PCC reguluje ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych. Trzeba go zapłacić, gdy podpisujemy:
- umowę pożyczki pieniędzy;
- umowę darowizny;
- umowę dożywocia;
- umowę o podział spadku;
- umowę spółki.
PCC trzeba też zapłacić w sytuacji, gdy zmieniamy te umowy, gdy zmiana takiej umowy spowodowała, że zmienia się podstawa opodatkowania.
Co do zasady, podatek od czynności cywilnoprawnych trzeba zapłacić, jeśli przedmiot opodatkowania nie jest objęty podatkiem VAT.
Kto płaci PCC?
Podatek od czynności cywilnoprawnych trzeba opłacić w terminie najpóźniej 14 dni od powstania obowiązku zapłaty. Należność podatkową trzeba opłacić bezpośrednio na rachunek urzędu skarbowego albo w kasie.
Wyjątek stanowią te sytuacje, kiedy PCC pobierany jest przez płatnika. Co ważne podatnik nie jest wzywany do zapłaty tego podatku. Musi go sam wyliczyć i zapłacić. Płacąc PCC, wypełniamy formularz PCC-3. W przypadku czynności, których dokonuje się u notariusza, podatek PCC opłaca się u notariusza. Rodzaj czynności powoduje, kto zapłaci podatek.
W przypadku umowy sprzedaży – PCC płaci kupujący. Przy umowie darowizny PCC płaci obdarowany. Przy umowie zamiany, PCC muszą uiścić obie strony. Podobnie jak w przypadku umowy zawarcia spółki cywilnej. Nabywca płaci PCC w przypadku:
- umowy dożywocia;
- umowa o podział spadku;
- umowa pożyczki.
PCC od umowy pożyczki
W przypadku umowy pożyczki, podatek PCC musi opłacić biorący pożyczkę. Podstawą opodatkowania jest wartość umowy pożyczki. Nie trzeba płacić podatku PCC, jeśli pożyczka udzielana jest przez małżonka lub dzieci albo wnuków, a także rodziców, czy rodzeństwo. Jednak żeby z takiego zwolnienia skorzystać, trzeba w ciągu 14 dni od dnia otrzymania pożyczki złożyć deklarację do urzędu w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych. Załączamy też wszelkie dokumenty, które potwierdzają otrzymanie pożyczki.
Stawki PCC
Wysokość podatku zależy od rodzaju zawartej umowy. Wynoszą one:
- dla sprzedaży, zamiany, podziału spadku, a także darowizny rzeczy ruchomych PCC to 2 proc., spraw majątkowych 1 proc.;
- dla ustanowienia hipoteki -- 19 zł;
- 1 proc., jeśli ustanowiono odpłatne użytkowanie albo odpłatną służebność;
- 2 proc dla pożyczki;
- 0,5 proc. dla spółki.
W pewnych przypadkach podatek może wynieść 20 proc. podstawy. Taka stawka obowiązuje, jeśli okaże się, że została podpisana umowa pożyczki, a podatek nie został opłacony albo pożyczka została udzielona przez członka rodziny, a nie jest w stanie udokumentować otrzymania pieniędzy
Czy podatek może być kosztem?
Czasami wydatek na podatek można zaliczyć do kosztów. Może tak być, jeśli wydatek nie jest wymieniony w katalogu kosztów, których nie można zaliczyć do tej kategorii, a także udokumentowano ten wydatek np. fakturą. Wystarczy spełnić te warunki, by wydatki te można było zaliczyć do kosztów.
W przypadku przedsiębiorców, którzy prowadzą księgowość w formie księgi przychodów i rozchodów, dniem poniesienia kosztu jest data wystawienia faktury lub rachunku. Podstawą księgowania jest decyzja, którą wydał organ skarbowy.
Kiedy płacić nie trzeba?
PCC nie trzeba płacić m.in. w przypadku handlu walutami, czy sprzedaży rzeczy ruchomych, jeśli wartość nie przekracza 1000 zł.