Uzyskując dochody z tytułu pracy najemnej wykonywanej za granicą, w większości przypadków należy pamiętać o rozliczeniu się z nich także w Polsce.
Nie oznacza to jednak, że dochody osiągane poza terytorium Polski będą opodatkowane dwukrotnie. Przeciwdziałają temu bowiem umowy dwustronne o unikaniu podwójnego opodatkowania zawierane przez Polskę z innymi krajami, które w szczególny sposób regulują kwestie opodatkowania dochodów uzyskiwanych z pracy najemnej za granicą.
Umowy te przewidują dwie metody określające obowiązki podatkowe osób wykonujących pracę najemna za granicą:
- metoda wyłączenia z progresją,
- metoda zaliczenia proporcjonalnego.
Ustalenie, która metoda obliczenia podatku należnego będzie miała zastosowanie w danym przypadku wynika z treści *umowy. *
*Metoda wyłączenia z progresją polega na tym, *że w Polsce *wyłącza się z podstawy opodatkowania dochód osiągnięty za granicą, *jednak dla ustalenia stawki podatku od pozostałego dochodu - osiągniętego w Polsce - stosuje się stawkę podatku właściwą dla całego dochodu, tzn. łącznie z dochodem osiągniętym za granicą.
| Jak liczyć |
| --- |
| 1. Do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, które zostały osiągnięte w Polsce, należy dodać dochody osiągnięte za granicą i od sumy tych dochodów obliczyć podatek wg obowiązującej skali podatkowej. 2. Następnie ustalić stopę % jako stosunek kwoty podatku obliczonego wg skali podatkowej do łącznych dochodów podatnika (krajowych i zagranicznych). 3. Obliczoną stopę % należy zastosować tylko do dochodu osiągniętego w Polsce. |
Metodę tę stosuje się między innymi do dochodów z pracy najemnej w umowach z następującymi państwami:
Albania, Bangladesz, Białoruś, Bułgaria, Cypr, Chiny, Chorwacja, Czechy, Estonia, Filipiny, Francja, Grecja, Hiszpania, Indie, Indonezja, Irlandia _ , Izrael, Japonia , Jordania, Kanada, Liban, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Maroko, Meksyk, Mongolia, Norwegia, Nowa Zelandia, Niemcy, Pakistan, Portugalia, Republika Południowej Afryki, Rumunia, Singapur, Słowenia, Słowacja, Sri Lanka, Szwajcaria, Tajlandia, Tunezja, Turcja, Węgry, Wietnam, Włochy , Zimbabwe, Zjednoczone Emiraty Arabskie i od 2006 roku Szwecja ** _**
W przypadku tej metody, nie odlicza się podatku zapłaconego za granicą.
*Metoda proporcjonalnego odliczenia polega na tym, że cały dochód *danej osoby, w tym dochód uzyskany poza Polską, *będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce. *
| Jak liczyć |
| --- |
| W metodzie odliczenia proporcjonalnego dochody uzyskane za granicą łączy się z dochodami uzyskanymi w Polsce. Od ich sumy oblicza się podatek dochodowy wg skali i od tego podatku odejmuje się kwotę podatku zapłaconego za granicą. Odliczenie podatku nie może przekroczyć części podatku, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w obcym państwie. |
Zasada ta obowiązuje także wówczas, gdy w Polsce nie uzyskano w roku podatkowym żadnych dochodów.
Metodę tę stosuje się między innymi do dochodów z pracy najemnej w umowach z następującymi państwami:
_ Armenia, Australia, Belgia, Chile, Dania, Egipt, Finlandia, Islandia, Kazachstan, Kirgistan, Korea Płd., Kuwejt, Macedonia, Malezja, Mołdawia, Rosja, Syria, Tadżykistan, Ukraina, Uzbekistan, USA, Wielka Brytania i Irlandia Północna, od roku 2005 – Holandia, od roku 2006 - Austria. _
UWAGA! *20 lipca 2006 r. w Londynie podpisana została umowa pomiędzy RP, a Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej o unikaniu podwójnego opodatkowania, która wprowadziła metodę wyłączenia z progresją, *ale dopiero w stosunku do dochodów za rok 2007. Nowa konwencja weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 roku i zastąpiła umowę z 1976 r.
