*Dla podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów koniec roku podatkowego to czas dodatkowej pracy. Pamiętać trzeba wtedy o wykonaniu, w zakresie podatku dochodowego, kilku istotnych czynności związanych z obowiązkiem zamknięcia księgi. *
Wśród nich należy wyróżnić:
- sporządzenie na dzień 31 grudnia spisu z natury;
- wycena towarów i materiałów objętych spisem w terminie do 15 stycznia,
- wpisanie do księgi wartości spisu z natury oraz rozliczenie dochodu rocznego.
Wycena towarów
Po sporządzeniu spisu z natury należy wycenić towary i materiały objęte spisem, w terminie 14 dni od daty jego zakończenia, czyli konkretnie do 16 stycznia 2010 roku. W tym dniu ostatecznie na spisie z natury powinny pojawić się wartości towarów i materiałów.
Wyceny dokonuje się według cen zakupu lub cen wytworzenia. Przepisy dopuszczają również dokonanie wyceny poniżej cen zakupu, np. z powodu uszkodzenia, wyjścia z mody, dezaktualizacji, co zmniejszy dochód za dany rok podatkowy. W takim wypadku obok wycenionej wartości należy ujawnić pierwotną cenę zakupu lub wytworzenia uszkodzonych lub niepełnowartościowych towarów albo materiałów.
Towary obce nie podlegają wycenie, wystarczające jest ilościowe ich ujęcie w spisie towarów z podaniem, czyją stanowią własność.
Po przeprowadzeniu remanentu należy ustalić w jaki sposób różnica stanów magazynowych wpływa na wysokość dochodu. Aby to ustalić należy porównać stan magazynu z początku roku za stanem magazynu na dzień 31 grudnia. Jeżeli wartość spisu z natury na koniec roku jest wyższa od wartości takiego spisu sporządzonego na początek roku, wówczas ta różnica zmniejszy podatkowe uzyskania przychodów przedsiębiorcy w rozliczenia za rok podatkowy 2009.
W przypadku odwrotnym (wartość spisu z natury dokonanego na początek roku jest wyższa od wartości spisu na koniec roku) podatkowe koszty uzyskania przychodów zostaną o kwotę tej różnicy powiększone.
Wartość spisu z natury należy wpisać do księgi przychodów i rozchodów. Warto pamiętać, że w styczniu 2010 wartość spisu z natury nie stanowi kosztu uzyskania przychodu, w związku z czym jeżeli styczniowe przychody przekroczą koszty, spowoduje to obowiązek zapłaty podatku.
Ustalenie rocznego dochodu do opodatkowania
W przypadku przedsiębiorców prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów, ostatnią czynnością w roku podatkowym jest wpisanie do księgi obliczenia dochodu w sposób zilustrowany poniższym przykładem.
| Przykład: |
| --- |
| 1. Przychód (kolumna 9) 15.000,00 zł 2. Wysokość kosztów uzyskania przychodów poniesiona w roku podatkowym: a). wartość spisu z natury na początek roku podatkowego 1.500,00 zł, plus b). wydatki na zakup towarów handlowych i materiałów (kolumna 10) 4.500,00 zł, plus c). wydatki na koszty uboczne zakupu (kolumna 11) 1.800,00 zł, minus d). wartość spisu z natury na koniec roku podatkowego 2.100,00 zł, plus e). kwota pozostałych wydatków (kolumna 15) 450,00 zł, minus f). wartość wynagrodzeń w naturze ujętych w innych kolumnach księgi 0,00 zł. Razem koszty uzyskania przychodu 6.150,00 zł. 3. Ustalenie dochodu osiągniętego w roku podatkowym: a). przychód (pkt 1) 15.000,00 zł b). minus koszty uzyskania przychodów (pkt 2) 6.150,00 zł Dochód (a - b) 8.850,00 zł. |
Jeśli przedsiębiorca był zobowiązany do sporządzenia spisu dodatkowo w ciągu roku podatkowego (w przypadku zmiany wspólnika, na żądanie urzędu skarbowego), wówczas w powyższy sposób należy ustalić dochód za poszczególne okresy pomiędzy spisami z natury, a następnie dodać uzyskane wartości otrzymując roczne kwoty przychodu i kosztów jego uzyskania. W pozostałych przypadkach (sporządzenie spisu bez zobowiązania), spis z natury wykonany w trakcie roku podatkowego nie wpływa na sposób ustalenia dochodu.
Tekst został opracowany przez ekspertów Kancelarii Radców Prawnych i Adwokatów*Pałucki Trusiński Hermelin.*