Niedziele i święta są dniami wolnymi od pracy. W hotelu, restauracji, sklepie czy szpitalu pracownicy wykonują swoje obowiązki właśnie w te dni. Czy w każdym zakładzie pracy można wprowadzić obowiązek pracy w niedzielę lub święto?
Przepisy kodeksu pracy dopuszczają pracę w niedziele i święta tylko w szczególnych, wymienionych w art. 151(10) przypadkach.
Pracodawca nie może zarządzić pracy w omawiane dni np. z powodu swoich szczególnych potrzeb.
| Praca w niedziele i święta jest dozwolona: |
| --- |
| 1) w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii, 2) w ruchu ciągłym, 3) przy pracy zmianowej, 4) przy niezbędnych remontach, 5) w transporcie i w komunikacji, 6) w zakładowych strażach pożarnych i w zakładowych służbach ratowniczych, 7) przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób, 8) w rolnictwie i hodowli, 9) przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną *i codzienne potrzeby ludności, w szczególności w: a) placówkach handlowych, b) zakładach świadczących usługi dla ludności, c) gastronomii, d) zakładach hotelarskich, e) jednostkach gospodarki komunalnej, f) zakładach opieki zdrowotnej i innych placówkach służby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych, g) jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej oraz placówkach opiekuńczo-wychowawczych, zapewniających
całodobową opiekę, h) zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, oświaty, turystyki i wypoczynku, 10) w stosunku do pracowników zatrudnionych w systemie czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta (tzw. *system pracy weekendowej). |
Pracownik, który wykonywał pracę w niedziele lub święto ma prawo do rekompensaty czasu wolnego w postaci innego dnia wolnego.
I tak, w zamian za pracę w niedzielę, wolnego udziela się w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli.
Jeżeli nie jest możliwe wykorzystanie dnia wolnego w tym terminie, pracownikowi przysługuje dzień wolny od pracy do końca okresu rozliczeniowego, a w razie braku możliwości udzielenia dnia wolnego od pracy w tym terminie - 100% dodatek do wynagrodzenia, liczony za każdą godzinę pracy w niedzielę.
Natomiast w zamian za pracę w święto - rekompensata dnia wolnego powinna nastąpić do końca okresu rozliczeniowego. A jeśli nie jest możliwe wykorzystanie innego dnia wolnego w zamian za pracę w święto - także w tym przypadku pracownikowi przysługuje 100 % dodatek do wynagrodzenia.
Uwaga!Do pracy w święto przypadające w niedzielę stosuje się przepisy dotyczące pracy w niedzielę.
Na koniec warto pamiętać, iż pracownik pracujący w niedziele powinien korzystać co najmniej raz na 4 tygodnie z niedzieli wolnej od pracy. Nie dotyczy to pracownika zatrudnionego w weekendowym systemie czasu pracy.