Wykroczenie. Kiedy występuje i czym różni się od przestępstwa?

Wykroczenie to czyn, który jest szkodliwy społecznie i jest zabroniony. Wykroczenia regulowane są przez Kodeks wykroczeń.

Popełnienie wykroczenia zagrożone jest naganą, grzywną, której wysokość wynosi od 20 zł do 5000 zł, a także ograniczeniem wolności na miesiąc lub też aresztem od 5 do 30 dni. Ostatnia z kar, może być zamieniona także pod postacią pouczenia lub ostrzeżenia albo innego ze środków wychowawczych. Można też wprowadzić dodatkowe środki karne takie jak konieczność naprawienia wprowadzonej szkody, zapłata odszkodowania, przepadek przedmiotów, zakaz prowadzenia pojazdów, poinformowanie publiczne o orzeczeniu dotyczącym kary bądź też inne wskazane przez ustawę środki. Sąd ma prawo nałożenia na osobę, która jest winna wykroczenia, obowiązku naprawienia szkody albo przeproszenia.

Jest kilka cech, które pokazują różnice między przestępstwem a wykroczeniem. Główną różnicą jest to, że oba te pojęcia regulowane są za pomocą różnych ustaw. Drugą różnicą jest stopień szkodliwości społecznej czynu. W przypadku wykroczenia mamy do czynienia z mniejszą szkodliwością.

Żeby być ukaranym za popełnienie wykroczenia, trzeba skończyć 17 lat. Sąd ma prawo skazać nie tylko człowieka, który dopuszcza się wykroczenia, ale też każdego kto podżega, żeby popełnić wykroczenie, ma pełnomocnictwo, a także tylko usiłował popełnić wykroczenie.

Kodeks karny skarbowy informuje o szczególnym rodzaju wykroczenia. Jest nim wykroczenie skarbowe. Wykroczeniem skarbowym jest uszczuplenie należności publicznoprawnej, o ile nie przekracza się pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, gdy zostało popełnione. W przypadku takiego wykroczenia konsekwencją jest kara grzywny. Sąd może też stwierdzić, że dojdzie do przepadku przedmiotów albo ściągnięcia ich równowartości.

Ważna jest stopień kary. Kara taka jest wyższa w sytuacji popełnienia przestępstwa (również przestępstwa skarbowego)
, a mniejsza dla wykroczenia.

Żeby rozróżnić te dwa pojęcia, musimy wziąć też pod uwagę kwestię umyślności, a także nieumyślność czynu. Zbrodnia, która jest przestępstwem, może być popełniona tylko umyślnie, występek – jest umyślny albo nieumyślny. W przypadku wykroczenia mamy do czynienia z postępowaniem umyślnym albo nieumyślnym.

Z definicji przestępstwo rozumie się jako czyn zabroniony pod groźbą kary przez ustawę z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny. Przestępstwo jest czynem o dużej szkodliwości społecznej, który jest karalny, zawiniony oraz bezprawny. Przestępstwo może mieć charakter zbrodni lub występku. Zbrodnia jest karana pozbawieniem wolności na minimum 3 lata, natomiast za występek grozi kara grzywny o wartości wyższej niż 30 stawek dziennych bądź kara ograniczenia lub pozbawienia wolności na co najmniej 1 miesiąc.

Warto wiedzieć też czym jest wykroczenie, a czym przestępstwo. To pokaże, w jaki sposób konkretne zachowanie karalne będzie ukarane.