Coraz częstszą formą prowadzenia loterii promocyjnych są loterie SMS-owe. Loteria SMS-owa jest dość prosta do zorganizowania i może przynosić organizatorowi całkiem spore dochody, stąd też jej coraz to bardziej rosnąca popularność - *pisze dla Money.pl mec. Arkadiusz Rumiński, radca prawny w kancelarii Noerr*.
Zgodnie z ustawą z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (dalej _ ustawa hazardowa _ lub _ ustawa _), loteria SMS-owa jest jednym z dwóch rodzajów loterii audiotekstowej; polega ona na wysyłaniu krótkich wiadomości tekstowych (SMS) z użyciem publicznej sieci telekomunikacyjnej, a podmiot urządzający taką loterię oferuje wygrane pieniężne lub rzeczowe. Loteria audiotekstowa może być urządzana wyłącznie na podstawie udzielonego zezwolenia przez dyrektora właściwej izby celnej i tylko przez spółki akcyjne lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, mające siedzibę na terytorium RP. Może być urządzana w skali ogólnokrajowej lub lokalnej, zgodnie z regulaminem. Jej uczestnikami mogą być wyłącznie osoby, które ukończyły 18 lat.
Na co należy zwrócić szczególną uwagę - zarówno z punktu widzenia przedsiębiorcy, jak i uczestnika loterii SMS-owej - to na jej regulamin, a także dopuszczalność i formy reklamy tej loterii.
[ ( http://static1.money.pl/i/h/95/t91487.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/wiadomosci/artykul/chca;skonczyc;z;nieuczciwymi;loteriami;sms,184,0,819640.html) Chcą skończyć z nieuczciwymi loteriami SMS
Największym przewinieniem przedsiębiorców w zakresie organizowania loterii SMS-owych jest nękanie użytkowników telefonów komórkowych SMS-ami nalegającymi na wzięcie udziału w loterii, prowadzenie agresywnej polityki reklamowej, sugerowanie wygranej w treści wiadomości, uzależnianie zdobycia nagrody od wysłania tylko jednego SMS-a; kiedy okazuje się, że należy ich wysłać wiele – nieodsyłanie do regulaminu takiej loterii lub umieszczanie regulaminu w miejscu trudno dostępnym (np. na nieczytelnej stronie internetowej), niejasne postanowienia samego regulaminu, podczas gdy głównym przewinieniem konsumentów jest nieczytanie regulaminów loterii, w których przedsiębiorca m.in. określa sposób przeprowadzania loterii, zasady uczestnictwa, rodzaje nagród i sposób ich przyznawania itp.
Na gruncie ustawy hazardowej reklamowanie loterii audiotekstowej jest dozwolone. Główne ograniczenia w jej reklamowaniu pojawiają się w ustawie z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (dalej _ u.p.n.p.r. _) – w art. 4 i 9, w ustawie z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (dalej _ u.o.k.ik. _) – w art. 24, jak i w ustawie z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej _ u.z.n.k. _) – w art. 3 i 16.
Art. 24 u.o.k.ik. stanowi, że zakazane jest stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Taką praktyką jest w szczególności naruszanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji, a także nieuczciwe praktyki rynkowe lub czyny nieuczciwej konkurencji. Zgodnie z art. 4 u.p.n.p.r. zabroniona jest praktyka rynkowa wobec konsumentów, która (...) w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu. W szczególności za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się wprowadzanie w błąd oraz agresywną praktykę rynkową. Tak samo w kontekście reklamy stanowi art. 16 z.n.k.u. - czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi, reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywoływanie lęku (...) lub łatwowierności
dzieci, reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów (...) nadużywanie technicznych środków przekazu informacji. Utrudnianie dostępu do regulaminu, niepodawanie pełnej informacji o kosztach udziału w loterii, wywoływanie presji na wzięcie udziału poprzez umieszczanie zwrotów nakazujących, np. _ Wyślij teraz! _ czy _ Czekamy tylko godzinę! _ lub przysyłanie nawet do kilkunastu SMS-ów dziennie zachęcających do wzięcia udziału w loterii może właśnie stanowić przejaw nieuczciwych praktyk.
W art. 9 pkt 8 u.p.n.p.r. wskazuje się na wywoływanie wrażenia, że konsument już uzyskał, uzyska bezwarunkowo lub po wykonaniu określonej czynności nagrodę lub inną porównywalną korzyść, gdy w rzeczywistości nagroda lub inna porównywalna korzyść nie istnieje lub uzyskanie nagrody lub innej porównywalnej korzyści uzależnione jest od wpłacenia przez konsumenta określonej kwoty pieniędzy lub poniesienia innych kosztów. Za prowadzenie takiej polityki rynkowej został ukarany m.in. Internetq Poland, organizator loterii audiotekstowej _ Pusty SMS _. Internetq Poland w treści SMS-ów kierowanych do konsumentów w ramach ww. loterii sugerował pewność wygranej. Decyzja ta nie jest jeszcze prawomocna, spółka odwołała się do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Ale skarg na działalność organizatorów loterii jak i samych operatorów sieci komórkowych przybywa. Tylko po dwóch kontrowersyjnych loteriach _ Czy stałeś się już milionerem _ i loterii Orange BMW, wg szacunków Urzędu Komunikacji Elektronicznej (dalej _ UKE
_), liczba skarg do UKE wzrosła o 100 proc. Identyczny wzrost odnotował Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej _ UOKiK _).
