Dni ustawowo wolne od pracy
Jeśli zaistnieje konieczność pracy w święto, które jest normalnie dniem wolnym od pracy, to za pracę w ten dzień pracownik musi w pierwszej kolejności otrzymać dzień wolny. Ten dzień wolny musi być mu udzielony w ciągu 6 kolejnych dni przypadających po tej niedzieli. Jeśli nie jest to możliwe, taki dzień wolny musi być wykorzystany do końca okresu rozliczeniowego.
Dni świąteczne określa ustawa o dniach wolnych. W takich dniach pracownik co do zasady nie musi świadczyć pracy. Takie dni to:
- 1 stycznia – Nowy Rok,
- 6 stycznia – Święto Trzech Króli,
- pierwszy dzień Wielkanocy,
- drugi dzień Wielkanocy,
- 1 maja – Święto Pracy,
- 3 maja – Święto Konstytucji Trzeciego Maja,
- pierwszy dzień Zielonych Świątek,
- Boże Ciało,
- 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, Święto Wojska Polskiego,
- 1 listopada – Wszystkich Świętych,
- 11 listopada – Święto Niepodległości,
- 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
- 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia.
Jeśli święto przypada w niedzielę, stosuje się w tym przypadku przepisy, które dotyczą pracy w niedzielę.
Kiedy jest dozwolona praca w święta?
Żeby praca mogła odbywać się w święta, trzeba spełnić kilka warunków. Można ją wykonywać, gdy jest związania z prowadzeniem akcji ratowniczej, gdy praca odbywa się w ruchu ciągłym albo musi być przeprowadzony niezbędny remont, w pracy związanej z transportem, w pracy związanej z ochroną mienia i osób, w rolnictwie. Praca w święta może być świadczona w przypadku prac społecznie użytecznych i zapewniających codzienne potrzeby ludności.
Jeśli pracodawca nakaże pracownikowi pracować w niedzielę z innych powodów niż wymienione, to popełnia wykroczenie przeciwko prawom pracownika.
Rekompensata za pracę w święta
Jeśli pracownik wykonuje pracę w święta, to trzeba mu za to dać dodatkowy dzień wolny. Taki dzień musi być udzielony w ciągu 6 dni, które poprzedzają takie święto albo następują po nim. Jeśli nie da się wykorzystać dnia wolnego w tym czasie, to powinien on być wykorzystany do końca okresu rozliczeniowego. Jeśli jednak nie da się wykorzystać takiego dnia wolnego, to pracodawca musi wypłacić pracownikowi dodatek do wynagrodzenia. Jest to 100 proc. dodatkowego wynagrodzenia za każdą godzinę.
Praca w święta obejmuje pracę między 6.00 rano w tym dniu a 6.00 dnia następnego. Chyba że pracodawca określił inne godziny. Warto przy okazji pamiętać, że dobra pracownicza nie zawsze będzie pokrywać się z kalendarzową.
Święta religijne i wolne
W przypadku pracowników, którzy należą do innych kościołów niż rzymskokatolicki i dla nich święta religijne nie są dniami wolnymi ustawowo od pracy, mogą oni poprosić pracodawcę o wolne w takim dniu. Przepisy zezwalają na dzień wolny z tego powodu.
Dodatek, który jest wypłacany za pracę w święta i niedziele, nie dotyczy pracowników, którzy są zatrudnieni w systemie pracy weekendowej. Chodzi tu o pracowników, którzy pracują tylko w piątki, soboty i niedziele.