Rzecznik Praw Przedsiębiorców jest w miarę nową instytucją. Został wprowadzony na bazie Konstytucji Biznesu. Celem takiej instytucji jest chronienie praw przedsiębiorców głównie w sporach z organami publicznymi. To, co powinien on robić, jakie ma zadania to są one regulowane w ustawie o rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców.
Rzecznik Praw Przedsiębiorców – kto to?
Żeby zostać rzecznikiem praw przedsiębiorców, trzeba obowiązkowo być polskim obywatelem i korzystać z pełni praw publicznych, a także nie był skazany prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo. Rzecznik praw przedsiębiorców musi też mieć wyższe wykształcenie, a także mieć nieposzlakowaną opinię. Rzecznik praw przedsiębiorców musi mieć wiedzę dotyczącą przedsiębiorczości, a także regulacji, które są tworzone w otoczeniu przedsiębiorców. Istotne jest też to, że przynajmniej przez pięć lat wykonywał działalność gospodarczą albo reprezentował interesy przedsiębiorców.
Rzecznik jest powoływany przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek ministra gospodarki. Rzecznikiem można być przez 6 lat. Ważne, że to stanowisko można pełnić tylko przez jedną kadencję.
Rzecznik Praw Przedsiębiorców zajmuje się przede wszystkim ochroną interesów przedsiębiorców, gdy stroną przeciwną jest państwo. Czuwa on też nad zasadą wolności prowadzenia działalności gospodarczej i tego by przedsiębiorcy byli traktowani równo.
Rzecznik Praw Przedsiębiorców:
- opiniuje projekty aktów normatywnych, które dotyczą interesów przedsiębiorców;
- pomaga organizować mediacje między przedsiębiorcami a administracją publiczną;
- współpracuje z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i zawodowymi;
- inicjuje działalność edukacyjną i informacyjną w zakresie, który jest związany z wykonywaniem działalności gospodarczej;
- występuje z wnioskiem o to, żeby wydawać objaśnienia prawne w sytuacji wątpliwości.
Rzecznik podejmuje swoje czynności z urzędu albo na wniosek przedsiębiorcy. Jest to instytucja analogiczna do tego, co robi rzecznik praw konsumentów w przypadku konsumentów.
Uprawnienia rzecznika praw przedsiębiorców
Uprawnienia rzecznika są dość szerokie uprawnienia, również procesowe. Uprawnienia te mają więc pozwalać mu wnioskować o inicjatywę ustawodawczą, występuje też o wydawanie objaśnień prawnych. Wszystkie organy, które poprosi o pomoc rzecznika, muszą obowiązkowo współdziałać i przydzielić mu pomoc. Oczywiście są tu wyjątki. Szacuje się, że koszt działania takiego stanowiska to 18 mln zł.
Rzecznik przedsiębiorców jest na razie dobrze oceniany przez przedsiębiorców, choć organizacjom wspierającym przedsiębiorców zależy, by nie było to polityczne stanowisko. Uważa się więc, że najlepszy kandydat to doświadczony prawnik.