Kontrahenci, którzy mają względem siebie zobowiązania, powodujące że są dla siebie jednocześnie dłużnikami i wierzycielami mogą dokonać między sobą potrącenia. Stanowi ono całkowite lub częściowe umorzenie zobowiązań między podmiotami.
W takiej sytuacji każda ze stron może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności kontrahenta, o ile oczywiście są spełnione ustawowe przesłanki do tego (tj. określony przedmiot obu wierzytelności, wymagalność, wzajemność i zaskarżalność wierzytelności). Potrącenie nie jest oparte na przepisach bezwzględnie obowiązujących, co oznacza że strony mogą przy pomocy umowy je zmodyfikować.
Rozróżnia się potrącenie umowne dwustronne, które nie jest uregulowane w Kodeksie Cywilnym. Może ono być przeprowadzone według ogólnych zasadach swobody kontraktowania. Skutki takiego potrącenia są więc pozostawione woli stron.
Z kolei potrącenie jednostronne - ustawowe - powstaje na skutek złożenia przez jedną ze stron oświadczenia woli skierowanego do drugiej strony.
Na skutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się wzajemnie do wysokości wierzytelności niższej. Sprzyja to uproszczeniu i szybkości obrotu, oraz możliwości odstąpienia od bezpośredniego spełnienia świadczenia, gdy nie jest to celowe. Nie ma wówczas działania stron a jedynie rozliczenie rachunkowe. Obok pewności i szybkości rozliczenia, w wyniku potrącenia, możliwe jest zaspokojenie roszczeń, także od dłużnika niewypłacalnego, jak również w szczególnych sytuacjach od dłużnika, co do którego ogłoszono upadłość.
[ ( http://static1.money.pl/i/h/88/t115544.jpg ) ] (http://msp.money.pl/wiadomosci/prawo/artykul/kiedy;zarzad;odpowiada;za;dlugi;spolki,41,0,765225.html) Kiedy zarząd odpowiada za długi spółki?
Stosowanie potrącenia przepisy uzależniają od wzajemności wierzytelności, czyli podmioty są względem siebie jednocześnie dłużnikami i wierzycielami. Innym warunkiem jest to by przedmiotem obu wierzytelności były tylko pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone co do gatunku oraz by obie wierzytelności były wymagalne (w chwili potrącenia musi istnieć obowiązek spełnienia obu świadczeń). Wierzytelność strony dokonującej potrącenia musi być również zaskarżalna, czyli może być dochodzona przed sądem.
Potrącenie następuje wskutek złożenia oświadczenia woli drugiej stronie. Dla jego skuteczności nie jest wymagana zgoda drugiej strony, przy czym forma złożenia oświadczenia o potrąceniu jest dowolna (na potrącającym ciąży jednak obowiązek udowodnienia faktu potrącenia).
Nie mogą być umorzone przez potrącenie wierzytelności: nie ulegające zajęciu, o dostarczenie środków utrzymania, wynikające z czynów niedozwolonych, co do których potrącenie jest wyłączone przez przepisy szczególne. Możliwe jest również umowne wyłączenie potrącenia pomiędzy zindywidualizowanymi podmiotami.
Czytaj w Money.pl | |
---|---|
[ ( http://static1.money.pl/i/h/113/t34417.jpg ) ] (http://msp.money.pl/wiadomosci/zarzadzanie/artykul/zabezpiecznie;danych;osobowych;w;firmie,157,0,761245.html) | Zabezpiecznie danych osobowych w firmie Administrator danych musi zadbać o trwałe i skuteczne usunięcie informacji osobowych, gdy ustanie cel do których zostały zgromadzone i przetwarzane. |
[ ( http://static1.money.pl/i/h/197/t21701.jpg ) ] (http://msp.money.pl/wiadomosci/pozyskiwanie_kapitalu/artykul/korzystne;zmiany;w;kredycie;technologicznym,206,0,764622.html) | Korzystne zmiany w Kredycie Technologicznym Na wypłatę wsparcia trzeba czekać aż do momentu osiągnięcia pierwszych przychodów z inwestycji. To się zmieni - środki wypłacane będą szybciej. |
[ ( http://static1.money.pl/i/h/4/t46852.jpg ) ] (http://msp.money.pl/wiadomosci/prawo/artykul/kiedy;zarzad;uniknie;odpowiedzialnosci;za;dlug;spolki,249,0,768505.html) | Kiedy zarząd uniknie odpowiedzialności za dług spółki? Członkowie zarządu nie odpowiadają za długi wobec kontrahentów, o ile we właściwym czasie złożony był wniosek o upadłość. |
Autorka jest aplikantką radcowską z Kancelarii BSO Prawo & Podatki