Przy podejmowaniu decyzji o założeniu spółki, podstawową kwestią jest wybór formy prawnej, w jakiej działalność będzie prowadzona.
Inwestując swój kapitał, warto rozważyć opcję założenia spółki komandytowej, która stanowić może ciekawą pod względem pewnych rozwiązań alternatywę dla popularnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Do zawiązania spółki komandytowej konieczne jest istnienie minimum dwóch wspólników -osób fizycznych bądź prawnych, z których co najmniej jeden wspólnik - komplementariusz, za zobowiązania spółki wobec wierzycieli przewyższające jej majątek ponosi pełne ryzyko gospodarcze, odpowiadając całym swoim majątkiem. Natomiast pozostali wspólnicy (komandytariusze) odpowiadają tylko do określonej w umowie spółki wysokości. Forma spółki komandytowej wydaje się zatem być korzystna dla wspólników o różnym stopniu zaangażowania, jak również kondycji finansowej.
| Spółka z o.o., jak i spółka komandytowa działają pod własną firmą. |
| --- |
W przypadku pierwszej z form wybór nazwy jest dowolny, natomiast firma spółki komandytowej zawierać powinna nazwisko przynajmniej jednego komplementariusza, lub też - jeśli jest nim osoba prawna - pełną firmę takiej osoby.
Aby uniknąć wprowadzenia w błąd kontrahentów, firma spółki komandytowej nie może zawierać w sobie nazwisk komandytariuszy. Jeśli jednak nazwa komandytariusza znajduje się w firmie spółki, to ponosi on wobec wierzycieli taką samą nieograniczoną odpowiedzialność, jak komplementariusze.
Ponadto w nazwie spółki musi znaleźć się też oznaczenie _ spółka komandytowa _ lub też skrócona jego wersja ,,sp. k.".
| Zarówno umowa spółki komandytowej, jak i spółki z o.o. musi być zawarta w formie aktu notarialnego. |
| --- |
Podobnie jak spółka z o.o., również i spółka komandytowa podlega rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym. Poza danymi dotyczącymi spółki i jej wspólników, w rejestrze ujawnia się również wysokość sumy komandytowej, czyli granicę odpowiedzialności każdego z komandytariuszy. Tak jak wpis dotyczący wysokości kapitału zakładowego w spółce z o.o., ujawnienie sumy komandytowej ma na celu umożliwienie innym podmiotom zapoznania się z zakresem odpowiedzialności poszczególnych wspólników za ewentualne długi.
ZOBACZ TAKŻE:
Rejestracja spółki komandytowej ma charakter konstytutywny, co oznacza, że spółka taka powstaje dopiero z momentem wpisu do rejestru przedsiębiorców i od tej chwili przysługują jej określone prawa i obowiązki, w tym prawo do prowadzenia działalności gospodarczej.
Pamiętać jednak należy, iż tak jak w spółce z o.o. w organizacji za jej zobowiązania solidarnie odpowiadają spółka i osoby działające w jej imieniu, tak w spółce komandytowej przed wpisem do rejestru wszyscy wspólnicy ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania.
Jak wskazano wyżej, odpowiedzialność komandytariuszy ograniczona jest maksymalnie do zadeklarowanej w umowie spółki wysokości sumy komandytowej. Jeśli jednak komandytariusz wniósł do spółki wkład, to jego odpowiedzialność zostanie zawężona jeszcze bardziej, do wysokości różnicy pomiędzy kwotą sumy komandytowej a wniesionymi przez wspólnika wkładami. Jeśli zatem wysokość wniesionych wkładów odpowiada wysokości sumy komandytowej, komandytariusz zwolniony jest z odpowiedzialności ze swojego majątku.
W odniesieniu do zaległości podatkowych, komplementariusz odpowiada całym swoim majątkiem, solidarnie ze spółką i komandytariuszami. Ważne jest przy tym, że odpowiedzialność wobec organów podatkowych rozciąga się także na zaległości podatkowe każdego ze wspólników, o ile powstały one w związku z działalnością spółki.
Reprezentacja spółki komandytowej oparta jest na podziale wspólników na komandytariuszy i komplementariuszy - pierwszym przysługuje bowiem jedynie prawo kontroli oraz udział w zyskach, podczas, gdy komplementariusze mają prawo do aktywnej reprezentacji, analogiczne do zarządu w spółce z o.o.
ZOBACZ TAKŻE:
Prawo takie może jednak zostać w stosunku do poszczególnych wspólników umową spółki wyłączone lub ograniczone. W umowie możemy również uprawnić komandytariuszy do uczestnictwa w prowadzeniu spraw spółki. Przepisy k.s.h. zabraniają jednak zamiany ról w spółce - niemożliwe jest bowiem równoczesne wyłączenie wszystkich komplementariuszy i uprawnienie do reprezentacji wszystkich komandytariuszy.
| Jeśli już w momencie założenia spółki komandytowej przewidujemy zmiany w jej składzie, możliwość taką musimy zawrzeć w umowie spółki. |
| --- |
W umowie spółki warto również określić sposób podziału zysków, w przypadku braku takich postanowień, komplementariuszom przypadać będą równe udziały w zysku, natomiast komandytariuszom - udziały w stosunku do wniesionych przez nich w rzeczywistości wkładów.
Podobnie jak w spółce z o.o., niemożliwe jest wyłączenie jednego ze wspólników od udziału w zyskach, nic nie stoi natomiast na przeszkodzie wyłączeniu niektórych z nich od udziału w stratach.
Jeśli wspólnikom zakładającym spółkę zależy na maksymalnym zabezpieczeniu w stosunku do odpowiedzialności wobec wierzycieli, należy pamiętać, o możliwości założenia spółki komandytowej, w której rolę komplementariusza pełniła będzie spółka z o.o.
Z uwagi na ograniczenie odpowiedzialności spółki z o.o. do wysokości kapitału zakładowego, automatycznie ograniczona będzie w takim przypadku również odpowiedzialność komplementariusza spółki komandytowej, komandytariusze zaś odpowiadać będą na zasadach ogólnych, czyli do wysokości sumy komandytowej.
O ile wspólnicy w umowie spółki nie poczynili innych ustaleń, do rozwiązania spółki niezbędne jest przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego, po zakończeniu którego i wykreśleniu z rejestru przedsiębiorców, kończy ona swój byt prawny.
Uwzględniając powyższe informacje, nie sposób nie zauważyć zalet prowadzenia działalności gospodarczej w spółce komandytowej. Poza ograniczeniem odpowiedzialności wspólników, również korzystne regulacje dotyczące sfery podatków (brak opodatkowania podatkiem CIT) powinny zachęcić przedsiębiorców do wyboru tej właśnie formy prawnej. Przy umiejętnym skonstruowaniu umowy spółki, spółka komandytowa nierzadko może okazać się korzystniejsza od spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Aby uniknąć jednak w przyszłości ewentualnych negatywnych konsekwencji, związanych z niedoprecyzowaniem pewnych postanowień umowy lub też błędnym ich sformułowaniem, warto przed podpisaniem umowy skorzystać z pomocy profesjonalnego doradcy w tym zakresie.
Autorka jest aplikantką radcowską w Kancelarii BSO Prawo & Podatki Bramorski Szermach Okorowska we Wrocławiu