Gdy zechcemy zaczerpnąć informacje na temat spółek dostępnych w naszym kraju i ich rodzaju, musimy wiedzieć, że każda spółka funkcjonuje jako forma organizacyjno-prawna. Kodeks cywilny z dnia 24 kwietnia 1964 r. jasno określa podstawę prawną każdej spółki, jak i też Kodeks spółek handlowych z 15 września 2000 roku.
Czym jest spółka?
Spółką nazywamy każdy rodzaj działalności zawartej pomiędzy osobami fizycznymi bądź też prawnymi. Spółka funkcjonuje na podstawie o umowę lub statut, jej celem przeważnie jest prowadzenie działalności gospodarczej. Do spółek należą różne instytucje prawa, które mają ze sobą niewiele wspólnego poza nazwą.
Co musimy wziąć pod uwagę, zakładając spółkę?
Zakładając spółkę, musimy zastanowić się jaka forma prowadzenia działalności gospodarczej będzie najbardziej odpowiednia dla nas jako przedsiębiorcy. A więc wyróżniamy spółki osobowe, gdzie do nich należą spółki cywilne, spółki jawne, spółki komandytowe oraz spółki partnerskie. Następnym* rodzajem spółek są spółki kapitałowe*, gdzie możemy znaleźć spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki akcyjne.
W podejmowaniu decyzji, jaką spółkę wybrać, która będzie dla nas najkorzystniejsza, musimy wziąć wszystkie za i przeciw, czyli uwzględnić wszelkie aspekty prawne, które będą miały bezpośredni wpływ na funkcjonowanie spółki. Wybór przede wszystkim będzie uzależniony od wielkości naszego przedsiębiorstwa, planowanych zysków, jak i priorytetów firmy.
Spółka cywilna
Pierwszą z najbardziej znanych na rynku polskim spółek jest spółka cywilna, posiada bardzo prostą formę i nie ma osobowości prawnej. Jej istotą jest wspólne prowadzenie firmy czy też przedsiębiorstwa, ten rodzaj spółki może być zakładany zarówno przez osoby fizyczne, jak i inne podmioty gospodarcze. W tym rodzaju spółki, każda ze stron, może wnieść do spółki swój własny kapitał, własne umiejętności, własne pomysły, własną pracę. Wkłady własne przeważnie są podobnej wartości dla obu stron, a za zobowiązania wspólnicy odpowiadają jednakowo, każdy własnym prywatnym majątkiem.
Spółkę cywilną można założyć poprzez zawarcie umowy pomiędzy stronami, jest ona regulowana prawnie Kodeksem cywilnym art. 860-875. Konieczna jest również wpis do ewidencji działalności gospodarczej w urzędzie miasta czy też gminy. Wpisu tego dokonują obie strony samodzielnie, wybierając dowolną formę opodatkowania.
Spółka jawna
Kolejną spółką jest spółka jawna, jej charakter jest bardzo podobny do spółki cywilnej, ta spółka nie posiada formy prawnej, a tworzy ją niewielka grupa osób, które wnoszą w nią swój własny wkład finansowy. Spółkę jawną regulują przepisy Kodeksu spółek handlowych, a nie Kodeks cywilny. Tutaj również umowę spółki jawnej należy sporządzić w formie pisemnej pod rygorem nieważności oraz niezwłocznie zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Spółka partnerska
Spółka partnerska to dosyć oryginalna forma spółki, która służy do wykonywania wolnych zawodów. Ten rodzaj spółki zakładany jest tylko przez osoby fizyczne, które nie mają zarejestrowanej działalności gospodarczej. Ta spółka regulowana jest przez Kodeks spółek handlowych, w nazwie spółki musi być zawarte nazwisko jednego ze wspólników, a do tego musi widnieć dopisek "i partner", "i partnerzy". Spółka partnerska nie posiada osobowości prawnej, jednak wspólnicy tej spółki mają zbiorową odpowiedzialność i* odpowiadają całym swoim majątkiem, za wszelkie zobowiązania spółki*. Dotyczy to głównie kredytów bądź też pożyczek, które były zaciągnięte przez spółkę.
Spółka komandytowa
Spółka komandytowa to rodzaj spółki gdzie mogą współdziałać poszczególne jednostki o często dosyć zróżnicowanym kapitale. Spółka komandytowa daje możliwość swoim wspólnikom, na wybranie dogodnej formy odpowiedzialności za zobowiązania spółki, jak i też prowadzenie poszczególnych spraw spółki.
Spółka ta jest dogodną formą regulowania kwestii podatkowych, niewątpliwie największym atutem tej spółki jest ograniczona odpowiedzialność wspólników, za wszelkie zobowiązania finansowe spółki. Wszyscy wspólnicy jedynie odpowiadają do kwoty, która została określona w umowie, zawartej pomiędzy nimi. Ta spółka wymaga jednak prowadzenia pełnej księgowości, jest ona rejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym. Umowę tej spółki sporządza się w formie pisemnej, a w nazwie spółki powinno widnieć imię i nazwisko jednego ze wspólników, z dopiskiem "spółka komandytowa".
Spółka z o.o.
Najbardziej popularną i powszechną spółką kapitałową jest spółka z o.o. Ten rodzaj spółki może utworzyć już jeden podmiot gospodarczy, jak i więcej. Spółka z o.o. regulowana jest Kodeksem spółek handlowych. Tutaj za zobowiązania spółki, nie odpowiadają jej współczłonkowie, natomiast w przypadku egzekucji, wierzyciel ma prawo pobrać należności jedynie z majątku spółki, określonego wysokością kapitału zakładowego. Wszelkie te przepisy, muszą jednak zostać zawarte w umowie. Umowa pomiędzy wspólnikami jest sporządzana w formie aktu notarialnego, dlatego też koszty jej tworzenia są znacznie wyższe niż w przypadku innych spółek.
Aby zarejestrować spółkę do Krajowego Rejestru Sądowego, musimy wnieść kapitał nie mniejszy niż 5 000 złotych. Sp. z o.o. jest osobą prawną i dlatego też potrzeba jest prowadzenia pełnej księgowości. W tej spółce mamy do czynienia z zarządem, który na mocy swych decyzji ma moc powołać, jak i odwołać prezesa, który jest odpowiedzialny za prowadzenie firmy. Ten rodzaj spółki ze względu na dosyć spore obciążenie prawne i finansowe, przeznaczony jest dla dużych oraz średnich przedsiębiorstw.
Spółka akcyjna
Spółka akcyjna jest jedną z najbardziej złożonych form spółek na rynku polskim. Jej wkład własny, czyli kapitał powinien co najmniej wynosić 100 000 złotych. Umowę tej spółki sporządzamy w formie aktu notarialnego, pod rygorem nieważności. Spółka ta ma charakter osoby prawnej, a więc wymaga prowadzenia pełnej księgowości.
Zarząd spółki akcyjnej jest jedynym organem do reprezentowania i prowadzenia praw spółki, a rada nadzorcza powołuje członków. Istotną różnicą, pomiędzy tą spółką a pozostałymi jest sposób pozyskiwania kapitału. Ta spółka może pozyskiwać kapitał na giełdzie papierów wartościowych, jak i też dzięki obligacjom. W tym rodzaju spółki współakcjonariusze zwolnieni są z odpowiedzialności płacenia własnym majątkiem za zobowiązania spółki. Ta forma spółki zalecana jest głównie dla wielkich firm, dużych korporacji, ze względu na swój charakter prawno-podatkowy.