Forma umowy dzierżawy gruntów rolnych
Umowa dzierżawy może mieć formę ustną lub pisemną. Tę drugą trzeba zastosować koniecznie, jeśli dzierżawa trwa dłużej niż rok. W sytuacji, gdy w takim wypadku nie zastosuje się umowy w formie pisemnej, to taka umowa uznawana jest za zawartą na czas nieoznaczony. W przypadku rolników warto, by umowa dzierżawy była zawsze sporządzona w formie pisemnej z tzw. datą pewną. Dlaczego? Dzierżawca, który zawiera umowę pisemną z datą pewną, ma prawo do pierwokupu. Data pewna to urzędowe poświadczenie zawarcia takiej umowy.
Zgodnie z prawem, jeśli wydzierżawiający sprzeda grunt rolny objęty umową dzierżawy, to nowy właściciel przejmuje dzierżawę, ale ma prawo do jej wypowiedzenia. Wyjątkiem jest właśnie sytuacja, gdy umowa dzierżawy miała datę pewną na czas określony. Najlepiej więc przygotować umowę gruntu rolnego na piśmie i podpisać ją u notariusza. Ten potwierdza zgodność podpisów oraz określa, kiedy nastąpiło podpisanie takiej umowy, czyli oznacza datę pewną. Jeśli umowa dzierżawy będzie dodatkowo wpisana do ewidencji gruntów to można to uznać, za określenie daty pewnej.
Jak długo może trwać umowa dzierżawy?
Jeśli umowa dzierżawy podpisana jest na czas określony, to warto zawrzeć w niej ustalenie, które pozwala przedłużyć ją na następny okres dzierżawy. W sytuacji, gdy umowa jest zawarta na czas dłuższy niż 30 lat, uważa się, że obejmuje ona okres nieoznaczony. Są i takie przypadki, że umowę dzierżawy gruntów rolnych zawiera się na czas życia dzierżawcy albo wydzierżawiającego.
Elementy umowy dzierżawy gruntu rolnego
Najważniejszym elementem dzierżawy gruntu rolnego jest właściwy przedmiot umowy. Warto przy okazji przygotować protokół zdawczo-odbiorczy, który będzie załącznikiem do umowy. Dzierżawca powinien pamiętać, żeby dokładnie obejrzeć przedmiot dzierżawy. Zawsze bowiem istnieje domniemanie, że rzecz została wydana w dobrym stanie. Konieczne będzie też określenie praw i obowiązków dzierżawcy, a także wydzierżawiającego. Ważne, by zapisać warunki, na jakich można dokonywać ulepszeń. Umowa nie może się też obejść bez podania wysokości czynszu i terminu, w którym powinien być on opłacony. Co ważne,* czynsz za dzierżawę* nie musi być opłacany w pieniądzu. Można go też określić jako ułamek części pożytków, które czerpie dzierżawca ze względu na korzystanie z gruntu.
Umowa dzierżawy powinna też zawierać dokładne ustalenia związane z możliwością wypowiedzenia takiej umowy. Jeśli jest to umowa na czas oznaczony, to prawo rozwiązania takiego kontraktu będzie przysługiwało obu stronom. Jednak przyczyna może być różna. Jeśli ustalimy tryb, w jakim umowa może być wypowiedziana, to będziemy wtedy wiedzieć, z jakim wyprzedzeniem trzeba to uczynić albo że wypowiedzenie ma skutek natychmiastowy.
Bezczynszowe używanie a dzierżawa
Obok dzierżawy gruntów rolnych, która jest z zasady odpłatna, prawo przewiduje możliwość bezczynszowego korzystania z gruntów rolnych. W takiej sytuacji można stosować przepisy o dzierżawie tylko w takiej sytuacji, jeśli korzystający, mimo niepłacenia czynszu, jest zobowiązany do regulowania wszelkich podatków i innych opłat związanych z posiadaniem tego gruntu. W takim wypadku osoba, która oddaje grunt rolny w bezpłatne korzystanie, rezygnuje z otrzymywania czynszu.