Jeszcze nie tak dawno, przyszłe mamy mogły założyć działalność gospodarczą miesiąc przed porodem i czerpać z tego profity. Przy opłaceniu najwyższej składki na ubezpieczenie chorobowe, mogły liczyć na zasiłek macierzyński sięgający nawet 6 tysięcy złotych. Od stycznia 2016 roku zasady się zmieniły. Kwota świadczenia jest teraz uzależniona nie tylko od wysokości składek, ale także - od czasu ich opłacania.
Prawo do pieniędzy od ZUS-u przysługuje osobom prowadzącym działalność gospodarczą pod warunkiem, że podlegają dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Przed zmianami, pełne świadczenie było przyznawane już od pierwszej opłaconej składki, wiec część matek naginało przepisy, rejestrując firmę krótko przed porodem. Za opłacenie składki chorobowej od najwyższej podstawy za przynajmniej jeden miesiąc kalendarzowy, mogły pobierać wysoki zasiłek macierzyński.
Zasiłek macierzyński po zmianach
Ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa została znowelizowana w taki sposób, aby zmienić zasady obliczania podstawy wymiaru zasiłku dla przedsiębiorczych mam. Dotyczy to tych osób, które podlegają ubezpieczeniu chorobowemu krócej niż przez cały rok kalendarzowy.
Zgodnie z tym, nawet jeśli kobieta uiszcza składkę chorobową od podstawy wyższej niż minimalna, ale prowadzi firmę krócej niż rok - na początku i tak otrzymuje zasiłek w minimalnej wysokości. Kwota będzie natomiast powiększana o 1/12 składki za każdy miesiąc opłacania ubezpieczenia przed porodem. Aby więc uzyskać prawo do zasiłku w pełnej wysokości, konieczne jest opłacanie składki przez co najmniej 12 miesięcy przed datą narodzin dziecka.
Jak obliczyć kwotę miesięcznego świadczenia?
Za podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego dla przedsiębiorcy, który opłaca ubezpieczenie chorobowe krócej niż rok, przyjmuje się:
1) Przeciętną najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe (60 proc. kwoty przeciętnego wynagrodzenia) pomniejszoną o 13,71 proc. podstawy jej wymiaru za pełne miesiące kalendarzowe;
2) Kwotę stanowiącą iloczyn 1/12 zadeklarowanej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe w części przewyższającej najniższą możliwą podstawę wymiaru składek. W tym przypadku również należy odjąć 13,7 proc. kwoty;
Krok po kroku (obliczenia dla najwyższego wymiaru składek za jeden pełny miesiąc) src="http://www.money.pl/u/money_chart/graphchart_ns.php?ds=1389081600&de=1390235400&sdx=1&i=&ty=1&ug=1&s%5B0%5D=PGE&colors%5B0%5D=%231f5bac&fg=1&st=1&w=640&h=250&cm=0&lp=1&rl=1"/> Dodaj wykresy do Twojej strony internetowej
*Maksymalna kwota podstawy składki na ubezpieczenie chorobowe wynosi 250 proc. z kwoty średniego prognozowanego wynagrodzenia, czyli w tym roku - 10 137,50 zł (4 055 * 250 proc.).
Wysokość składek na ubezpieczenie chorobowe w 2016 roku
Przedsiębiorca może regulować kwotę otrzymywanego świadczenia, wybierając wysokość składek. Nie jest ona jednak zupełnie dowolna. Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wynosi 2,45 proc. określonej podstawy wymiaru:
- minimalna stawka jest obliczana od podstawy wynoszącej 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia prognozowanego na dany rok (dla przedsiębiorców na tzw. małym ZUS-ie - 30 proc.) - w 2016 roku wynosi 59,60 zł (2,45 proc. z 2433 zł);
- maksymalna stawka jest obliczana od podstawy wynoszącej 250 proc. przeciętnego wynagrodzenia prognozowanego na dany rok - w 2016 roku wynosi 248,37 (2,45 proc. z 10 137,5 zł);
Aby zmienić wysokość wypłacanego świadczenia, wyższa musi być nie tylko składka chorobowa, lecz także cała składka na ubezpieczenie społeczne. Przy najwyższym opłacanym ZUS-ie kwota obciążeń wynosi 3758 zł, natomiast przy minimalnym - ok. 1120 zł. Różnica jest znacząca, ale ponoszenie wyższych kosztów daje szansę na uzyskanie wyższego zasiłku.
Przed zmianami, na zasiłek macierzyński mógł liczyć każdy, kto opłacał maksymalne stawki nawet przez krótki okres czasu. Co do zasady, wyliczenie zasiłku było przeprowadzane na podstawie średniej z ostatnich 12 miesięcy. Czasem jednak zdarzały się odstępstwa. Jeśli ktoś nie płacił wcześniej dobrowolnego chorobowego lub wyrejestrował się z ubezpieczenia na minimum 30 dni, wystarczało wyliczenie na podstawie średniej z wpłat od ostatniej rejestracji. Dzięki temu, w krótkim czasie podnoszono wysokość świadczenia do najwyższej kwoty.
O czym jeszcze powinny wiedzieć przedsiębiorcze mamy? Nowela zwalnia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne te osoby, które pobierają świadczenie rodzicielskie w wysokości niższej niż 1 tys. zł. Wystarczy, że będą ubezpieczone. Wcześniej, niezależnie od pobieranych środków finansowych musiały płacić dodatkowo 270 zł miesięcznie.
Ile trwa i komu przysługuje urlop macierzyński? Przeczytasz tutaj.
