Od 1 stycznia 2019 roku przestało istnieć użytkowanie wieczyste. Zgodnie z nowymi przepisami, współużytkowanie wieczyste gruntu, który jest przeznaczony na mieszkaniowe, przekształci się we własność.
Użytkowanie jest czymś pomiędzy własnością, a najmem. Właściciel gruntu, którym jest najczęściej gmina lub powiat, pozwala innym osobo korzystać z tego gruntu przez określony czas, a użytkujący płaci za to odpowiednią opłatę. Użytkujący otrzymuje gwarancję, że tylko on będzie mógł korzystać z gruntu przez okres określony w umowie, a jednocześnie nie będzie właścicielem. Prawnicy mówią o użytkowaniu wieczystym jako "substytut własności": nie jesteśmy właścicielami, ale możemy korzystać z gruntu praktycznie na wyłączność.
Co to jest użytkowanie wieczyste?
Właścicielem gruntu jest państwo. Jako właściciel oddaje osobie fizycznej lub prawnej grunt do korzystania na maksymalny okres 99 lat. Najkrótszy możliwy okres, na jaki można zawrzeć umowę użytkowania wieczystego to 40 lat. Użytkownik, który chce korzystać z gruntu dłużej to najpóźniej w ciągu 5 lat przed końcem użytkowania ma prawo wystąpić o przedłużenie takiej umowy na następne 99 lat.
Prawa użytkownika wieczystego
Użytkowanie wieczyste to nie to samo, co własność. Pozwala jednak korzystać z gruntu w bardzo szerokim zakresie. Użytkownik może więc na wyłączność korzystać z gruntu, a także może sprzedać prawo do użytkowania wieczystego. W sytuacji gdy na gruncie, który jest objęty użytkowaniem wieczystym, postawiony jest budynek, to użytkownik ma prawo z niego korzystać bez ograniczeń. Użytkowanie wieczyste powoduje, że trzeba płacić co roku opłatę za użytkowanie wieczyste. Poza tym użytkowanie wieczyste może być przekształcone we własność, ale nie można przekształcić własności w użytkowanie wieczyste.
Użytkowanie wieczyste weszło do porządku prawnego w latach 60. ubiegłego wieku. Zasady użytkowania wieczystego zapożyczone zostały z przepisów obowiązujących w Związku Radzieckim. Inne kraje europejskie nie mają takiej konstrukcji prawnej. W związku z tym prawodawcy zdecydowali, że nie ma sensu by użytkowanie funkcjonowało razem z własnością.
Choć użytkowanie wieczyste zniknie, to za przekształcenie we własność trzeba zapłacić.
Opłata za przekształcenie użytkowania wieczystego.
Przekształcenie na własność nie będzie przeprowadzone za darmo. Użytkownik będzie miał 20 lat, by zapłacić koszty związane z przekształceniem. Będzie się wtedy płacić opłatę przekształceniową. Wynosić będzie tyle, co opłata związana z użytkowaniem wieczystym.
Jeśli ktoś zdecyduje się spłacić taką należność wcześniej, będzie mógł skorzystać ze zniżki w opłatach. Przekształcenia będą się odbywać z mocy prawa.
Koszt użytkowania wieczystego
Użytkownik wieczysty musi płacić dwa rodzaje opłat. Pierwsza to od 15 do 25 proc. ceny nieruchomości. Potem płaci się co roku opłatę, która jest określonym procentem ceny nieruchomości. Grunty przeznaczone do celów mieszkaniowych obciążone są opłatą w wysokości 1 proc.
