12 lipca wchodzi w życie kontrowersyjna ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. Autorem jest ministerstwo rolnictwa.
Jak przypomina Polska Izba Handlu, ministerstwo chciało, by ustawa rozwiązywała spory między dostawcami, a odbiorcami produktów spożywczych i rolnych. Miała też chronić mniejszych producentów. Tymczasem według PIH efekt będzie odwrotny od zamierzonego, ponieważ rynek producentów żywności jest w Polsce zdominowany przez zagraniczne koncerny.
- Ustawa, w założeniu jej twórców, ma chronić polskich producentów przed wykorzystywaniem przez międzynarodowe sieci sprzedaży. Niestety jej autorzy nie widzą, że polski rynek żywności w wielu kategoriach już jest zdominowany przez kilku producentów, w większości należących do zagranicznych koncernów - mówi Waldemar Nowakowski, prezes PIH.
Jak przypomina PIH, np. w kategoriach: jogurtów, piwa, żywności dziecięcej czy karmy dla zwierząt udział pięciu największych producentów wynosi ponad 90 proc. W kolejnych kilku kategoriach (przetwory, alkohole, żywność w puszkach czy przekąski) udział pięciu największych producentów wynosi ponad 80 proc. Według danych PIH dystrybucja żywności jest w dużo większym stopniu rozdrobniona.
- A to powoduje olbrzymią dysproporcję, która w świetle ustawy zostanie jeszcze powiększona - twierdzi Nowakowski.
Dlatego pierwszym postulatem PIH była konieczność uwzględnienia w ustawie katalogu nieuczciwych praktyk stosowanych przez wielkich dostawców wobec nabywców, w szczególności mniejszych.
- Ponadto możliwość wprowadzenia anonimowych zgłoszeń o wykorzystaniu przewagi przez sieci handlowe może doprowadzić do wypchnięcia z rynku mniejszych producentów. Duże podmioty, aby zminimalizować ryzyko, będą chciały podpisywać umowy z podobnymi wielkością firmami spożywczymi, by uniknąć potencjalnego zagrożenia skarżenia ich. To może doprowadzić do bankructwa wielu producentów, szczególnie mniejszych, likwidacji wielu miejsc pracy i nadpodaży żywności na rynku - alarmuje prezes PIH.