Okres próbny to czas, kiedy z pracownikiem zawierana jest pierwsza umowa. Jej charakterystycznym elementem jest możliwość wypróbowania pracownika. Umowa na okres próbny pozwala sprawdzić, czy pracownik nadaje się na określone stanowisko. Gdy okaże się, że nie spełnia oczekiwań, można w okresie próbnym bez problemu rozejść się z pracownikiem. Jeśli okres próbny okaże się pomyślny dla pracownika, to zwykle podpisywana jest już właściwa umowa, np. umowę o pracę na czas określony.
Zawarcie umowy na okres próbny nie jest obowiązkowe na początku zatrudnienia. Można z niej zrezygnować po to, by od razu podpisać właściwą umowę terminową.
Elementy umowy na okres próbny
To jak powinna wyglądać umowa o pracę na okres próbny opisane jest dokładnie w kodeksie pracy. Trzeba w niej zawrzeć dokładne dane stron, które ją podpisują, datę, kiedy dochodzi do zawarcia. Oczywiście nie może zabraknąć szczegółów dotyczących pracy i wynagrodzenia. Szczególnie chodzi tu o:
- rodzaj pracy, którą będzie wykonywał pracownik,
- miejsce, gdzie ma ją wykonywać,
- godziny pracy,
- termin, w którym nastąpi początek pracy.
Okres próbny charakteryzuje się tym, że nawiązuje się stosunek pracy. Umowa na okres próbny powinna być więc sporządzona w formie pisemnej. Jeśli tego warunku nie dochowano, to pracodawca zanim dopuści pracownika do wykonywania pracy, musi pisemnie potwierdzić warunki pracy. Jeszcze wcześniej pracownik powinien dostarczyć orzeczenie lekarskie. Ma ono pokazać, że nie ma przeciwwskazań do określonej pracy. Pracownik musi też wziąć udział w szkoleniu BHP. Koszty obu działań pokrywa pracodawca.
Jak długo może trwać umowa o pracę na okres próbny?
Okres próbny może trwać najwyżej trzy miesiące. Jak już wspomnieliśmy, ma ona sprawdzić kwalifikacje pracownika. Dlatego powinna być podpisywana tylko jedna umowa na okres próbny z pracownikiem. W wyjątkowych sytuacjach można odstąpić od tego założenia. Dzieje się tak, gdy ten sam pracownik ma wykonywać inne zadania lub gdy pracował już w danej firmie, ale od rozwiązania ostatniej umowy minęło ponad 3 lata, pracownik będzie znowu zatrudniony. W każdej takiej sytuacji umowa na okres próbny może być tylko jedna.
Podczas okresu próbnego pracownik musi zarabiać co najmniej minimalne wynagrodzenie określone w prawie. Okres próbny daje też prawo do urlopu wypoczynkowego. Liczy się on tak samo jak w przypadku każdej innej umowy o prace. Dla przypomnienia: po każdym przepracowanym miesiącu należy mu się 1/12 przysługującego urlopu.
Umowa o pracę na okres próbny zasadniczo różni się od umowy na czas określony. Chociaż obie są kontraktami terminowymi, to znacząco się różnią. Chodzi tu przede wszystkim o sposób, w jaki taka umowa może zostać rozwiązana.
Rozwiązanie umowy na okres próbny
Umowa o pracę na okres próbny może zostać rozwiązania na dwa sposoby. Może to zrobić za porozumieniem stron albo za wypowiedzeniem. W tym drugim przypadku okres wypowiedzenia umowy o pracę umowy zawartej na okres próbny wynosi:
- 3 dni robocze, jeżeli umowa na okres próbny nie jest dłuższa niż 2 tygodnie,
- 1 tydzień wypowiedzenia, w sytuacji gdy okres próbny przekracza 2 tygodnie,
- no i 2 tygodnie, gdy umowa na okres próbny podpisywana jest na 3 miesiące.
Warto wiedzieć, że jeśli pracodawca przekaże wypowiedzenie osobie, która zatrudniona jest na umowie na okres próbny na czas 3 miesięcy, czyli maksymalny okres dla takich umów, pracownik ma prawo do 2 dni wolnych, podczas których może poszukać nowej pracy.