Kara grzywny jest najłagodniejszą karą, którą przewiduje polski kodeks karny. Ma dominującą rolę wśród wszystkich innych kar. Kara grzywny może być udzielona szybko i skutecznie.
Ustalanie kary grzywny
Warto pamiętać, że przyznanie kary grzywny obejmuje dwa etapy. W pierwszym ustala się liczbę dziennych stawek. Minimalna wartość to 10 stawek dziennych, a maksymalna to 360 stawek. O ile oczywiście inaczej nie stawi ustawa. W drugim etapie przydzielania takiej kary ustala się, jaka jest wysokość stawki dziennej. Minimalna stawka dzienna to nie mniej niż 10 zł. Stawka dzienna nie może być wyższa niż 2000 zł.
Jeśli określana jest wysokość stawki dziennej, to trzeba brać pod uwagę wszelkie okoliczności związane ze stanem majątkowym i osobistym sprawcy. Bierze się więc pod uwagę dochody sprawcy, warunki rodzinne, jego majątek, a także możliwości związane z zarobkowaniem.
Wysokość stawki dziennej powinno się dopasować najbardziej do możliwości zarobkowych. To od przyszłej sytuacji finansowej zależy bowiem, czy grzywnę będzie można zapłacić.
Kara grzywny występuje w jednej z kilku postaci:
- grzywna samoistna;
- grzywna orzeczona obok kary pozbawienia wolności;
- grzywna orzeczona z warunkowym zawieszeniem kary pozbawienia wolności albo ograniczenia wolności.
Kara grzywny nie będzie orzeczona w sytuacji, gdy dochody sprawcy albo sytuacja majątkowa pozwalają przypuszczać, że nie będzie w stanie jej zapłacić, a egzekucja będzie również mało skuteczna. Dotyczy to każdej grzywny, zarówno samoistnej, jak i tej, która została orzeczona razem z karą pozbawienia albo ograniczenia wolności.
Opłacanie grzywny
Grzywna powinna być opłacona w ciągu 30 dni. Jeśli nie zostanie to wypełnione, grzywna jest ściągana poprzez przeprowadzenie egzekucji. W sytuacji, gdy egzekucja grzywny może okazać się bezskuteczna, wtedy sąd zamienia grzywnę na prace społeczne. Może się tak zdarzyć, jeśli grzywna jest nie większa niż 120 stawek dziennych, a skazany wyraża zgodę na prace społeczne. Jeśli i to nie pomoże w* uregulowaniu kwoty grzywny, może być zastosowana zastępcza kara pozbawienia wolności. Jeden dzień pozbawienia wolności odpowiada dwóm stawkom dziennym. Zastępcza kara pozbawienia wolności nie może być większa niż 12 miesięcy pozbawienia wolności. Jeśli dany czyn nie jest zagrożony w ogóle karą pozbawienia wolności, to zastępcza kara* nie może być większa niż sześć miesięcy pozbawienia wolności.
Kara grzywny może być też uzupełnieniem w stosunku do osób, które popełniły przestępstwo z chęci zysku. Kara grzywny obok kary pozbawienia wolności może być orzeczona w sytuacji, gdy czyn karalny został dokonany po to, by uzyskać korzyść majątkową, gdy korzyść majątkowa została faktycznie osiągnięta.
W przypadku przestępstw skarbowych kara grzywny wymierzana jest od 10 do 720 stawek dziennych. Stawka dzienna nie może być niższa niż jedna trzydziesta część minimalnego wynagrodzenia. Nie może też być wyższa niż czterystukrotność tego wynagrodzenia.