Jest to metoda znacznie korzystniejsza dla Polaków pracujących w Wielkiej Brytanii. Zmiana metody oznacza, że Polacy pracujący cały rok w Wielkiej Brytanii nie będą musieli opodatkowywać dochodu tam uzyskanego.
Metoda odliczenia proporcjonalnego jest stosowana także w przypadku gdy dochód został osiągnięty w państwie, z którym Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
| Pamiętaj! |
| --- |
| Przy obliczaniu podatku należy zwrócić szczególną uwagę na zagadnienia o szczególnym znaczeniu dla wysokości należnego podatku, a mianowicie: 1. podatnicy mają prawo do pomniejszania swoich dochodów osiąganych za granicą o przysługujące diety (za każdy dzień, w którym wykonywana była praca), przy czym pomniejszenie to nie może przekroczyć 30 diet rocznie. Wysokość diet ustalona jest w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002 roku w sprawie wysokości i warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. z 2002 r. Nr 236 poz. 1991), 2. od 2007 roku będzie można w rozliczeniu podatkowym uwzględnić 30% diety za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy. Zgodnie z przepisem przejściowym, nowe zasady rozliczania diet będą miały zastosowanie do dochodów uzyskanych w 2006 roku (będzie to bardzo korzystna
zmiana np. w Anglii), Diety odliczamy tylko w przypadku osiągania dochodów z pracy najemnej wykonywanej za granicą i ze stypendiów zagranicznych. 3. koszty uzyskania przychodu – zgodnie z ustawą o podatku dochodowym przysługują zryczałtowane koszty uzyskania – (w 2006 r. – 102,25 zł za każdy miesiąc), 4. składki ubezpieczenia społecznego – płacone wyłącznie do polskiego systemu ubezpieczeń, 5. przychody otrzymywane w walucie obcej powinny być przeliczone na złote według kursów z dnia otrzymania lub postawienia przychodu do dyspozycji podatnika, ogłaszanych przez bank, z którego usług korzystał podatnik i mających zastosowanie przy kupnie walut. Jeżeli podatnik nie korzysta z usług banku przychody przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych z dnia uzyskania przychodów, ogłaszanego przez NBP, 6. dochody z pracy najemnej wykonywanej za granicą powinny zostać wykazane na formularzu podatkowym PIT-36. |
METODA WYŁĄCZENIA Z PROGRESJĄ
dochody z Niemiec **
Pan Jan Nowak w okresie od stycznia do lipca 2006 roku był zatrudniony w Polsce na podstawie umowy o pracę. Za ten okres osiągnął wynagrodzenie w wysokości brutto 25,445,25 zł. Przez następne 5 miesięcy - od sierpnia do grudnia 2006 roku pracował w Niemczech, gdzie uzyskał przychód w wysokości 12.000 EURO, od którego potrącano mu należny tam podatek. Podatnik zwrócił się do Urzędu Skarbowego z zapytaniem, czy ma obowiązek rozliczyć się w Polsce z całości dochodów osiągniętych w 2006 roku?
Opodatkowanie dochodów z pracy najemnej wykonywanej poza granicami kraju regulowane zostało w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Polską a Niemcami.
Polsko-niemiecka umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania przyjęła metodę określaną jako *wyłączenie z progresją. *
*Metoda wyłączenia z progresją polega na tym, *że w Polsce wyłącza się z podstawy opodatkowania dochód osiągnięty za granicą, jednak dla ustalenia stawki podatku od pozostałego dochodu - osiągniętego w Polsce - stosuje się stawkę podatku właściwą dla całego dochodu, tzn. łącznie z dochodem osiągniętym za granicą.
W przypadku tej metody nie odlicza się podatku zapłaconego za granicą.
Tak więc, podatnik ma obowiązek złożyć do końca kwietnia 2007 r. zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w 2006 roku na formularzu PIT-36, we właściwym urzędzie skarbowym w Polsce.
