Senat przyjął sześć uściślających i redakcyjnych poprawek do zasad sezonowego zatrudniania cudzoziemców. Zmiany przyjęte 22 czerwca przez Sejm zakładają m.in. wprowadzenie 30 zł opłaty za rejestrację oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi.
Za przyjęciem ustawy z poprawkami do nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy głosowało w nocy z piątku na sobotę 67 senatorów, nikt nie był przeciw, a 19 wstrzymało się od głosu. Wcześniej przyjęli wszystkie sześć poprawek.
Obecnie oświadczenia pracodawcy o potrzebie zatrudnienia cudzoziemców są bezpłatne. Zezwolenie na pracę sezonową wydawane będzie na czas nie dłuższy niż dziewięć miesięcy w roku kalendarzowym. Zmiany, które wprowadził Sejm, dotyczą głownie cudzoziemców, którzy wykonują prace sezonowe z sześciu krajów - Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji i Ukrainy, którzy mają uproszczoną procedurę dostępu do polskiego rynku pracy.
Starosta ma siedem dni roboczych na wpis, jeśli sprawa nie wymaga wyjaśnień i 30 dni od złożenia wniosku, jeśli będzie prowadzone postępowanie w tej sprawie. Oświadczenia rejestrowane będą w starostwie, a opłata ma pokryć koszt pracy pracowników samorządowych i zracjonalizować liczbę składanych przez pracodawców wniosków. Nadal będą istnieć zezwolenia na prace wydane przez wojewodę na okres do trzech lat.
Proponowane przepisy zakładają stworzenie rejestru pracy cudzoziemców, który będzie zawierał informacje dotyczące klasycznych zezwoleń na pracę, zezwoleń na pracę sezonową, oświadczeń składanych w celu dokonania wpisu do ewidencji oraz informacji starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy.
Według ustawy oświadczenie może nie zostać wpisane do rejestru, jeżeli urząd uzna, że zostało ono złożone dla pozoru lub będzie wykorzystane przez cudzoziemca w celu innym niż wykonywanie pracy dla danego podmiotu. Praca na podstawie oświadczenia, wpisywanego do ewidencji przez starostę, będzie mogła być wykonywana przez okres sześciu miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.
W ustawie zapisano obowiązek informowania o okolicznościach związanych z podjęciem pracy przez cudzoziemca, aby umożliwić powiatowym urzędom pracy i służbom kontrolnym monitorowanie wykorzystania oświadczenia zgodnie z celem oraz weryfikację okresu pracy cudzoziemca. Ponadto podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi będzie obowiązany do przesłania informacji odpowiednio o podjęciu lub niepodjęciu pracy przez cudzoziemca.
Wysokość minimalnego miesięcznego wynagrodzenia za pracę cudzoziemca nie może być niższa od obowiązujących aktualnie w Polsce stawek.
Ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2018 r. z wyjątkiem kilku przepisów wchodzących w życie już 14 dni po ogłoszeniu i dopiero od połowy przyszłego roku.
W 2016 r. inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy przeprowadzili ponad 4,2 tys. kontroli legalności zatrudnienia cudzoziemców. Kontrolą objęto ponad 30 tys. cudzoziemców ze 115 państw. Największą grupę nielegalnie zatrudnionych cudzoziemców (ponad 84 proc.) stanowili obywatele Ukrainy.
W 2015 r. kontrole PIP w wykazały, że ponad 30 proc. cudzoziemców nie podjęło pracy u tego pracodawcy, który wystawił oświadczenie, że ich zatrudni. PIP sprawdziła w 2015 r. blisko 20 tys. takich zarejestrowanych oświadczeń pracodawców.
Ustawa wraz z poprawkami wróci teraz do Sejmu.