Umowy o pracę i jej rodzaje. Jakie informacje muszą zawierać?

Najbardziej powszechną i podstawową formą zatrudnia jest umowa o pracę na stałe lub na czas określony. Jednak w Kodeksie pracy przewidziane są jeszcze dwie inne opcje: umowa o pracę na czas wykonania określonej pracy i umowa o pracę na zastępstwo.

Przed podpisaniem każdej z wyżej wymienionych umów pracodawca ma prawo sprawdzić pracownika na danym stanowisku pracy i podpisać z nim umowę na okres próbny, który może trwać maksymalnie 3 miesiące.

Docelową formą zatrudnienia powinna być umowa nieterminowa, która ma zapewnić stabilizację zatrudnienia. Zanim jednak pracodawca zdecyduje się na zatrudnić pracownika na stałe, może podpisać z nim, oprócz umowy próbnej, maksymalnie dwie umowy na czas określony. Przy czym warto zaznaczyć, że jeszcze na chwilę obecną nie ma ograniczenia czasowego, w związku z czym umowy terminowa może trwać przez długie lata. Rząd jednak przygotował zmiany w prawie pracy, które już w przyszłym roku ograniczą zawieranie tego typu umów maksymalnie na 33 miesiące.

Analogiczną formą zatrudnienia do umowy na czas określony jest umowa zawierana na czas wykonania określonej pracy. Podstawowa różnica polega na tym, że pracodawca zatrudnia pracownika do wykonania konkretnego zadania. Czas trwania takiej umowy jest z góry określony, a zakończenie stosunku pracy jest jasno uzasadnione. To rozwiązanie cieszy się popularnością przy robotach sezonowych czy dorywczych - na przykład do pracy na budowie, w gospodarstwie, sadownictwie, itp.

Zastępstwo to szczególny rodzaj umowy terminowej. Można ją stosować w przypadku dłuższej i co ważne usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy spowodowanej: chorobą lub urlopem macierzyńskim, wychowawczym, czy bezpłatnym. Pracodawca może w tym celu zatrudnić inną osobę na podstawie umowy o pracę na czas określony do dnia powrotu pracownika, który docelowo zajmuje dane stanowisko pracy. Warto również podkreślić, że w treści tego typu umowy należy wskazać dokładnie z imienia i nazwiska zastępowanego pracownika. Nie ma również ograniczenia co do liczby podpisanych umów.

W każdej umowie o pracę trzeba jasno określić:

• datę zawarcia,
• rodzaj umowy,
• miejsce wykonania pracy,
• wynagrodzenie za pracę,
• wymiar czasu pracy,
• termin rozpoczęcia pracy.

Stosunek pracy nawiązuje się w dniu rozpoczęcia pracy, a jeżeli takiego terminu nie wyznaczono, wówczas za ten dzień należy uznać datę podpisania umowy. Co ważne, trzeba jasno określić rodzaj stosunku pracy: umowa na czas określony, nieokreślony, próbny, wykonania określonej pracy, na zastępstwo. (tutaj można pobrać wzór dokumentu umowa o pracę)

Bardzo ważny punkt umowy to miejsce wykonywania pracy. Nie należy jednak mylić go z siedzibą firmy. Tutaj powinna pojawić się informacja o dokładnej lokalizacji, gdzie docelowo pracownik będzie wykonywał swoje obowiązki - na przykład adres biura, sklepu, fabryki, itp. Z perspektywy pracodawcy warto wpisać więcej niż jedno takie miejsce, co ważne nie musi to być również stały punkt geograficzny (na przykład biuro), to może być: województwo dolnośląskie, Polska, itp. Ma to szczególne znaczenie w sytuacji, gdy właściciel firmy działa w kilku miastach lub ma kilka miejsc, w których prowadzi interesy.

Najprostszy sposób określenia wynagrodzenia za pracę w umowie to stała, miesięczna pensja zasadnicza - na przykład 2000 zł brutto. Bez względu na liczbę godzin do przepracowania w danym miesiącu - na przykład w listopadzie 144 godziny, a w grudniu 168, pracownik otrzyma tę samą pensję. Inaczej będzie, gdy wynagrodzenie zostanie określone w stawce godzinowej. Ze względu na różnice w wymiarze czasu pracy w poszczególnych miesiącach pensja będzie inna. Przy założeniu, że pracownik zarabia na godzinę 15 zł brutto, jego wynagrodzenie brutto będzie wynosiło: w listopadzie 2 160 zł, a w grudniu 2 520 zł.

Pracownik musi również wiedzieć, w jakim wymiarze czasu będzie pracował: pełny lub niepełny etat, dlatego taką informację trzeba uwzględnić w umowie. O normie czasu pracy, czyli o dokładnych godzinach pracownika należy poinformować dodatkowym dokumentem: informacją dla pracownika.

Umowa o pracę powinna mieć formę pisemną. Po jednym egzemplarzu dla każdej ze stron. Jeżeli, jednak nie została zachowana forma pisemna, wówczas pracodawca najpóźniej w dniu rozpoczęcia współpracy, musi potwierdzić na piśmie pracownikowi ustalenia, co do rodzaju umowy oraz jej warunków.

Podpisanie umowy o pracę nakłada na pracodawcę również inne obowiązki. W ciągu 7 dniu od daty rozpoczęcia pracy, pracodawca powinien poinformować pracownika o ogólnie obowiązujących normach pracy:

• obowiązującej dobowej i tygodniowej normie czasu pracy,
• częstotliwości wypłaty wynagrodzenia za pracę,
• urlopie wypoczynkowym,
• długości okresu wypowiedzenia.

Jeżeli pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy to dodatkowo musi poinformować o:

• godzinach pracy w porze nocnej,
• miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia,
• przyjętym sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy (lista obecności) oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy. Kwestie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę reguluje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku: Kodeks pracy.

JAK ZAŁOŻYĆ FIRMĘ - PRZEWODNIK KROK PO KROKU!

• Samozatrudnienie czy spółka cywilna?
• Zezwolenie, koncesja, a może licencja?
• Jaki podatek, jaka księgowość?
• Gdzie się rejestrować?
• Jak zdobyć REGON?
• Nowy czy stary NIP?
• Czy warto być VAT-owcem?
• Jaki ZUS?
• Zatrudniamy pracownika
• Fundusz Świadczeń Socjalnych
• Czy trzeba mieć osobne konto?
• Jakie inne urzędy trzeba zawiadomić?
• Polska Klasyfikacja Działalności 2007
• Polska Klasyfikacja Działalności
• Ile kosztuje nowa firma?
• Ile trwa założenie firmy?
• Jakie info na pieczątce, papierze czy www?
• Jak oznaczyć towary?
• Urlopy
• Wszystko o leasingu