Zachowek ma zadanie ochronić interesy majątkowe osób, które są najbliższe spadkodawcy. Zachowek dotyczy więzi rodzinnej. Łączy ona osobę, która jest uprawniona do zachowku i spadkodawcę. Zachowek należy się, gdy spadkodawca nie ma zamiaru niczego danej osobie zostawiać. W przypadku zachowku po rodzicach będzie to zabezpieczenie interesu rodziny, jeśli nie otrzymały one nic w testamencie.
Może być tak, że spadkodawca przekazał całość majątku obcej, niespokrewnionej z nim osobie. W takiej sytuacji zachowek chroni najbliższych, żeby ci mogli skorzystać z określonych korzyści. Jeśli rodzice nie przekazali nic w testamencie, dzieci mają prawo do zachowku. Żeby z niego skorzystać, wystarczy, że jest się pominiętym w testamencie.
Zachowek po rodzicach będzie przysługiwał przede wszystkim dzieciom. Do zachowku uprawniony jest też małżonek, a także rodzice spadkodawcy.
Warto wiedzieć, że mówiąc o zachowku, mamy do czynienia zawsze z roszczeniem pieniężnym. Choć częścią spadku może być np. nieruchomość, to zachowek jest zawsze jakąś określoną kwotą pieniędzy. Zachowkiem nie będą konkretne rzeczy czy przedmioty.
Wszystko dlatego, że zachowek jest rekompensatą dla tego spadkobiercy, a nie to by otrzymał on konkretne przedmioty stanowiące spadek. Oczywiście istnieje możliwość wypełnienia zobowiązania związanego z zachowkiem w inny sposób niż pieniężny, ale muszą się na ten sposób zgodzić zainteresowani. Stronami będzie więc uprawiony do jego otrzymania, a także osoba, zobowiązana do jego zapłaty.
Zachowek nie będzie należny w sytuacji, gdy orzeczono separację, a także wtedy, gdy nie doszło jeszcze do jej formalnego orzeczenia, ale sprawa jest w toku.
Rozliczenie zachowku po rodzicach
Zachowek muszą rozliczyć przede wszystkim spadkobiercy, zapisobiercy windykacyjni, a także obdarowani przez umowę darowizny. Odpowiedzialność za to, żeby rozliczyć zachowek, ponoszą spadkobiercy. Zakres tej odpowiedzialności jest proporcjonalny do udziału w spadku.
Wysokość zachowku po rodzicach
Osoba, która ma prawo otrzymania zachowku, może otrzymać połowę udziału spadkowego, który przypadłby jej, gdyby miała otrzymać coś, biorąc pod uwagę dziedziczenie ustawowe. Wyjątek stanowią osoby małoletnie, a także trwale niezdolne do pracy. W tych przypadkach zachowek to 2/3 wartości ich udziału spadkowego.
Zachowek po rodzicach jest roszczeniem majątkowym, a jako takie podlega przedawnieniu. Do przedawnienia zachowku po rodzicach dochodzi po 5 latach od chwili, gdy został ogłoszony testament. Jeśli zmarły nie zostawił testamentu, to okres przedawnienia liczy się od chwili, w której otwarto spadek.