Członkowie zarządu spółek nie zawsze zdają sobie sprawę, jak szeroka jest ich odpowiedzialność w przypadku nieopłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Tymczasem obowiązujące przepisy pozwalają na sięgnięcie nawet po cały majątek osobisty członka zarządu lub pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej.
Odpowiedzialność majątkowa członków zarządu za zaległości w opłacaniu składek wynika z przepisu art. 31 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który odsyła do art. 116 Ordynacji podatkowej. Ten natomiast stanowi, iż członkowie zarządu za zaległości odpowiadają w sposób solidarny całym swoim majątkiem. Odpowiedzialność solidarna członków zarządu oznacza w tym przypadku, iż ZUS może dochodzić zaległych składek od jednego, od kilku lub od wszystkich członków zarządu łącznie.
Odpowiedzialność, gdy egzekucja należności jest bezskuteczna
Warunkiem odpowiedzialności członków zarządu z tytułu nieodprowadzania składek do ZUS jest bezskuteczność egzekucji tych należności z majątku spółki. Bezskuteczność egzekucji ma miejsce wówczas, gdy egzekucja dotyczyła całego majątku spółki ujawnionego za pomocą odpowiednich procedur, a wierzyciel wyczerpał wszelkie sposoby egzekucji, mimo to cel egzekucji, jakim jest wyegzekwowanie wszystkich zaległości, nie został osiągnięty.
Istnieją oczywiście sposoby uwolnienia się członka zarządu od tej bardzo daleko sięgającej odpowiedzialności majątkowej. W tym celu musi on wykazać, że:
- we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo
- niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy.
Członek zarządu uwolni się również od odpowiedzialności majątkowej, jeśli wskaże mienie spółki, którego egzekucja w znacznej części umożliwi zaspokojenie zobowiązań wobec ZUS. Warto rozważyć takie możliwości w sytuacji, gdy ze względu na złą kondycję firmy opłacenie składek staje się niemożliwe lub stanie się niemożliwe w najbliższym czasie.
| Komentarz |
| --- |
| Justyna Olejnik-Roszkowska, adwokat
LSJ Kancelaria Prawna Szczesna-Jędrych Olejnik-Roszkowska Zwracam uwagę, iż do pociągnięcia do odpowiedzialności członka zarządu spółki konieczne jest wykazanie, że sama zaległość w zapłacie składek powstała w okresie, w którym członek zarządu pełnił swoją funkcję. Chciałabym także uczulić, że odpowiedzialność majątkowa nie jest jedyną sankcją, jaką przewidują obowiązujące przepisy prawa z tytułu zaległości w opłacaniu składek. ZUS może wystąpić również do właściwego sądu z wnioskiem o ukaranie nierzetelnego płatnika karą grzywny. Zgodnie bowiem z treścią art. 98 ust. 1 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, kto jako płatnik składek albo osoba obowiązana do działania w imieniu płatnika nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie, podlega karze grzywny do 5.000 złotych. Na tej samej zasadzie odpowiadać będzie
również ten, kto nie dopełnia obowiązku opłacania składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. |
Jeżeli chodzi natomiast o opłacanie składek na Fundusz Pracy, to zgodnie z art. 122
ust. 1 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, kto nie dopełnia obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy lub nie opłaca ich w przewidzianym przepisami terminie, podlega karze grzywny nie niższej niż 3.000 zł.
Co więcej, jeśli zobowiązany do odprowadzania należności długotrwale, złośliwie lub uporczywie nie opłaca składek za zatrudnionych pracowników, grozi mu również odpowiedzialność karna za popełnienie przestępstwa z art. 218 kodeksu karnego, za które grozi kara pozbawienia wolności do lat 2.
Autorka jest adwokatem w LSJ Kancelaria Prawna Szczesna-Jędrych Olejnik-Roszkowska
- ZOBACZ TAKŻE: