Ponad 234 tys. obcokrajowców posiada prawo do stałego lub czasowego pobytu w Polsce. Nie oznacza to jednak, że wszystkie te osoby mogą legalnie podjąć pracę na podstawie jednego dokumentu. Aby przedsiębiorca mógł zatrudnić cudzoziemca, muszą zostać spełnione odpowiednie warunki.
Na pracę w Polsce nie mogą liczyć osoby z zagranicy, które nie posiadają ważnego pozwolenia na przebywanie na terenie naszego kraju. Warto przy tym pamiętać, że wiza turystyczna nie daje uprawnień do aktywności zawodowej. Potrzebna jest choćby karta pobytu czasowego. Obcokrajowca musi więc zadbać o odpowiedni dokument, aby doręczyć go pracodawcy jeszcze przed przystąpieniem do obowiązków.
Przedsiębiorca chcący przyjąć do pracy cudzoziemca powinien natomiast sprawdzić formę okazanego zezwolenia. Kopię dokumentu trzeba przechowywać zgodnie z zasadami prowadzenia akt osobowych, jeśli kandydat zostanie zatrudniony na umowę o pracę. W przypadku umów cywilnoprawnych wystarczy zachować duplikat przez cały okres współpracy.
Do obowiązków pracodawcy należy zgłoszenie zatrudnionego do ubezpieczeń społecznych w ciągu 7 dni. W sytuacji, gdy obcokrajowiec posiada np. jednolite pozwolenie na pobyt czasowy i pracę, może przystąpić do działania. W niektórych przypadkach jednak, przedsiębiorca musi dodatkowo wystąpić o zezwolenie na pracę dla podwładnego.
Zezwolenie na pracę dla obcokrajowca. Jak uzyskać?
Wniosek o wydanie dokumentu należy złożyć do właściwego wojewody (ze względu na siedzibę lub miejsca zamieszkania pracodawcy). Pozwolenie jest wydawane na czas określony, nie dłuższy niż 3 lata z możliwością przedłużenia. W przypadku, gdy cudzoziemiec pełni funkcję w zarządzie osoby prawnej, która na dzień złożenia wniosku zatrudnia powyżej 25 osób, może otrzymać dokument na maksymalnie 5 lat. Aby otrzymać zielone światło, muszą jednak zostać spełnione dwa warunki.
Wysokość wynagrodzenia w umowie nie może być niższa od płacy pracowników na porównywalnych stanowiskach lub o podobnych obowiązkach. Ponadto, pracodawca musi dostarczyć do wojewody informację od starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych przez firmę. Jest ona wydawana w oparciu o rejestry bezrobotnych i poszukujących pracy, a także o negatywne wyniki przeprowadzonych rekrutacji.
Zezwolenie znajduje się pracodawca, konkretne stanowisko i rodzaj pracy. Zatrudnienie jest uznane za legalne tylko, jeśli cudzoziemiec wykonuje dokładnie tę pracę, która została odnotowana w dokumencie. Zadania o innym charakterze mogą być wykonywane przez okresy nieprzekraczające liczby 30 dni w roku kalendarzowym. Wojewoda musi jednak być poinformowany o tym fakcie w terminie 7 dni.
Jakich formalności należy dopełnić?
Dokumenty załączane do wniosku powinny być złożone w oryginałach lub potwierdzone urzędowo zgodnie z oryginałami (z wyjątkiem dowodu osobistego i paszportu). Jeśli są sporządzone w języku obcym, należy je przetłumaczyć na język polski przez tłumacza przysięgłego.
Za wniosek o wydanie lub przedłużenie zezwolenia na pracę dla cudzoziemca należy dokonać wpłaty do budżetu państwa. Opłaty wynoszą odpowiednio:
- 50 zł - za zgodę na pracę krótszą niż 3 miesiące;
- 100 zł - za pozwolenie na zatrudnienie powyżej 3 miesięcy;
- 200 zł - dla realizacji usługi eksportowej (delegacja pracownika na terenie RP);
Pozwolenie jest wydawane w trzech egzemplarzach. Dwa otrzymuje osoba powierzająca wykonywanie pracy, a jeden - zatrudniony. Dodatkowo, w umowie powinny znaleźć się warunki określone w zezwoleniu, w tym wysokość wynagrodzenia. Porozumienie musi mieć formę pisemną i zostać przetłumaczone na język zrozumiały dla pracownika, aby mógł on bez problemu zrozumieć podpisywane zapisy.
Kto musi mieć zezwolenie?
Dodatkowy dokument jest potrzebny cudzoziemcom, którzy:
- wykonują obowiązki na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej z firmą, której siedziba znajduje się w Polsce (zezwolenie typu A);
- przebywają w Polsce w związku z pełnieniem funkcji członka zarządu firmy wpisanej do KRS lub spółki kapitałowej. Pobyt musi jednak przekraczać łącznie 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 (zezwolenie typu B);
- pracują u przedsiębiorcy zagranicznego i są delegowani do Polski na okres dłuższy niż 30 dni w roku kalendarzowym do pracy w oddziale, zakładzie lub podmiocie powiązanym z firmą (zezwolenie typu C);
- są delegowani przez zagranicznego pracodawcę do Polski w celu realizacji usługi o charakterze tymczasowym i okazjonalny, np. eksportu (zezwolenie typu D);
- przebywają na terytorium Polski przez okres dłuższy niż 3 miesiące w ciągu kolejnych 6 miesięcy, jako zatrudnieni u pracodawcy zagranicznego i nie objęci innymi zezwoleniami;
Przepisy dotyczące zatrudniania cudzoziemców w Polsce reguluje ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 roku, poz. 149, z późn. zm.) oraz rozporządzenia wykonawcze.
