Obrót wierzytelnościami nie jest zdarzeniem rzadkimi w praktyce obrotu gospodarczego. Mimo to kwestia rozliczenia podatku dochodowego po stronie nabywcy wierzytelności wciąż budzi kontrowersje.
Niewątpliwie wydatki na nabycie wierzytelności wykazują związek z przychodem, nabywca spodziewa się bowiem uzyskać przychody z tytułu spłaty wierzytelności przez dłużnika. Tym samym, podstawowa przesłanka przesądzająca o kwalifikacji wydatków do kosztów uzyskania przychodów zostaje spełniona (art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP).
Zasadniczo, przychód z tytułu nabycia wierzytelności nastąpi dopiero w momencie uregulowania należności przez dłużnika. W związku z tym słusznym jest wniosek o kwalifikacji wydatków na nabycie wierzytelności do kategorii kosztów bezpośrednio związanych z przychodem. Wydatki te stanowią zatem koszt potrącalny zasadniczo w roku podatkowym, w którym zostały osiągnięte odpowiadające mu przychody (por. art. 15 ust. 4 ustawy o PDOP).
W pismach organów podatkowych prezentowany jest jednak niekorzystny dla podatników pogląd, zgodnie z którym w przypadku otrzymania jedynie części wierzytelności od dłużnika, podatnik jest uprawniony do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów proporcjonalnie do udziału spłaconej kwoty (stanowiącej przychód podatnika) w kwocie całej nabytej wierzytelności (por. pismo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 02.19.2010r., sygn. ILPB3/423-1091/09-2/EK).
Wydaje się jednak, iż stanowisko to nie jest uzasadnione w świetle przepisów ustawy o PDOP, a w szczególności art. 15 ust. 1 powołanej ustawy. Należy zauważyć, iż kosztami uzyskania przychodów mogą być wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki. Ponadto, jak wynika z definicji kosztów zawartej w ustawie najistotniejsze znaczenie ma cel poniesionych kosztów. Przychód z tytułu egzekucji należności nie musi być osiągnięty w całej kwocie nabytej wierzytelności - z tego też względu strony transakcji zbycia wierzytelności zazwyczaj ustalają ceną niższą za jej zbycie niż wynosi jej wartość nominalna. W praktyce jest bowiem możliwe, iż dłużnik nigdy nie spłaci nominalnej wartości wierzytelności. Przyczyny braku spłaty nominalnej wartości wierzytelności mogą być co najmniej dwie.
KALKULATOR ODSETEK
Wybierz rodzaj zobowiązania: | |
---|---|
Termin płatności zobowiązania: | |
Dzień uregulowania zobowiązania: | |
Podaj kwotę: | |
Pierwszą z nich jest sytuacja ekonomiczna dłużnika. W praktyce dość często dokonuje się zbycia wierzytelności, której spłata jest utrudniona lub zagrożona. Podmiot nabywający taką wierzytelność uwzględnia to ryzyko, dążąc do ustalenia jak najniższego wynagrodzenia za wejście w prawa wierzyciela.
Drugą z przyczyn braku spłaty wartości nominalnej wierzytelności może być porozumienie z dłużnikiem. W praktyce zdarza się, że podmiot nabywający wierzytelności proponuje dłużnikowi umorzenie części zobowiązania w zamian za spłatę określonej części tegoż zobowiązania w określonym terminie.
Wjednym, i w drugim przypadku przyjęcie poglądu o proporcjonalnym rozliczaniu wydatków na nabycie wierzytelności prowadziłoby do tego, iż podatnik nie byłby uprawniony do rozpoznania w kosztach uzyskania przychodów pełnej wartości wydatku na nabycie wierzytelności, co z kolei stoi w sprzeczności z art.15 ust. 1 ustawy o PDOP. W świetle tego przepisu, podatnik może zaliczać do kosztów uzyskania przychodów wszelkie wydatki (pełne wydatki) wykazujące związek z przychodem. Interpretacja reguł o momencie potrącenia wydatków w kosztach uzyskania przychodów nie może naruszać tego podstawowego uprawnienia podatnika jakim jest rozliczenie w kosztach uzyskania przychodów pełnej wartości wydatku wykazującego związek z przychodem. Innymi słowy, na gruncie art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP, niedopuszczalnym jest wniosek, że interpretacja reguł o momencie potrącenia wydatków w kosztach uzyskania przychodów może prowadzić do tego, iż nie wszystkie wydatki wykazujące związek z przychodem będą zaliczone do kosztów uzyskania
przychodów.
Z powyższych względów wydaje się, iż pogląd o proporcjonalnym rozliczeniu kosztów związanych z nabyciem wierzytelności jest nieuprawniony. Ponieważ wydatki na nabycie wierzytelność zachowują związek z przychodem, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP, jednocześnie należy je bezpośrednio wiązać z przychodami z tytułu spłaty wierzytelności, zaś brakuje argumentów natury prawnej za stosowaniem proporcjonalnego rozliczenia kosztów, to naszym zdaniem, już w chwili dokonania przez dłużnika nawet częściowej spłaty kwoty wierzytelności, podatnik jest uprawniony do odniesienia w koszty uzyskania przychodów całej sumy wydatków poniesionych na nabycie danej wierzytelności.
Takie stanowisko wyraził również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w piśmie z dnia 25.06.2009 r., sygn. IPPB3/423-242/09-3/JB. Niestety, pogląd ten nie jest stanowiskiem dominującym w orzecznictwie organów podatkowych. W związku z tym, podatnika rozliczający wartości wydatków na nabycie wierzytelności w omówiony powyżej sposób nie może całkowicie wykluczyć ryzyka sporu z organami. W ewentualnym sporze, podatnik nie będzie jednak pozbawiony argumentów uzasadniających rozliczenie pełnej kwoty wydatków na nabycie wierzytelności w dniu uzyskania spłaty wierzytelności, w tym w dniu uzyskania pierwszej spłaty (w przypadku spłat częściowych).
Czytaj w Money.pl | |
---|---|
[ ( http://static1.money.pl/i/h/90/t21338.jpg ) ] (http://msp.money.pl/wiadomosci/podatki/artykul/od;stycznia;wplaty;zaliczek;podatkowych;na;nowych;zasadach,14,0,905230.html) | Od stycznia wpłaty zaliczek podatkowych na nowych zasadach Zniknie podwójna zaliczka listopadowa. Zaliczka grudniowa będzie płatna do 20 stycznia kolejnego roku. |
[ ( http://static1.money.pl/i/h/133/t132229.jpg ) ] (http://dom.money.pl/wiadomosci/poradniki/artykul/brakujace;slowo;w;umowie;i;przeplacisz;podatek,62,0,900670.html) | Brakujące słowo w umowie i przepłacisz podatek Słowo _ do _ wstawione w odpowiednim miejscu umowy kredytowej może przesądzić o tym, czy kupujący mieszkanie zapłaci tylko 19 zł podatku. |
[ ( http://static1.money.pl/i/h/219/t126427.jpg ) ] (http://msp.money.pl/wiadomosci/podatki/artykul/zmiana;prawa;latwiej;umorzyc;zus,14,0,897294.html) | Zmiana prawa: Łatwiej umorzyć ZUS Prezydent podpisał nowelę ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Skorzystają m.in. kobiety po zasiłku macierzyńskim. |