Jak wybrać nazwę firmy? Oto kilka wskazówek

Nazwa firmy to jeden z kluczowych elementów jej wizerunku. Jaka powinna być? Czym powinien kierować się początkujący przedsiębiorca przy jej doborze i na co szczególnie zwrócić uwagę, aby uniknąć kompromitacji?

Przede wszystkim należy pamiętać o tym, że firmą przedsiębiorcy jest jego imię i nazwisko. Nie można zarejestrować działalności gospodarczej bez podania swoich podstawowych danych. To one będą później widnieć na fakturach i rachunkach. W myśl kodeksu cywilnego można jednak do imienia i nazwiska dołączyć inne elementy, np. określenia wskazujące na przedmiot działalności, pseudonim lub inne, dowolnie wybrane. Zamiast nazwy „Jan Kowalski” możemy stworzyć np. „Usługi transportowe Jan Kowalski”. W przypadku spółek prawa handlowego zasady są nieco bardziej skomplikowane. Nazwy spółek osobowych (jawnej, partnerskiej, komandytowej i komandytowo-akcyjnej) muszą zawierać nazwisko przynajmniej jednego ze wspólników oraz odpowiednie oznaczenie formy prawnej, dopuszczalne również w formie skrótu. Spółki kapitałowe z kolei mają pełną dowolność w doborze nazwy, pod warunkiem, że zawierają dopisek „spółka z o. o.” lub „spółka akcyjna”.

Aby firma rozpoczęła działalność, niezbędny jest wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. We wniosku o wpis musimy podać nazwę firmy. Czy są nazwy, których CEIDG nie zarejestruje? – _ Co do zasady przedsiębiorcy mają pełną dowolność co do doboru nazwy _ – usłyszeliśmy na specjalnej infolinii CEIDG. – _ Nazwa nie może tylko celowo wprowadzać w błąd co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności czy też jej miejsca. Jeśli więc np. prowadzimy firmę budowlaną, nie możemy jej nazwać „Usługi fryzjerskie Janina Kowalska”. _ Z tego samego powodu nazwa firmy powinna również odróżniać się od innych działających na tych samych rynkach. Z kolei w myśl ustawy o języku polskim w nazwie firmy nie powinny się znaleźć wulgaryzmy i słowa powszechnie uważane za obraźliwe. Co prawda CEIDG nie odmówi wtedy zarejestrowania takiej firmy, ale przedsiębiorca może podlegać karze grzywny. Jeśli zaś chodzi o spółki prawa handlowego, to są one zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym, a organem,
który rejestruje nowopowstałe firmy jest odpowiedni sąd. Czym innym jest natomiast znak towarowy, za pomocą którego firma komunikuje się z klientami – na produktach, materiałach reklamowych itp. W tym przypadku trzeba uważać na znaki, które chronione są prawem autorskim poprzez zgłoszenie np. w Urzędzie Patentowym. Użycie zastrzeżonego znaku towarowego będzie bowiem złamaniem prawa. Nie ma zatem możliwości, aby zarejestrować nazwę np. „Coca-Cola Jan Kowalski”.

Z marketingowego punktu widzenia nazwa firmy powinna być krótka. Oczywiście to nie zagwarantuje automatycznie sukcesu, jednak daje większe szanse na to, że konsumenci ją zapamiętają. W corocznym rankingu największych firm na świecie według Forbesa, aż 20 z pierwszych 100 ma nazwy pięcioznakowe lub krótsze. – _ Nazwa krótka to dobre rozwiązanie, bo pozwala na minimalizacje kosztów przy optymalizacji efektu marketingowego _ – ocenia Jarosław Filipek, dyrektor generalny firmy Anagram Naming, która brała udział przy opracowaniu m. in. nazwy firmy Orlen. – _ Innymi słowy, przy krótkiej, 5- lub 6-literowej, nazwie dużo łatwiej o spójne zaprojektowanie znaku graficznego i sloganu. Z drugiej jednak strony, trudno będzie nam znaleźć dla niej domenę internetową, która nie jest jeszcze zarezerwowana. Stworzenie krótkiej i zarazem oryginalnej nazwy wymaga dużej dozy kreatywności. _

- _ Przy wyborze nazwy firmy musimy zadecydować tu i teraz, czy chcemy funkcjonować na rynkach zagranicznych, a nie odkładać tę decyzję „na później” _ – radzi Jarosław Filipek. – _ Jeśli bowiem nasza firma ma współpracować też z zagranicznymi partnerami, musimy sprawdzić nie tylko polskie zastrzeżone znaki towarowe, ale również tzw. wspólnotowe. _

Zdaniem dyrektora generalnego firmy Anagram Naming przedsiębiorca przy wyborze nazwy powinien sprawdzić jej znaczenie w innych językach, aby nie doprowadzić do dwuznaczności w jej odbiorze przez obcokrajowców. Tego elementu zabrakło np. w przypadku niemieckiej firmy Osram albo modelu samochodu Mitsubishi Pajero („pajero” w języku hiszpańskim to... „onanista”). Ponadto należy unikać polskich znaków – ich zastosowanie może spowodować problemy przy podawaniu nazwy zagranicznym kontrahentom.

Nazwa firmy musi być oryginalna. – _ Istnieją różne konstrukcje nazewnicze. Na przykład w budownictwie bardzo popularne są człony -bud, -tech czy -stal. _ _ W efekcie wszystkie firmy brzmią podobnie i żadna się pozytywnie nie wyróżnia _– mówi Jarosław Filipek. – _ Z kolei na fali popularności sieci sklepów Biedronka „wyrasta” coraz więcej „Pszczółek”, „Marchewek”, „Śliweczek” itp. Takie nazwy dość szybko się zdewaluują, dlatego należy pamiętać, aby były one ponadczasowe. _ Do lamusa odchodzą już też bardzo popularne w latach 90. końcówki -pol czy -ex.

Mało która firma może funkcjonować bez obecności w internecie. Dlatego przy wyborze nazwy warto najpierw sprawdzić dostępność domen internetowych, w tym najpopularniejszych – .pl i .com. To obszar często zaniedbywany przez początkujących przedsiębiorców, a przecież bardzo ważny. – _ Istotne jest, aby nazwa firmy, którą posługujemy się w codziennej działalności była taka sama jak nazwa domeny internetowej _ – tłumaczy Jarosław Filipek. – _ Z tego względu lepiej unikać polskich znaków oraz nazw opisowych, w których oprócz marki zawiera się jeszcze obszar działalności. Wtedy bowiem nasza domena będzie gorzej pozycjonowana w sieci. _

Nazwa firmy nie jest dana raz na zawsze. Jeśli przedsiębiorca widzi, że z jakichś powodów nazwa się nie przyjęła, może ją zmienić. – _ O zmianie należy poinformować CEIDG przy pomocy odpowiedniego wniosku maksymalnie do 7 dni od jej dokonania _ – tłumaczy przedstawiciel CEIDG. Jeśli chodzi o spółki prawa handlowego, to procedura zmiany nazwy jest jeszcze bardziej skomplikowana. Oprócz wniosku do Krajowego Rejestru Sądowego wymagana jest również m. in. zmieniająca nazwę uchwała zgromadzenia wspólników (lub akcjonariuszy). Zmiana nazwy spółki wiąże się zatem z dużym wysiłkiem, a dodatkowo też z kosztami ponownego tworzenia m. in. folderów reklamowych i znaków graficznych. Dlatego lepiej wybrać nazwę raz, a porządnie.