Podwyższenie kapitału zakładowego. Co z podatkami?

Udziałowcy spółki akcyjnej podjęli decyzję o podwyższeniu kapitału zakładowego poprzez emisję akcji. W związku z procesem podwyższenia kapitału zakładowego spółka poniosła szereg wydatków m.in. na usługi doradcze, opłaty notarialne, badanie sprawozdań, doradztwo prawne, wynagrodzenie na rzecz domu maklerskiego. W związku z powyższym zapytuje czy poniesione wydatki mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów? Jeżeli tak, to w jakim momencie?

Kapitał zakładowy występuje w spółkach kapitałowych i składa się z wkładów wpłacanych przez wspólników spółki, w zamian za co obejmują udziały lub akcje. Wkłady te mogą mieć charakter pieniężny bądź niepieniężny, natomiast sam kapitał musi być wyrażony w formie pieniężnej. W spółce kapitałowej podwyższenia kapitału zakładowego można dokonać poprzez zwiększenie wartości nominalnej dotychczasowych udziałów/akcji lub też poprzez utworzenie/emisję nowych udziałów/akcji.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, albo funduszu statutowego w banku państwowym, albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela. Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 1 powyższej ustawy kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów. Skoro więc przychód otrzymany na powiększenie kapitału zakładowego nie stanowi przychodu spółki to koszty związane z tym przychodem nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust.1 ustawy o CIT.

Stanowisko to prezentowały również sądy administracyjne m.in. w wyroku z dnia 29 grudnia 2009 (sygn. II FSK 2085/08) NSA uznał, że wydatki poniesione w związku z podwyższeniem kapitału nie stanowią kosztów uzyskania przychodu, ponieważ zgodnie z art.12 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT przychody otrzymane na powiększenie tego kapitału nie są zaliczane do przychodów, o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 15 ust. 1 tej ustawy. Wydatki te są ponoszone w celu utworzenia lub powiększenia samego źródła przychodów, natomiast ani bezpośrednio, ani pośrednio nie służą celowi, jakim jest osiągnięcie przychodu podatkowego. Takie stanowisko prezentowały również organy podatkowe w wydawanych interpretacjach podatkowych, przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 7 czerwca 2010 r. (sygn. IPPB3/423-182/10-2/MC).

Uchwałą NSA z 24 stycznia 2011 r. (sygn. II FPS 6/10) sąd stwierdził, że tylko wydatki związane z emisja nowych akcji, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego, nie są kosztami uzyskania przychodów, stosownie do art. 12 ust. 4 pkt 4 oraz art. 7 ust. 1 i 2 w związku z art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP. Do tego rodzaju wydatków niewątpliwie należy zaliczyć opłaty notarialne, sądowe, podatek od czynności cywilnoprawnych, a w przypadku podwyższenia kapitału w drodze emisji akcji będących przedmiotem oferty publicznej objętych prospektem emisyjnym dodatkowo ponoszone w związku z tym opłaty giełdowe, koszty druku dokumentów akcyjnych, koszty sporządzenia, drukowania oraz dystrybucji prospektu emisyjnego lub jego skróconej wersji oraz koszty oferowania papierów wartościowych.

Wydatki związane bezpośrednio z celem jakim jest dokonanie podwyższenia kapitału zakładowego nie stanowią dla spółki kosztów uzyskania przychodów Stanowisko powyższe potwierdzają obecnie organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 14 maja 2013 r. ( sygn. ITPB3/423-73/13/PST).