Tworząc stronę internetową firmy należy zwracać uwagę m.in. na wizerunek osoby przedstawiony na zdjęciu umieszczonym na stronie. Jest on bowiem objęty ochroną danych osobowych.
Ponadto należy pamiętać, że rozpowszechnianie wizerunku w globalnej sieci chronione jest także prawem autorskim, w oparciu o przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Stawiając się więc w roli osoby chcącej umieścić na stronie internetowej zdjęcie znajomego, klienta czy też pracownika, musimy pamiętać o kilku podstawowych kwestiach.
1. Rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej
Zgodnie z art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych rozpowszechnianie wizerunku wymaga zgody osoby na nim przedstawionej. Warunkiem, aby udzielona zgoda była skuteczna jest to, aby była ona udzielona w sposób wyraźny, nigdy domniemany.
Forma udzielenia zgody generalnie nie ma znaczenia ( może być więc także formą ustną). Należy jednak pamiętać, że tylko forma pisemna pozwoli w przyszłości uniknąć ewentualnych dylematów i problemów prawnych i ma istotne znaczenie dla celów dowodowych. Ponadto warto pamiętać , iż osoba udzielająca zgody ma pełne prawo do jej odwołania w każdym czasie.
Ustawa definiuje trzy sytuacje, które pozwalają na rozpowszechnianie wizerunku bez zezwolenia osoby na nim przedstawionej:
- gdy osoba przedstawiona na wizerunku otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie ( np. modelki, hostessy)
- gdy wizerunek dotyczy osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez tę osobę funkcji publicznych ( np. politycznych, społecznych)
- gdy osoba, której wizerunek jest przedstawiony stanowi jedynie szczegół, fragment krajobrazu, zgromadzenia, imprezy masowej.
Z faktem rozpowszechnienia wizerunku bez potrzebnej zgody wiążą się określone uprawienia osoby na nim przedstawionej, która może żądać zaniechania takiego działania, a ponadto usunięcia jego skutków, np. poprzez złożenie odpowiedniego oświadczenia. W wypadku naruszenia zawinionego, uprawniony może nawet zwrócić się do sądu, żądając zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.
2. Rozpowszechnianie wizerunku pracownika przez pracodawcę wymaga zgody pracownika
Firmy tworząc swoje strony internetowe ( ale także katalogi, prospekty) i umieszczające na nich zdjęcia swoich pracowników, zobowiązane są do uzyskania zezwolenia pracownika na wykorzystanie jego fotografii.
Warto mieć bowiem także świadomość, że nie tylko prawo autorskie, ale także kodeks cywilny chroni wizerunek, wskazując go w katalogu dóbr osobistych i w przypadku rozpowszechnienia wizerunku pracownika bez jego zgody może on powołując się właśnie na ten artykuł żądać zaniechania rozpowszechniania jego wizerunku, a także domagać się zadośćuczynienia.
Przykładowe sytuacje, gdy zgoda pracownika na rozpowszechnienie jego wizerunku jest potrzebna:
- pracodawca wykonuje zdjęcie zbiorowe pracowników w celu umieszczenia go w folderach reklamowych firmy,
- pracodawca umieszcza na stronie internetowej zdjęcia pracowników pochodzące ze szkoleń, wyjazdów integracyjnych czy konferencji,
- pracodawca umieszcza fotografie swoich pracowników w prezentacji multimedialnej, wykorzystywanej w kontaktach z klientami.
3. Rozpowszechnianie wizerunku na portalach społecznościowych
W związku z opublikowaniem przez NSA wyroku dotyczącego umieszczenia na jednym z portali społecznościowych zdjęcia klasowego sprzed 30 lat wyłoniła się kwestia dopuszczalności zamieszczania zdjęć, na których widnieją wizerunki innych osób.
NSA uznał, iż , że zdjęcie, nawet bez podpisywania osoby na nim widniejącej, umieszczone na portalu społecznościowym objęte jest ochroną danych osobowych.
Ponadto, orzeczenie to odnosi się nie tylko do fotografii, ale także rysunków, filmów, nagrań.
Przy okazji tego zagadnienia warto wspomnieć, że za prawidłową ochronę danych osobowych odpowiada administrator portalu, który powinien zadbać o odpowiednie ustawienia prywatności, a także usuwać dane osobowe użytkownika po zamknięciu przez niego konta.