Dla lepszego zilustrowania powyższej kwestii posłużę się przykładem:
Podatnik zamieszkuje w Polsce i w 2006 roku osiągnął dochód z dwóch źródeł przychodu tj:
- w Polsce w wysokości 25,445,25 zł,
- w Niemczech w wysokości 12.000,-EURO, od którego pobrany został podatek.
Z zaświadczenia o uzyskanych dochodach za pracę w Niemczech z podziałem na wypłaty miesięczne należy kwotę przychodów brutto przeliczyć na złote według kursów z dnia otrzymania lub postawienia przychodu do dyspozycji podatnika, ogłaszanych przez bank, z którego usług korzystał podatnik i mających zastosowanie przy kupnie walut. Jeżeli podatnik nie korzysta z usług banku przychody przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych z dnia uzyskania przychodów, ogłaszanego przez NBP.
Dane:
Dla potrzeb niniejszego przykładu przyjęto średni kurs EURO w kwocie 3,8584 zł.
- Dochód krajowy
- Przychód krajowy 25.445,25 zł,
- koszty uzyskania przychodu 715,25 zł,
- dochód krajowy 24.730,00 zł,
- składki ZUS 4.730,00 zł,
- składki na ubezp. zdrowotne 1.595,00 zł,
- zaliczki na podatek dochodowy 1.440,00 zł,
pobrane przez płatnika,
- Dochód z zagranicy - *12.000,-EURO *x 3,8584 zł = 46.300,80,-zł,
- Podatek zapłacony za granicą po przeliczeniu na złote - 13.000,-zł.
| I Sposób obliczenia przy zastosowaniu 30 diet rocznie |
| --- |
| * Przysługujące diety (równowartość 30 diet rocznie) * 42 EURO x 30 dni = 1.260 EURO * Pomniejszenie przychodu o diety * 12.000 EURO - 1.260 EURO = 10.740 EURO * Przeliczenie na złote * 10.740 EURO x 3,8584 zł = 41.439,22 zł * Przysługujące koszty uzyskania przychodu * 5 m-cy x 102,25 zł = *511,25 zł * Dochód z Niemiec do wyliczenia stopy procentowej wynosi *40.927,97 zł * 41.439,22 zł - 511,25 zł = 40.927,97 zł, * Ustalenie łącznych dochodów * 20.000,-zł + 40.927,97 zł = *60.927,97 zł *, * Obliczenie podatku zgodnie z obowiązującą w Polsce skalą podatkową od całości dochodów * [(60.927,97 zł - 37.024) x 30%] + 6.504,48 zł = *13.675,67 zł, * Ustalenie stopy procentowej * 13.675,67 zł (podatek) x 100 * 60.927,97 zł (łączne dochody) = 22,45%, Obliczoną stopę procentową podatku należy odnieść do dochodów uzyskanych w kraju 20.000,-zł x 22,45% = 4.490,-zł, Pomniejszenie podatku o składki zdrowotne 4.490,-zł – 1.595,-zł = 2.895,-zł, Teraz uwzględniamy zaliczki pobrane przez płatnika w Polsce w
wysokości *1.440,-zł * 2.895,-zł – 1.440,-zł = *1.455,-zł * |
Zatem, należny podatek dochodowy od dochodów uzyskanych w Polsce, przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją stanowi kwotę do zapłaty - 1.455,-zł.
