*Przedsiębiorcy, którzy zawierają umowy handlowe zawierające elementy przekazania technologii, know-how lub znaków przemysłowych powinni wiedzieć, że ich podstawowe prawa w odniesieniu do tych dóbr zostały zabezpieczone na poziomie światowym. *
Ochrona ta istnieje w krajach będących członkami Światowej Organizacji Handlu (WTO). Każde państwo członkowskie WTO powinno dostosować swoją regulację do pewnych minimalnych standardów, które mają uchronić właścicieli praw autorskich i przemysłowych przed bezprawnym użyciem ich praw.
Regulacja TRIPS wyznacza pewien minimalny standard ochrony interesów przedsiębiorców w tym zakresie. Standard ten powinien być zapewniony przez wszystkie państwa członkowskie WTO. Ponieważ postanowienia TRIPS stanowią standard minimalny, każde państwo może wprowadzić rozwiązania bardziej chroniące interes właściciela prawa autorskich lub przemysłowych.
Regulacja TRIPS ma trzy podstawowe elementy. Głównym elementem TRIPS jest ustalenie minimalnego poziomu zabezpieczenia praw własności przemysłowej w zawieranych umowach handlowych (np. ochrona patentu na okres minimum 20 lat od daty wpływu wniosku o rejestrację.). Poza tym uregulowano w niej tryb procedowania a także rygorystyczne postępowanie rozpatrywania ewentualnych sporów.
Prawa autorskie
Prawa autorskie zostały uregulowane tak jak w konwencji berneńskiej, dlatego przyjmuje się, że są one chronione dożywotnio a także przez okres 50 lat po śmierci twórcy. Regulacja ta zawiera ochronę dóbr pokrewnych takich jak prawa wykonawców, producentów nagrań dźwiękowych oraz organizacje nadawców. Ochrona ta polega na m.in. zapobieganiu bezprawnemu nagrywania lub przekazywania on-line występów artystów, którzy grają na żywo.
Znak towarowy
Znak towarowy, czyli _ jakikolwiek znak lub kombinacja znaków umożliwiający odróżnienie dobra lub usługi jednego przedsiębiorcy od drugiego _ służy ochronie nie tylko przedsiębiorcy ale przede wszystkim konsumenta, który może swobodnie odróżnić poszczególne dobra i ich producentów. W tym zakresie regulacja ta jest zbieżna z Konwencją Paryską.
Po zarejestrowaniu takiego znaku przedsiębiorcy przysługuje wyłączne prawo do dysponowania takim znakiem. Co więcej, podczas dochodzenia roszczeń za naruszenie takiego znaku wprowadzono domniemanie, że znak będący podobny do znaku zarejestrowanego jest dla odbiorcy mylący. Jednocześnie zagwarantowano minimum siedmioletni okres ochrony znaku towarowego, a także okresy wznowienia rejestracji znaku towarowego.
Patenty
Kwestie patentów uregulowano w ten sposób, że muszą być one dostępne w zarówno dla produktów jak i procesów technologicznych, we wszystkich polach technologii. Państwa mogą jednakże odmówić rejestracji patentu korzystając z klauzuli porządku publicznego. Jednocześnie uwzględniono postulowany przez kraje rozwijające się aspekt ochrony ludzi i zwierząt w zakresie _ diagnostyki oraz leczenia terapeutycznego i chirurgicznego _.
Topografia układów scalonych
W zakresie ochrony topografii układów scalonych TRIPS w dużej mierze bazuje na Traktacie IPIC (Intellectual Property in Respect of Integrated Circuits). Wyłączne prawo posiadacza patentu obejmuje prawo do produkcji, importowania, sprzedaży i innej dystrybucji dla celów handlowych. Okres ochrony jest zależny od krajowych systemów prawnych, jednakże ustalono światowy standard minimalny dla ochrony tego rodzaju dóbr. Wynosi on 10 lat od złożenia wniosku o rejestrację bądź od pierwszego ekonomicznego wykorzystania układu, niezależnie od miejsca gdzie czynność ta miała miejsce.
Ochrona poufnych informacji
Tajemnica handlowa jest także dobrem chronionym przez TRIPS. Regulacja chroni tajemnice handlowe przed niezgodnym z prawem ujawnieniem, uzyskaniem lub niezgodnym z przeznaczeniem wykorzystaniem, które godziłoby w dobre praktyki handlowe. Jednakże, aby zapewnić ochronę takim dobrom muszą one: stanowić tajemnicę (nie mogą być powszechnie znane); muszą mieć odpowiednią wartość dopóki stanowią tajemnicę; podjęte zostały należyte kroki mające na celu zabezpieczenie tych informacji.
Podsumowanie
Przedsiębiorcy, którzy mają do czynienia z prawami autorskimi i prawami własności przemysłowej powinni być świadomi, że oprócz krajowych systemów prawnych są zabezpieczeni przez legislację WTO. Regulacja ta zapewnia im minimalny standard ochrony właściwie na całym świecie ponieważ wszystkie państwa członkowskie WTO zostały zobowiązane do zaakceptowania tej regulacji a także przygotowania ich systemów prawnych do skutecznej ochrony naruszanych praw.
Przy ocenie stanu prawnego zarówno przy sporządzaniu umów jak i dochodzeniu swoich roszczeń warto przeanalizować cały stan prawny obowiązujący w danej gałęzi przemysłu i handlu.
Jak walczyć o swoje prawa ( http://www.money.pl/u/money_chart/graphchart_ns.php?ds=-1%20year&de=today&sdx=0&i=&ty=1&s%5B0%5D=inflacja&fg=1&w=450&h=200&cm=0 Inflacja ) Źródło: Money.pl na podstawie danych GUS
Autor jest aplikantem radcowskim w Kancelarii Prawnej BSO Prawo & Podatki we Wrocławiu