Specyfika nakazu zapłaty
Nakaz zapłaty kojarzony jest z postępowaniem windykacyjnym. Mamy dwa podstawowe nakazy zapłaty. Pierwszy to nakaz zapłaty uzyskiwany w postępowaniu upominawczym. Drugi uzyskuje się w postępowaniu nakazowym. Niezależnie w jaki sposób nakaz został wydany, jeśli się uprawomocni, to może wobec dłużnika prowadzić egzekucję.
Żeby nie doprowadzić do uprawomocnienia nakazu zapłaty, trzeba go zaskarżyć.
Gdy zaskarżymy nakaz w całości lub nawet w części, to nie ma on już mocy prawnej.
Żeby skutecznie zaskarżyć nakaz zapłaty, należy to zrobić w określonym terminie. Mamy na to dwa tygodnie od czasu doręczenia. Gdy zaskarżymy nakaz, będzie przeprowadzona zwykła rozprawa, a także zostanie wydany wyrok.
W sytuacji, gdy pozwany nie zgłosi sprzeciwu lub zarzutów w stosunku do nakazu albo spóźni się ze złożeniem sprzeciwu, to orzeczenie się uprawomocni. Zaskarżenie może dotyczyć części nakazu. Gdy jest skuteczne, to uprawomocnieniu podlega część, która nie była zaskarżona. Odnośnie do pozostałego zakresu jest prowadzona odrębna rozprawa.
Jak sprawdzić, czy nakaz zapłaty się uprawomocnił?
A jak sprawdzić, czy nakaz jest prawomocny, czy też pozwany wniósł sprzeciw? Taką informację można uzyskać w sądzie, podając sygnaturę, czyli oznaczenie sprawy. Co oznacza, że nakaz zapłaty stał się prawomocny?
Prawomocny nakaz zapłaty, niezależnie od tego, czy uprawomocnienie dotyczy całości, czy części jest równoznaczne z wyrokiem sądu i upoważnia do przeprowadzanie egzekucji. Żeby jednak egzekucję prowadzić, wymagane jest uzyskanie tytułu wykonawczego. Co to właściwie oznacza? Prawomocny nakaz zapłaty to tytuł egzekucyjny. On jednak nie wystarcza do wszczęcia egzekucji. Musi być dodatkowo opatrzony klauzulą wykonalności. Wyjątek stanowi elektroniczne postępowanie upominawcze. W tym wypadku klauzulę wykonalności nadaje się z urzędu.
Jak odwołać się od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym?
O tym, że wydano nakaz zapłaty, pozwany wie w momencie, gdy otrzymuje go wraz z pozwem. Jeśli nakaz zapłaty był wydany w postępowaniu upominawczym, można wnieść w stosunku do niego sprzeciw. Trzeba to zrobić bezpośrednio w sądzie lub wysyłając list polecony na adres sądu. Pozwany ma na to dwa tygodnie od terminu otrzymania nakazu zapłaty. W sytuacji, gdy pozew wniesiono formularzu urzędowym, to sprzeciw musi być złożony w ten sam sposób.
W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany musi wskazać, czy chce zaskarżyć nakaz zapłaty w całości, czy też zaskarża go w części. W drugim przypadku musi wyraźnie zaznaczyć, jakiej części wymaga zaskarżenie. Dodatkowo musi też złożyć zarzuty. Ich zadaniem jest podważenie pozwu i jednocześnie nakazu zapłaty. Nie obejdzie się w takiej sytuacji z koniecznością wniesienia dowodów.
Jeśli nie złożymy sprzeciwu w terminie, będzie on odrzucony. W przypadku choroby lub innej przyczyny, niezależnej od pozwanego można wnioskować o to, by termin na wniesienie sprzeciwu przywrócić.
Jeśli sprzeciw wniesiony jest skutecznie, odbywa się normalna rozprawa.
Nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym – odwołanie
W przypadku nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym pozwany musi w ciągu 14 dni zapłacić całą kwotę określoną w pozwie albo wnieść zarzuty na nakaz zapłaty. Jeśli termin nie zostanie dotrzymany, zarzuty są odrzucane, bez względu na ich zasadność. Jeśli jednak przyczyną opóźnienia są czynniki niezależne od pozwanego, można próbować wnioskować o przywrócenie terminu.
Zasadniczą różnicą w stosunku do postępowania upominawczego, jest to, że nawet jeśli wniesiemy zarzuty wobec nakazu, to nie traci on mocy. Oznacza to, że jest zabezpieczeniem aż do momentu wydania ostatecznego wyroku.