Żeby skorzystać z urlopu tacierzyńskiego (ale i ojcowskiego), trzeba być zgłoszonym do ubezpieczenia chorobowego. Nie jest ważne, czy będzie to ubezpieczenie obowiązkowe, czy dobrowolne. Innymi słowy, ma prawo do skorzystania z niego nie tylko pracownik, ale i zleceniobiorca. Mało tego, uprawnionym do niego będzie też osoba prowadząca działalność gospodarczą.
Powodem udzielenia każdego z urlopów jest fakt urodzenia się dziecka albo przysposobienie lub przyjęcie na wychowanie dziecka w formie rodziny zastępczej. W kodeksie pracy nie ma określenia urlop tacierzyński. Odnosi się on do części urlopu macierzyńskiego, z którego nie korzysta matka dziecka.
Urlop tacierzyński a urlop ojcowski
Urlop ojcowski może trwać maksymalnie 14 dni. Co ważne, może być wykorzystany jednorazowo lub w częściach. W tym drugim przypadku żadna z części nie może być krótsza niż 7 dni.
Trochę inaczej jest w przypadku urlopu tacierzyńskiego. Tutaj nie możemy mówić o określonym wymiarze tego urlopu. Najważniejszym elementem jest to, że matka nie może zrezygnować ze swojego urlopu macierzyńskiego, zanim minie 14 tygodni po porodzie.
W przypadku urlopu tacierzyńskiego nie ma określonego wymiaru tego urlopu. Ważne jest, że pracownica nie może z niego zrezygnować wcześniej niż 14 tygodni po porodzie. Jeśli matka nie będzie chciała dalej odbywać tego urlopu, to wtedy urlop będzie trwał:
- przy urodzeniu jednego dziecka – 6 tygodni;
- dwójki dzieci – 17 tygodni;
- trojga – 19 tygodni;
- czworga – 21 tygodni;
- pięciorga i więcej – 23 tygodnie.
Trzeba pamiętać, że nie istnieje możliwość podzielenia urlopu macierzyńskiego (tacierzyńskiego) na części. Musi być wykorzystany w całości, jeśli mama rezygnuje ze swojej części urlopu macierzyńskiego. W przypadku urlopu ojcowskiego jest inaczej. Nie musi on być wykorzystywany od razu po urodzeniu dziecka. Ojciec ma na to czas, aż do momentu ukończenia przez dziecko 2 lat.
Urlop ojcowski może być wykorzystywany w tym samym momencie co macierzyński. W przypadku urlopu tacierzyńskiego nie da się wykorzystać go jednocześnie z matką.
Do skorzystania z urlopu ojcowskiego upoważnia złożony do pracodawcy wniosek. Trzeba go dostarczyć najpóźniej 7 dni, zanim rozpoczniemy urlop. Jeśli chcemy wziąć urlop tacierzyński, wniosek nie może być złożony później niż 14 dni przed rozpoczęciem urlopu.
Jak już mówiliśmy, matka dziecka może oddać część swojego urlopu macierzyńskiego ojcu. W takim wypadku musi jednak poinformować pracodawcę o tym, że wraca najpóźniej tydzień przed rozpoczęciem na nowo pracy.
Urlop ojcowski i świadczenia
Urlop ojcowski to czas, za który należy się zasiłek macierzyński. To przeciętne wynagrodzenie z ostatnich 12 miesięcy. Jeżeli pracownik zdecyduje się złożyć wniosek o urlop macierzyński w pełnym wymiarze i nie będzie to później niż 3 tygodnie po porodzie, to wypłacane świadczenie będzie miało wartość 80 proc. podstawy.