Czym jest staż pracy?
Staż pracy jest sumą długości okresów zatrudnienia. Obliczenie stażu pracy potrzebne jest to tego, żeby skorzystać z niektórych praw pracowniczych, np. urlopu wypoczynkowego. Okres zatrudnienia to wszystkie okresy związane z zatrudnienia. Nie dolicza się w nich okresów, gdy były przerwy związane z zatrudnieniem, a także okresów ustania stosunku pracy. W kodeksie pracy staż pracy nie jest jednocześnie zdefiniowany. Nie ma także informacji, które okresy trzeba wliczyć do stażu pracy. Przyjęte jest więc, że do stażu pracy wliczamy pracę, która jest wykonywana na podstawie umowy o pracę, powołania, mianowania, wyboru albo spółdzielczej umowy o pracę. Do* stażu urlopowego* wlicza się też okres w szkole, który został skończony jako ostatni. Chodzi tu szkołę średnią, zawodową, policealną lub wyższą.
Po co wylicza się staż pracy?
Po co trzeba wyliczyć staż pracy? Jest to potrzebne, by dowiedzieć się, jakie jest:
- prawo do urlopu,
- prawo do emerytury,
- prawo do nagrody jubileuszowej,
- prawo do dłuższego okresu wypowiedzenia,
- prawo do odprawy.
Do okresów, które wliczają się w staż pracy, wchodzą m.in.:
- okres pracy poza granicami kraju;
- okres, gdzie sąd przyznał pracownikowi przywróconemu do pracy wynagrodzenie, gdy ten podjął pracę;
- okres, gdzie pracownik został zwolniony z przyczyn, które leżą po stronie pracodawcy, gdzie pracownikowi przyznano odszkodowanie;
- okres, gdzie współmałżonek prowadzi indywidualne gospodarstwo rolne;
- okres czynnej i zawodowej służby wojskowej;
- okres studiów doktoranckich, jednak nie więcej niż 4 lata i uzyskanie tytułu doktora;
- okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, stypendium, które otrzymuje osoba bezrobotna podczas szkolenia, jednak szkolenia te muszą zostać zatwierdzone z ramienia starosty.
Staż pracy a kilka umów
Może się zdarzyć, że pracownik jednocześnie ma więcej niż jedną umowę, czyli ma kilka stosunków pracy. W takim wypadku, do stażu pracy wlicza się wyłącznie jeden z tych okresów. Do stażu pracy dolicza się też okres, jeśli pracownik nie wykonywał pracy. Okresy te mają znacznie dla stażu pracy.
Jak liczyć staż pracy?
Zasady liczenia stażu pracy, który to wyznacza poszczególne premie, czy nagrody dla pracodawców spoza sfery budżetowej, musi być zawarte w przepisach, które regulują te prawa. Gdy pracodawcy nie podlegają szczególnym przepisom prawa, mogą w sposób dowolny określić, jakie okresy będą zaliczone przy obliczaniu ogólnego stażu pracy pracownika.
Jakie okresy zaliczamy do stażu pracy ?
Podsumowując, każdy okres, poza tym, gdy nie ma stosunku pracy, może być zaliczony do stażu pracy. Okres taki może być związany z uprawnieniami pracowniczymi, o czym było wspomniane wcześniej. Okresy, które wliczane są do stażu pracy, są dosyć zróżnicowane, zarówno pod względem charakteru, jak i zakresu oraz warunków.
Jakie okresy nie są wliczane do stażu pracy ?
Do stażu pracy nie wlicza się okresów pracy na podstawie umowy zlecenie lub też umowy o dzieło. Warto zaznaczyć, że umowa zlecenia wymaga tego, żeby opłacać składki ZUS. Nie można jednak włączyć tego okresu do stażu pracy. Przy takiej umowie nie ma też możliwości skorzystania z uprawnień pracowniczych takich jak np. urlop wypoczynkowy. Do stażu pracy nie można zaliczyć również prowadzenia działalności gospodarczej oraz wszelkich innych umów takich jak: cywilnoprawna, zlecenia czy agencyjna, ponieważ nie obejmują ich przepisy Kodeksu pracy.