych z naszego punktu widzenia, bo my będziemy dalej prowadzili badania nad nowymi produktami i nad ulepszeniem tego produktu - dodaje.
- To jest dopiero pierwszy krok, będziemy wprowadzać nową, wdrożeniową ścieżkę kariery akademickiej, będziemy przebudowywać instytuty badawcze. Chcemy także wprowadzić cały szereg dodatkowych rozwiązań, które jeszcze bardziej poprawią warunki dla prowadzenia innowacyjnej działalności gospodarczej - zapewnia Gowin.
Prace nad ustawą przebiegały bez kontrowersji - za przyjęciem ustawy opowiedziały się wszystkie kluby parlamentarne. Przewiduje ona zniesienie od 1 stycznia 2017 r. podatku dochodowego od własności intelektualnej wnoszonej do spółki. Nowe przepisy zakładają też możliwość odliczenia od podatku kosztów uzyskania patentu przez małe i średnie przedsiębiorstwa.
Ponadto ustawa zwiększa kwoty kosztów kwalifikowanych wydatków na badania i rozwój, które można odliczyć od podatku. Dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich firm odliczenia te wyniosą do 50 proc. Duże firmy będą mogły z kolei odliczyć nawet 50 proc. wydatków osobowych i 30 proc. pozostałych kosztów związanych z działalnością badawczo-rozwojową.
Nowe przepisy wydłużają ponadto z trzech do sześciu lat okres, w jakim przedsiębiorca będzie mógł odliczyć koszty poniesione na działalność badawczo-rozwojową.
W nowelizacji przewidziano również, że nowo powstające przedsiębiorstwa (tzw. start-upy) prowadzące działalność badawczo-rozwojową mogą się ubiegać o zwrot gotówkowy w wysokości 18 lub 19 proc. potencjalnego, ale niewykorzystanego odliczenia.
Ustawa zawiera poza tym pakiet przepisów uproszczających procedury, m.in. modyfikuje zasady nabywania przez naukowców praw majątkowych do wynalazków. Zgodnie z nowymi przepisami naukowiec pracujący na uczelni publicznej, jeśli będzie zainteresowany komercjalizacją wyników własnych badań tam prowadzonych, będzie musiał powiadomić o tym swoją uczelnię w ciągu 14 dni od zgłoszenia informacji o wynikach badań. W przeciwnym przypadku uczelnia automatycznie przejmie prawa do wyników badań naukowych i prac rozwojowych.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, ale część przepisów - m.in. dotyczących ulg podatkowych - obowiązywać będzie od 1 stycznia 2017 r.
Podpisana w środę ustawa o innowacyjności poprzedza kolejną ustawę dotyczącą takiej tematyki. Nad projektem tej drugiej prace są już finalizowane, a ustawa - jak spodziewa się MNiSW - mogłaby wejść w życie od 1 stycznia 2018 roku.
