"Pomimo sezonowego wzrostu wskaźników prognoz popytu i produkcji do najwyższego poziomu w ciągu ostatnich kilku lat, tempo tej poprawy zmniejsza się. Z analizy rodzaju i skali problemów, z jakimi stykają się przedsiębiorstwa wynika, że malejąca do 2004 r. bariera popytowa mierzona odsetkiem respondentów zgłaszających taki problem od trzech kwartałów pozostaje na niezmienionym poziomie. Ponadto salda prognoz nowych zamówień i prognoz eksportu, choć pozostają wciąż wyraźnie dodatnie, to zaczynają wykazywać lekkie tendencje spadkowe" - napisał NBP w komentarzu.
Z badań przeprowadzonych przez bank centralny wynika, że w I kwartale odnotowano dość wyraźne pogorszenie sytuacji ekonomicznej w próbie.
"Jest to z jednej strony skutek działania czynników sezonowych – sytuacja pogorszyła się głównie w tych firmach, które w I kw. w największym stopniu odczuwają sezonowe ochłodzenie koniunktury np. budownictwo, firmy produkujące na rynek krajowy, z drugiej jednak strony aż 44 proc. przedsiębiorstw informujących o pogarszającej się kondycji wśród barier rozwoju wymieniło niekorzystny poziom bądź duże wahania kursu walutowego" - napisał NBP.
Inne bariery wymieniane były z wyraźnie mniejszą częstotliwością.
Badania NBP pokazują, że trzeci kwartał z rzędu kurs walutowy utrzymał się na pierwszym miejscu na liście barier rozwoju ankietowanych firm.
"Rzeczywisty kurs euro pozostaje blisko, ale wciąż powyżej granicznego poziomu kursu euro, przy którym eksport staje się nieopłacalny. Odnotowano ponadto dalszy wzrost udziału nieopłacalnego eksportu w sumie przychodów z eksportu ogółem. Zaobserwowano jednak, że przedsiębiorstwa informujące o przynajmniej częściowej nieopłacalności sprzedaży zagranicznej planują jeszcze tę sprzedaż zwiększać – takie plany ma co trzeci respondent, dla którego eksport nie jest w pełni opłacalny" - napisali eksperci NBP.
NBP tłumaczy, że zjawisko to może wynikać z przyjęcia przez respondentów założenia o mającej wkrótce nastąpić poprawie opłacalności eksportu.
Z badań wynika, że pogorszenie sytuacji obserwowane było równolegle ze spadkiem stopnia wykorzystania mocy produkcyjnych, a siła spadku okazała się największa od 2000 roku.
Badania NBP pokazują, że w I kwartale nasilił się problem nadmiernych zapasów.
"Wzrost zapasów dotknął bardziej podmioty zaangażowane w działalność eksportową niż przedsiębiorstwa produkujące na rynek krajowy. Większość przedsiębiorstw deklarujących nadmierne zapasy nie zamierza jednak ograniczać wielkości produkcji" - napisano.
NBP napisał, że odnotowano pogorszenie płynności finansowej ankietowanych przedsiębiorstw oraz niewielkie pogorszenie zdolności do obsługi zadłużenia wobec banków.
Z badań wynika, że rosną plany inwestycyjne przedsiębiorstw.
"Drugi kwartał z rzędu obserwujemy coraz większe ożywienie aktywności inwestycyjnej. Wskaźnik prognoz inwestycji przyjął najwyższą wartość od 1998 roku. Jednocześnie rośnie optymizm prognoz popytu i nowych zamówień w przedsiębiorstwach oferujących dobra inwestycyjne" - napisano.
Nowe inwestycje planuje rozpocząć 36,9 proc. respondentów. Jest to o niecały 1 pkt proc. więcej niż w poprzednim kwartale oraz o ponad 3 pkt proc. więcej niż w analogicznym kwartale roku poprzedniego.
Poprawia się optymizm prognoz w obszarze zatrudnienia.
"Wciąż jednak więcej jest respondentów planujących zwalniać pracowników niż podmiotów zamierzających zwiększyć liczbę etatów" - napisano.
W II kwartale rzadziej i w mniejszym stopniu niż na początku bieżącego roku respondenci będą podwyższać wynagrodzenia swoim pracownikom.
"Zjawisko to może mieć jednak charakter sezonowy. Wzrost płac będzie częściej obserwowany w tych przedsiębiorstwach, które planują zwiększyć zatrudnienie" - napisali eksperci NBP.
Z badań wynika, że maleją oczekiwania inflacyjne.
"Przedsiębiorstwa planują zarówno mniejsze podwyżki cen na wyroby i usługi własne, jak i spodziewają się wolniejszego wzrostu cen surowców i materiałów wykorzystywanych do produkcji oraz spadku dynamiki inflacji PPI i CPI" - napisał NBP.
