Wysokość zasiłku i podstawa wymiaru składki. Zwróć uwagę na...

Dla obliczania zasiłku macierzyńskiego przyjmuje się podstawę wymiaru, jaka jest stosowana przy obliczaniu zasiłku chorobowego (art. 47 w powiązaniu z art.36 ust. 1 - 2 ustawy zasiłkowej) i tak:

1. Podstawę wymiaru zasiłku dla pracownicy stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających przejście przez nią na urlop macierzyński.
2. Natomiast gdy pracownica rozpoczęła swój urlop przed upływem 12 miesięcy, wówczas podstawą wymiaru zasiłku jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia.
3. Ponadto, oprócz składników przysługujących za okresy miesięczne, w podstawie wymiaru zasiłku uwzględnia się składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy dłuższe niż miesiąc - kwartalne lub roczne.

Dla pracownic zatrudnionych na umowę o pracę kwotę przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia otrzymuje się przez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego przez pracownicę za okres 12 miesięcy przez liczbę miesięcy, w których je osiągnęła, czyli przez 12 (i analogicznie jest z liczbą pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia, gdy pracownica rozpoczęła swój urlop przed upływem 12 miesięcy, czyli jeśli pracownica otrzymywała wynagrodzenie przez 6 miesięcy, wówczas wynagrodzenie osiągnięte przez pracownicę za okres 6 miesięcy dzieli się przez 6).

Kwotę przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w przypadku wynagrodzenia otrzymywanego za:

• kwartał - otrzymuje się w wysokości 1/12 kwot wypłaconych pracownikowi za cztery kwartały kalendarzowe poprzedzające miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy;
• roczne - otrzymuje się w wysokości 1/12 kwoty wypłaconej pracownikowi za rok kalendarzowy poprzedzający miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Natomiast jeśli w okresie, z którego wynagrodzenie przyjmowane jest do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku, pracownik nie osiągnął pełnego wynagrodzenia z przyczyn usprawiedliwionych, przy obliczaniu podstawy wymiaru zasiłku:

• wyłącza się wynagrodzenie za miesiące, w których pracownik przepracował mniej niż połowę obowiązującego go w tych miesiącach czasu pracy,
• przyjmuje się - po uzupełnieniu - wynagrodzenie za miesiące, w których pracownik przepracował co najmniej połowę obowiązującego go w tych miesiącach czasu pracy.

Przy czym gdy pracownik w każdym miesiącu przepracował mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy z przyczyn usprawiedliwionych, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku uwzględnia się wynagrodzenie za wszystkie miesiące uzupełnione do pełnej wysokości.

Warto zauważyć, że podstawa wymiaru nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę pomniejszonego o kwotę składek odpowiadającą wysokości 13,71 proc. tego wynagrodzenia (art.3 pkt 4 ustawy zasiłkowej). Przy czym dla pracowników, których staż pracy jest krótszy niż rok, gwarantowana kwota podstawy wymiaru jest mniejsza. I tak podstawa wymiaru zasiłku w pierwszym roku pracy nie może być niższa od kwoty równej 80 proc. tego wynagrodzenia, po odliczeniu 13,71 proc.

Z kolei podstawę wymiaru zasiłku przysługującego ubezpieczonej niebędącej pracownikiem stanowi przeciętny miesięczny przychód, od którego opłacana jest składka na ubezpieczenie chorobowe za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie niezdolności do pracy, a gdy niezdolność do pracy powstała przed upływem tego okresu, za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71 proc. podstawy wymiaru składek na to ubezpieczenie.

Czego nie uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku?

W podstawie wymiaru zasiłku przysługującego w czasie trwania ubezpieczenia nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo (wypłacanych) za okres pobierania zasiłku. Przy czym składniki te uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku przysługującego za okres po ustaniu zatrudnienia.

Zasiłek macierzyński wypłacany jest za każdy dzień kalendarzowy urlopu macierzyńskiego i jego kwota wynosi 1/30 część ustalonej podstawy wymiaru zasiłku. Najniższe podstawy wymiaru zasiłku z tytułu pracy w pełnym wymiarze czasu pracy w 2012 r. wynoszą:

• 1035,48 zł - w pierwszym roku pracy (80 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę, tj. 1200 zł, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71 proc. tego wynagrodzenia);
• 1294,35 zł - od drugiego roku pracy (100 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę, tj. 1500 zł, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71 proc. tego wynagrodzenia).

Minimalnej podstawy wymiaru zasiłków nie stosujemy do osób zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego (uczniów). Wynika to z faktu, że nie mają one zagwarantowanego minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Pracodawcy i zleceniodawcy muszą pamiętać, że kwota minimalnego wynagrodzenia zmienia się co roku, dlatego też przy przeliczaniu podstawy wymiaru zasiłku należy uwzględnić obecnie obowiązującą kwotę minimalnego wynagrodzenia.

Ponadto warto wiedzieć, kiedy pracownicy lub pracownikowi przysługuje prawo do pełnego zasiłku, a kiedy do pomniejszonego. Jeśli chodzi o pomniejszony zasiłek - dzieje się tak np. w przypadku, gdy pracownica lub pracownik pobierający zasiłek macierzyński za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego łączą korzystanie z tego urlopu z wykonywaniem pracy, wówczas zasiłek macierzyński ulega pomniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, w którym pracownica lub pracownik pracują w czasie korzystania z dodatkowego urlopu.