Pani Anna od stycznia 2005 r. prowadzi działalność gospodarczą i z tego tytułu opłaca za siebie składki na ubezpieczenia społeczne. Od 1 maja 2012 r. została dodatkowo zatrudniona na podstawie umowy zlecenia. W umowie zlecenia odpłatność została ustalona w wysokości 3000 zł miesięcznie. Jednak w maju zleceniodawca wypłacił jej wynagrodzenie w wysokości 2000 zł. Co w takim przypadku jest tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych?
Ponieważ uzyskany w tym miesiącu przychód jest niższy od kwoty minimalnej podstawy wymiaru składek z działalności, jaki obowiązuje panią Annę (2.115,60 zł), tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych w maju jest działalność gospodarcza, a ze zlecenia ubezpieczenia emerytalne i rentowe mają charakter dobrowolny. Oczywiście z tytułu umowy zlecenia obowiązkowa jest składka na ubezpieczenie zdrowotne.
Umowa zlecenia może być wykonywana w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. To, czy będziemy mieć do czynienia ze zbiegiem tytułu do ubezpieczeń społecznych, zależy od tego, czy przedmiot umowy cywilnoprawnej jest taki sam jak przedmiot prowadzonej działalności.
Przedmiot umowy cywilnoprawnej inny niż przedmiot prowadzonej działalności
Tytułem do ubezpieczeń jest tutaj zarówno pozarolnicza działalność gospodarcza, jak i umowa zlecenia. Jeżeli osoba prowadząca działalność gospodarczą opłaca za siebie składki na ubezpieczenia społeczne z tej działalności, to z umowy zlecenia podlega dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, a obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Zleceniobiorca, który równocześnie prowadzi działalność gospodarczą, może jako tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń wybrać umowę zlecenia, gdy z umowy zlecenia uzyskuje wynagrodzenie równe co najmniej obowiązującej go minimalnej podstawie wymiaru składek z działalności gospodarczej. Znaczenie ma nie wysokość wynagrodzenia należnego, ale kwota faktycznie wypłacona w danym miesiącu.
Przedmiot prowadzonej działalności taki sam jak przedmiot umowy cywilnoprawnej
Jeżeli jedynym tytułem do ubezpieczeń jest pozarolnicza działalność gospodarcza, to z umowy zlecenia osoba prowadząca działalność nie podlega wówczas składkom ZUS. Umowę zlecenia należy w takiej sytuacji traktować jako jedną z umów, w wyniku której działalność jest prowadzona i uzyskiwany jest przychód.