Jak określa się wynagrodzenie pracownika?
Wynagrodzenie określa się zawsze w kwocie brutto, a kwota otrzymywana na rękę jest zależna od typu umowy, jaką podpisał pracownik. Inna będzie to kwota w przypadku umowy o pracę, umowy zlecenie czy umowy o dzieło.
Dokonując obliczenia wynagrodzenia, w przypadku umowy o pracę odliczamy od kwoty brutto składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, a także zaliczkę na podatek dochodowy. Jeśli mamy do czynienia z umową zlecenie, to i w tym wypadku odliczamy również składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne i zaliczkę na podatek.
Dla pracodawcy taka umowa będzie jednak tańsza, bo nie musi uwzględnić urlopów czy kosztów związanych np. z badaniami lekarskimi.
W przypadku umowy o dzieło odliczamy tylko zaliczkę na podatek dochodowy. I wtedy wychodzi nam kwota netto, czyli to, czym można realnie dysponować. Konkrety? Przyjmijmy, że mamy umowę o dzieło z przeniesieniem praw autorskich z kwotą brutto 1000 zł. W takim wypadku wykonawca dzieła otrzyma „na rękę” 910 zł. Dlaczego? Bo w tym momencie zastosujemy 50 proc. koszty uzyskania przychodu. W związku z tym podatek liczony jest od kwoty 500 zł. No i 18 proc. od tej wartości to 90 zł więc wynagrodzenie netto wyniesie 910 zł. W przypadku umowy o dzieło nie płacimy składek ZUS.
A jak obliczyć wynagrodzenie przy umowie o pracę i umowie zlecenie? Jak już wiemy wynagrodzenie brutto to pensja całkowita, razem z wszystkimi obciążeniami. Są to np. składki do ZUS i zaliczka na podatek dochodowy.
Obliczanie wynagrodzenia
Zanim zaczniemy obliczać kwotę netto, trzeba od wynagrodzenia brutto odliczyć koszty uzyskania przychodu. W przypadku pracowników są to tzw. zwykłe koszty uzyskania. Miesięcznie będzie to 111,25 zł. Stosujemy je wtedy, gdy praca jest wykonywana w tej samej miejscowości, w której pracownik mieszka.
Jeśli zakład pracy mieści się w innej miejscowości, to należy zastosować podwyższone koszty uzyskania przychodu. Miesięcznie jest to 139,06 zł miesięcznie. Od wynagrodzenia trzeba też odjąć składki, które obciążają jego część wynagrodzenia (to połowa składki emerytalnej i rentowej oraz składka chorobowa i zdrowotna w całości). Od wynagrodzenia brutto potrąca się też całą zaliczkę na podatek dochodowy.
Składka na ubezpieczenie emerytalne to 19,52%. Po połowie płacona jest przez pracownika i pracodawcę. Jeśli mówimy o ubezpieczeniu rentowym, to składka wynosi 8%, z czego pracodawca płaci 6,5%, a pracownik 1,5%.
Warto pamiętać, że od wynagrodzenia brutto musimy też odliczyć składki na ubezpieczenie chorobowe. To 2,45% wynagrodzenia brutto. W całości pokrywane są przez pracownika. Ubezpieczenie chorobowe pozwala skorzystać z zasiłku, gdy pracownik choruje i nie może pracować. Składka zdrowotna wynosi 9% wynagrodzenia. Podczas obliczania składki należy wynagrodzenie pomniejszyć o sumę składek: emerytalnej, rentowej i chorobowej.
Jeśli pracownik uzyskuje wynagrodzenie z kilku źródeł, to składki na ubezpieczenie społeczne, a dokładnie sposób ich odliczania w celu określenia kwoty netto może się różnić.