Co to są choroby zawodowe?
Choroby zawodowe to te choroby, które są wymienione w wykazie chorób zawodowych. Choroby zawodowe powstają w momencie, gdy da się orzec niewątpliwie albo ze sporym prawdopodobieństwem, że schorzenia te zostały spowodowane przez szkodliwe dla zdrowia warunki, które panują w miejscu pracy.
Takie szkodliwe warunki nazywane są "narażeniem zawodowym". Narażenie zawodowe to np. niewygodna pozycja, złe oświetlenie lub też praca, która powoduje obciążenie psychiczne i fizyczne.
Kiedy masz chorobę zawodową?
Jak już stwierdziliśmy, choroby zawodowe to te, które są wymienione w wykazie chorób. Taką chorobę stwierdzić może lekarz, przeprowadzający badania profilaktyczne albo lekarz prowadzący w ramach podstawowej opieki zdrowotnej.
W przypadku podejrzeń chorób zawodowych obowiązkiem pracodawcy jest zgłoszenie tego:
- Powiatowemu inspektorowi sanitarnemu;
- Okręgowemu inspektorowi pracy.
W uzasadnionych przypadkach pracownik może sam zgłosić się do tych instytucji. Mowa tu np. o sytuacji, gdy nie pracujemy już w danej firmie.
O tym, że pracownik może być chory na chorobę zawodową, stwierdza lekarz orzecznik, który realizuje badania na zlecenie inspektora sanitarnego. Orzeczenie lekarskie wysyłane jest pracownikowi, a także powiatowemu inspektorowi sanitarnemu.
W sytuacji, gdy zostało stwierdzone, że pracownik może chorować na chorobę zawodową, pracodawca ma obowiązek:
- ustalenia przyczyny, która spowodowała chorobę zawodową;
- usunąć wszystkie elementy i czynniki, które mogły spowodować chorobę zawodową;
- zapewnienia wszystkich zaleceń lekarza.
Wykaz chorób zawodowych jest regularnie zmieniany. Jest on zamieszczony między innymi na stronach inspekcji pracy, a także ośrodków medycyny pracy.
Jak dokumentować choroby zawodowe?
Każdy pracodawca, u którego wykryto choroby zawodowe, musi prowadzić rejestr takich zgłoszeń. Trzeba go przechowywać przez 10 lat. Określone formularze są ustalone przez ministra zdrowia. Chodzi tutaj o formularze związane:
- ze zgłoszeniem podejrzenia choroby zawodowej;
- formularzem skierowania na badania.
Będzie to też karta, na której opisuje się narażenie zawodowe spowodowane podejrzeniem choroby zawodowej, a także orzeczenie lekarskie, które określa rozpoznanie choroby zawodowej wraz z decyzją o stwierdzeniu choroby zawodowej.
W przypadku gdy pracownikowi zostanie orzeczona choroba zawodowa, nie jest to równoznaczne z tym, że musi on zostać zwolniony. Wystarczy przenieść go na inne stanowisko, tak jak informują zalecenia lekarskie.
Co istotne, pracownik, którego przeniesiono na inne stanowisko, ma prawo do dodatku wyrównawczego. Jest on wypłacany, gdy na skutek przeniesienia obniżyło się wynagrodzenie. Dodatek wyrównawczy wypłacany jest przez maksymalnie 6 miesięcy i stanowi różnicę między wcześniejszym wynagrodzeniem a tym uzyskiwanym obecnie.