| II Sposób obliczenia przy zastosowaniu 30% wartości diety |
| --- |
| (za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy.) * Przysługujące diety (za okres od VIII-XII tj. 250 dni) * 42 EURO x 30% = 12,60 EURO x 250 dni = 3.150 EURO * Pomniejszenie przychodu o diety * 12.000 EURO - 3.150 EURO = 8.850 EURO * Przeliczenie na złote * 8.850 EURO x 3,8584 zł = 34.146,84 zł * Przysługujące koszty uzyskania przychodu * 5 m-cy x 102,25 zł = *511,25 zł * Dochód z Niemiec do wyliczenia stopy procentowej wynosi *33.635,59 zł * 34.146,84 zł - 511,25 zł = 33.635,59 zł, * Ustalenie łącznych dochodów * 20.000,-zł + 33.635,59 zł = 53.635,59 zł *, * Obliczenie podatku zgodnie z obowiązującą w Polsce skalą podatkową od całości dochodów * [(53.635,59 zł - 37.024) x 30%] + 6.504,48 zł = *11.487,96 zł, * Ustalenie stopy procentowej * 11.487,96 zł (podatek) x 100 * 53.635,59 zł (łączne dochody) = 21,42%, * Obliczoną stopę procentową podatku należy odnieść do dochodów uzyskanych w kraju * 20.000,-zł x 21,42% = 4.284,-zł, * Pomniejszenie podatku o składki
zdrowotne * 4.284,-zł - 1.595,-zł = 2.689,-zł, * Teraz uwzględniamy zaliczki pobrane przez płatnika w Polsce w wysokości *1.440,-zł * 2.689,-zł - 1.440,-zł = 1.249,-zł |
Zatem, należny podatek dochodowy od dochodów uzyskanych w Polsce, przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją stanowi kwotę do zapłaty 1.249,-zł .
Pragnę także zaznaczyć, że od kwoty podatku odliczonego według skali podatkowej zgodnie z polską ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, *nie odlicza się podatku zapłaconego za granicą. *
Przedstawione w poniższym przykładzie dane dotyczące niemieckiego podatku są danymi przykładowymi, bowiem nie uwzględniają rzeczywistych stawek podatku dochodowego w Niemczech i służą wyłącznie przedstawieniu schematu obliczeń, nie zaś dokładnemu wyliczeniu należnego podatku.
METODA PROPORCJONALNEGO ODLICZENIA
Dochody z Wielkiej Brytanii **
Pan Marek Jankowski zamieszkuje w Polsce, ale przez cały 2006 rok pracował w Anglii gdzie potrącano mu z wynagrodzenia należny podatek. W Polsce za ten rok nie osiągnął żadnych dochodów. Podatnik zwrócił się do Urzędu Skarbowego z zapytaniem, czy ma obowiązek rozliczyć się w Polsce z dochodów osiągniętych w 2006 roku za granicą?
Kwestia opodatkowania dochodów z pracy najemnej wykonywanej proza granicami kraju regulowana jest ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych i umową o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartą pomiędzy Polską a Wielką Brytanią.
Polsko-brytyjska umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania przyjęła metodę unikania podwójnego opodatkowania określaną jako proporcjonalne odliczenie. Oznacza to, że podatek jest pobierany zarówno w państwie, w którym został uzyskany dochód (w tym przypadku w Anglii), jak i w państwie miejsca zamieszkania (tj. w Polsce). *Metoda proporcjonalnego odliczenia polega na tym, że cały dochód *danej osoby, w tym dochód uzyskany poza Polską, *będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce. *Zasada ta obowiązuje także w Pana sytuacji tzn. wówczas, gdy w Polsce nie uzyskano w roku podatkowym żadnych dochodów. Tak więc ma Pan obowiązek złożyć do końca kwietnia br. zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu na formularzu PIT-36, we właściwym urzędzie skarbowym w Polsce. Od kwoty podatku obliczonego według skali podatkowej obowiązującej w Polsce, należy odliczyć podatek zapłacony za granicą.
20 lipca 2006 r. w Londynie podpisana została umowa pomiędzy RP, a Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej o unikaniu podwójnego opodatkowania, która wprowadziła metodę wyłączenia z progresją, ale dopiero w stosunku do dochodów za rok 2007.
Nowa konwencja weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 roku i zastąpiła umowę z 1976 r.
Jest to metoda znacznie korzystniejsza dla Polaków pracujących w Wielkiej Brytanii. Zmiana metody oznacza, że Polacy pracujący cały rok w Wielkiej Brytanii nie będą musieli opodatkowywać dochodu tam uzyskanego.
Nawiązując do pytania posłużę się następującym przykładem.