Odrębnym zagadnieniem jest organizowanie loterii z udziałem tzw. płatnej subskrypcji. Konsument, wysyłając SMS zgłoszeniowy, wyraża zgodę na uczestnictwo w loterii i przez to na otrzymywanie dziennie pewnej ilości płatnych SMS-ów, które stanowią część etapów przebiegu loterii. Zazwyczaj pierwszy SMS odsyła jedynie do regulaminu na jakiejś stronie internetowej, a dopiero w tym regulaminie potencjalny uczestnik może się dowiedzieć, co wiąże się z udziałem w loterii. Jest to całkowicie legalne. Problem w tym, że po pierwsze – z uwagi na ofertę wysyłaną do potencjalnego klienta SMS-em – i że SMS ze swej istoty zawiera mało miejsca na zamieszczenie w nim informacji, odesłanie do regulaminu może być dla konsumenta niejednoznaczne i niewystarczające. Ponadto, co jest winą samych konsumentów - nie czytają oni regulaminów loterii przed przystąpieniem do nich, co potwierdzają badania TNS OBOP z marca b.r. Według nich regularny udział w loteriach SMS deklaruje 16 proc. badanych, z czego 52 proc. w ogóle nie zapoznaje
się z ich regulaminem. Tylko 5 proc. osób deklaruje, że ich wiedza co do przebiegu danej loterii jest bardzo dobra.
[ ( http://static1.money.pl/i/h/136/t135816.jpg ) ] (http://msp.money.pl/wiadomosci/prawo/artykul/o;czym;pamietac;organizujac;konkursy;i;loterie,52,0,811316.html) O czym pamiętać organizując konkursy i loterie
Nie zawsze też konsument jest świadomy, ile będzie go kosztowało wysłanie SMS-a na tzw. numery Premium Rate. _ Premium SMS _ to wiadomości specjalne, nierozliczane na podstawie abonamentu ani nieobjęte bezpłatnymi pakietami. Obecnie usługi Premium najbardziej popularne są w sektorze tzw. mikropłatności (płatności za drobne usługi, np. dostęp do plików i płatnych treści w Internecie). Najczęściej służą udostępnianiu treści multimedialnych i serwisów rozrywkowych (np. konkursów czy loterii). A opłaty mogą być duże, gdyż np. jeżeli numer zaczyna się na 7, ceną będzie druga cyfra numeru, z doliczeniem podatku VAT. Jeżeli numer zaczyna się na 9 – ceną będą dwie następne cyfry, np. w przypadku numeru 935* koszt wyniesie 35 zł plus VAT.
Niektórzy operatorzy, np. Play, zdecydowali w ogóle nie oferować swoim klientom konkursów związanych z płatną subskrypcją. Niektórzy operatorzy, a także organizatorzy loterii SMS-owych zdecydowali się odpowiedzieć na zaproszenie Prezesa UKE do tzw. Stołu Bez Kantów, żeby omówić wspólną strategię działania i ochrony konsumentów na rynku usług SMS-owych. Do 22 kwietnia miały zostać wdrożone pierwsze ustalenia, m.in. na stronach operatorów miała być zamieszczona lista numerów Premium Rate i zasady bezpiecznego z nich korzystania, miały być ustalone progi kwotowe dzienne i miesięczne, o przekroczeniu których klient zostanie poinformowany poprzez wiadomość SMS. Jeśli usługi Premium Rate będą oparte na subskrypcji, informacja taka będzie musiała być jednoznaczna i czytelna. Ma być też wprowadzony obowiązek podawania, wraz z numerem, ceny brutto usługi Premium Rate w rozmiarze czcionki nie mniejszej niż 50% czcionki numeru PR, z tłem nieutrudniajacym zapoznanie się z ceną SMS Premium Rate. Jednakże te ustalenia nie
będą miały waloru powszechnie obowiązującego. Postanowienia rozmów wdrożą tylko ci przedsiębiorcy, którzy zgodzili się na udział w rozmowach i przestrzeganie uzgodnień.
Warto zaznaczyć, że jeszcze innym problemem jest udział nieletnich w loteriach SMS-owych. Coraz więcej dzieci w wieku szkolnym, i nie tylko, ma telefony komórkowe i bierze udział w loteriach SMS-owych. Wiek takiego uczestnika jest często trudny do zweryfikowania, chociażby w przypadku telefonów na kartę, tzw. pre-paid. Przedsiębiorca powinien uważać, gdyż zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 3 czynem nieuczciwej konkurencji jest reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywoływanie lęku (...) lub łatwowierności dzieci.
Dobrze, że UKE wyszedł z propozycją _ Stołu Bez Kantów _. Z pewnością przyczyni się to do wzrostu świadomości konsumentów, choć zapewne nie obejdzie się bez konieczności poniesienia dodatkowych kosztów przez samych przedsiębiorców.
Czytaj w Money.pl | |
---|---|
[ ( http://static1.money.pl/i/h/98/t91490.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/wiadomosci/artykul/uke;chce;ukrocic;smsowe;oszustwa,208,0,768464.html) | UKE chce ukrócić smsowe oszustwa Każdy operator powinien umożliwić blokowanie połączeń o podwyższonej płatności. |
[ ( http://static1.money.pl/i/h/105/t8809.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/ngospodarka/telekomunikacja/artykul/sms-owi;naciagacze;urzedy;ostrzegaja,153,0,761497.html) | SMS-owi naciągacze. Urzędy ostrzegają Koszt uczestnictwa w wielu konkursach może być bardzo wysoki. |
[ ( http://static1.money.pl/i/manager/o/artykuly/19147/39263_by-svilen001.tiny.jpg ) ] (http://manager.money.pl/strategie/emarketing/artykul/milion;za;sms;-;proponowala;era;a;teraz;ma;problemy,132,0,768132.html) | Milion za SMS - proponowała Era, a teraz ma problemy Loteria Ery została wzięta pod lupę przez Urząd Komunikacji Elektronicznej. Wszystko przez skargi konsumentów. Twierdzą, że SMS-ów nie wysyłali, a zapłacić i tak muszą. |