Faktoring polega na tym, że wykupuje się nieprzeterminowane wierzytelności przez firmę świadczącą usługi faktoringowe. Wykupu należności dokonuje się poprzez cesję. W efekcie przedsiębiorca dostaje pieniądze jeszcze przed terminem płatności, a faktor przejmuje ryzyko ściągnięcia należności od kontrahenta. Warto wiedzieć, że przedsiębiorca nie otrzymuje całej kwoty. Różnica to wynagrodzenie faktora.
Umowa faktoringu to umowa nienazwana, mieszana. Zawiera w sobie cechy umowy cesji wierzytelności, a także umowy o dzieło lub umowy pożyczki. Zawiera się ja podstawie zasady swobody umów.
Przedmiot umowy faktoringu
Umowa faktoringu zakłada przeniesienie na faktora własności wierzytelności, które wynikają z określonych umów. Chodzi tu np. o umowę sprzedaży albo dostawę. Faktor zobowiązuje się, że sfinansuje przedsiębiorcę, czyli zapłaci określoną część wierzytelności, będzie prowadził rozliczenia tych wierzytelności a ostatecznie, jeśli będzie taka potrzeba, to zajmie się dochodzeniem długu od dłużnika. Właśnie element dodatkowych usług świadczy o tym, że jest to umowa faktoringu. W przeciwnym razie będzie to umowa cesji wierzytelności.
Przedmiot umowy faktoringu to nie tylko wierzytelności, których termin zapłaty jeszcze nie nastąpił. Faktoring z zasady nie zakłada ściągania długów, ale finansowanie faktoranta.
Strony umowy faktoringu
Przedsiębiorca dokonujący cesji wierzytelności to faktorant. Nabywca wierzytelności to faktor. Najczęściej funkcję faktora pełni bank albo podmiot specjalizujący się w świadczeniu usług finansowych. Umowa faktoringowa zakłada też stronę dłużnika, czyli odbiorcę towarów lub usług, które sprzedał mu faktorant (pierwotny wierzyciel). Dłużnik ten będzie musiał zapłacić należność na rzecz faktora. Oczywiście po przyjęciu zawiadomienia o zmianie wierzyciela
Umowa faktoringu – rodzaje faktoringu
Umowa faktoringu musi określić rodzaj faktoringu. Mamy więc:
- Faktoring niepełny – polega on na tym, że faktor ma prawo zwrócić faktorantowi wierzytelność, jeśli dłużnik będzie niewypłacalny.
- Faktoring pełny – w którym całe ryzyko niewypłacalności dłużnika przechodzi na faktora. Faktorant może być pewien, że wierzytelność nie wróci do niego, jeśli dłużnik będzie niewypłacalny.
- Faktoring mieszany – ryzyko rozkłada się między faktora i faktoranta.
W umowie musi być określony rodzaj faktoringu. Wszystko po to by, określić, kto będzie odpowiedzialny za wierzytelność w przypadku niewypłacalności dłużnika.
W sytuacji faktoringu pełnego umowa zawiera najczęściej tzw. kwoty graniczne, które określają, do jakiej wysokości wierzytelności faktor ponosi odpowiedzialność. Jeśli faktor przyjmuje na siebie całe ryzyko, to zwykle prowizja, którą pobiera, jest najwyższa.
Umowa faktoringu – wynagrodzenie dla faktora
Wynagrodzeniem faktora jest prowizja pobierana od wierzytelności. Jest ona określona w umowie. W praktyce wygląda to tak, że wartość wierzytelności jest przelewana od razu na konto faktoranta. Wtedy jest ona pomniejszana o prowizję. Można też spotkać się z sytuacją faktoringu zaliczkowego. W momencie podpisania umowy faktorant otrzymuje zaliczkę. Reszta trafia na konto w momencie, gdy dłużnik zapłaci wierzytelność.
Umowa faktoringu jako umowa nienazwana nie wymaga formy pisemnej. Dobrze jest jednak tak ją sporządzić, żeby uniknąć ewentualnych nieścisłości.