Podatnik zamieszkuje w Polsce, gdzie znajduje się jego centrum interesów życiowych. W 2006 roku osiągnął dochód wyłącznie w Anglii w wysokości 10.000 GBP, od którego płatnik pobrał podatek w wysokości 1.100 GBP.
Z zaświadczenia o uzyskanych dochodach za pracę w Anglii z podziałem na wypłaty tygodniowe należy kwotę przychodów brutto przeliczyć na złote według kursów z dnia otrzymania lub postawienia przychodu do dyspozycji podatnika, ogłaszanych przez bank, z którego usług korzystał podatnik i mających zastosowanie przy kupnie walut. Jeżeli podatnik nie korzysta z usług banku przychody przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych z dnia uzyskania przychodów, ogłaszanego przez NBP.
Dane:
Dochód z zagranicy - *10.000 GBP *
Dochód krajowy - *0 *
Podatek zapłacony za granicą *1.100 GBP *
Dla potrzeb zilustrowania przykładu przyjęto średni kurs GBP w kwocie 5,6253 zł.
| I Sposób obliczenia przy zastosowaniu 30 diet rocznie |
| --- |
| * Przysługujące diety (równowartość 30 diet rocznie) * 32 GBP x 30 dni = 960 GBP * Pomniejszenie przychodu o diety * 10.000 GBP - 960 GBP = 9.040 GBP * Przeliczenie na złote * 9.040 GBP x 5,6253 zł = 50.852,71 zł * Przysługujące koszty uzyskania przychodu * 12 m-cy x 102,25 zł = *1.227,-zł * Podstawa opodatkowania wynosi *49.626,-zł * 50.852,71 zł - 1.227,-zł = 49.625,71 zł, * Należny podatek obliczony wg skali podatkowej obowiązującej w Polsce, od podstawy opodatkowania w kwocie 49.626,-zł wynosi 10.285,08 zł *, * Teraz uwzględniamy podatek zapłacony za granicą (1.100 GBP x 5,6253 zł = *6.187,83 zł) * 10.285,08 zł - 6.187,83 zł = 4.097,25 zł |
Zatem, należny podatek dochodowy do zapłaty w Polsce wyniesie 4.097,- zł,
| II Sposób obliczenia przy zastosowaniu 30% wartości diety |
| --- |
| (za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy.) Przysługujące diety (za cały rok tj. 365 dni) 32 GBP x 30% = 9,60 GBP x 365 dni = 3.504 GBP * Pomniejszenie przychodu o diety * 10.000 GBP - 3.504 GBP = 6.496 GBP * Przeliczenie na złote * 6.496 GBP x 5,6253 zł = 36.541,95 zł * Przysługujące koszty uzyskania przychodu * 12 m-cy x 102,25 zł = *1.227,-zł * * Podstawa opodatkowania wynosi *35.315,-zł * 36.541,95 zł - 1.227,-zł = 35.314,95 zł, * Należny podatek obliczony wg skali podatkowej obowiązującej w Polsce, od podstawy opodatkowania w kwocie 35.315,-zł wynosi 6.179,77 zł, * Teraz uwzględniamy podatek zapłacony za granicą (1.100 GBP x 5,6253 zł = 6.187,83 zł) * 6.179,77 zł - 6.187,83 zł = 0 zł |
Przy II sposobie obliczenia diet należny podatek dochodowy wg skali podatkowej obowiązującej w Polsce wyniesie 6.179,77 zł i jest niższy o 8,06 zł od podatku zapłaconego w Anglii.
Zatem, w zeznaniu PIT-36 wpisujemy podatek zapłacony za granicą do wysokości podatku należnego w Polsce.
Przedstawione w powyższym przykładzie dane dotyczące podatku zapłaconego w Anglii są danymi przykładowymi, bowiem nie uwzględniają rzeczywistych stawek podatku dochodowego tam obowiązującego i służą wyłącznie przedstawieniu schematu obliczeń, nie zaś dokładnemu wyliczeniu należnego podatku.
Źródło: Urząd Skarbowy w Rawiczu