Liniowy PIT dla przedsiębiorców

Przypomnijmy, iż od ubiegłego roku przedsiębiorcy mogą pozostać przy skali podatkowej (19, 30, 40, 50 proc.) lub wybrać 19 proc. podatek liniowy.
Analizę własnej sytuacji podatkowej powinny dokonać w szczególności te osoby, których roczne zarobki wykraczają poza pierwszy próg podatkowy. Dla tej grupy podatników liniowy PIT może okazać się wyjątkowo atrakcyjny.

Poniżej przedstawiamy najważniejsze zagadnienia związane z tym podatkiem.

Oświadczenie o wyborze
Zgodnie z art. 9a ust. 2 ustawy o PIT, by skorzystać z możliwości liniowego opodatkowania dochodów w całym 2005 roku - zainteresowani podatnicy powinni do 20 stycznia przyszłego roku złożyć na piśmie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego stosowne oświadczenie.
W przypadku rozpoczęcia działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego – oświadczenie o wyborze należy złożyć do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.

Trzeba pamiętać, iż dokonany w ten sposób wybór opodatkowania przedłuża się automatycznie na lata następne. By powrócić do skali podatkowej lub zmienić formę opodatkowania należy do dnia 20 stycznia danego roku podatkowego złożyć w US pismo o rezygnacji z liniowego PIT lub złożyć w tym terminie wniosek lub oświadczenie o zastosowanie form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Działalność na rzecz byłego pracodawcy
Przy wyborze liniowego 19 proc. podatku należy zwrócić szczególną uwagę na to, czy wśród nabywców towarów bądź usług nie znajduje się były pracodawca.

Gdy podatnik, który wybrał liniowy PIT, uzyska z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie lub w formie spółki niemającej osobowości prawnej przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników:
- wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy lub
- wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym
w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy –
podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania w omawiany sposób i jest obowiązany do złożenia właściwych deklaracji o wysokości dochodu osiągniętego od początku roku i wpłacenia zaliczek obliczonych przy zastosowaniu skali podatkowej oraz odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu tych zaliczek.

Wyłączenie możliwość łącznego opodatkowania
Łączne opodatkowanie małżonków oraz preferencyjne opodatkowanie osób samotnie wychowujących małoletnie dzieci nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c (opodatkowanie liniowym PIT).

Zakaz łączenia dochodów
Przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej osiąganych przez podatników opodatkowanych podatkiem liniowym nie łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali podatkowej.
W związku z tym podatnik, który wybrał liniowy PIT i jednocześnie uzyskuje dochody opodatkowane na zasadach ogólnych – będzie musiał złożyć dwa odrębne zeznania roczne.

Można odliczać składki na ZUS oraz ubezpieczenie zdrowotne
Podstawę obliczenia podatku można pomniejszać o składki na ubezpieczenie społeczne, których wysokość ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.
Składki na ZUS podlegają odliczeniu od dochodu, o ile nie zostały:
- zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub
- odliczone od dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych, lub
- odliczone od przychodów na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Podatek dochodowy obliczony zgodnie z zasadami zawartymi w art. 30c (podatek liniowy) ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Zakaz odliczania kwoty wolnej od podatku
W przypadku liniowego opodatkowania podatnik traci prawo do obniżenia naliczonego podatku o kwotę wolną o podatku. W ten sposób opodatkowana jest już pierwsza złotówka zarobiona w danym roku podatkowym.

Zakaz korzystania z ulg i odliczeń
Przedsiębiorca, który wybierze liniowy PIT utraci prawo do odliczania od dochodu lub podatku jakichkolwiek ulg i odliczeń (również tych, do których nabył prawo w latach ubiegłych).

Przed złożeniem oświadczenia o wyborze podatku liniowego należy dokładnie przeanalizować, czy taki sposób płacenia podatku będzie dla danej osoby korzystny. Warto zastanowić się nad następującymi kwestiami:

podatek liniowy jest korzystniejszy dla podatników, którzy uzyskują dochody właściwe dla drugiego, trzeciego i czwartego progu podatkowego. W przypadku niskich dochodów korzystanie z liniowego podatku może być nieopłacalne, a to m.in. w związku z utratą prawa do odliczenia kwoty wolnej od podatku

podatnicy, którzy w dalszym ciągu korzystają w ramach praw nabytych z ulg i odliczeń podatkowych – w przypadku przejścia na podatek liniowy – tracą automatycznie prawo do dalszych odliczeń

podatnik wybierający opodatkowanie liniowym PIT nie może korzystać z
obowiązujących w 2005 roku ulg i odliczeń

ważny element w naszej analizie; wspólne opodatkowanie może bowiem znacznie zredukować obciążenia fiskalne rozliczających się w ten sposób podatników. Element ten należy uwzględnić przy podejmowaniu decyzji o przejściu na liniowy PIT (podatek liniowy całkowicie wyklucza możliwość łącznego opodatkowania).