Od 11 kwietnia br. obowiązuje nowe rozporządzenie nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego (Dz.Urz. L 102/1).
Rozporządzenie to reguluje kwestie dot. czasu prowadzenia pojazdu, przerw i okresów odpoczynku kierowców wykonujących przewóz drogowy rzeczy i osób.
Przepisy rozporządzenia należy stosować niezależnie od kraju rejestracji pojazdu, do przewozu drogowego wykonywanego na terytorium Wspólnoty oraz pomiędzy Wspólnotą, Szwajcarią i państwami będącymi stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
Regulacje unijne stosuje się do przewozu drogowego:
- rzeczy, gdy dopuszczalna masa całkowita pojazdów łącznie z przyczepą lub naczepą przekracza 3,5 tony; lub
- osób, pojazdami skonstruowanymi lub trwale przystosowanymi i przeznaczonymi do przewozu więcej niż dziewięciu osób łącznie z kierowcą.
| Co zmienia się w regulacjach unijnych |
| --- |
| Rozporządzenie (WE) nr 561/2006 utrzymuje obecnie obowiązujące maksymalne normy czasu prowadzenia pojazdu samochodowego wykorzystywanego w przewozach drogowych w ciągu 24-godzinnego okresu, tj. 9 godzin z możliwością przedłużenia do 10 godzin dwukrotnie w tygodniu. Nowym rozwiązaniem jest określenie maksymalnej normy tygodniowego czasu prowadzenia pojazdu, tj. 56 godzin, przy jednoczesnym utrzymaniu obecnie obowiązującej normy dwutygodniowego czasu prowadzenia, tj. 90 godzin. Dzienny okres odpoczynku wynosi, tak jak obecnie, 11 nieprzerwanych godzin. Utrzymana została także zasada, że nie więcej niż trzykrotnie w tygodniu kierowca może skrócić odpoczynek do minimum 9 godzin. W związku z tym, że nowe przepisy gwarantują odpowiedni odpoczynek, zrezygnowano z rekompensowania skrócenia dziennego okresu odpoczynku. W zakresie odpoczynku tygodniowego nowością jest, że kierowcy przysługuje co najmniej raz na dwa tygodnie prawo do odpoczynku tygodniowego w pełnym wymiarze 45 godzin (tzw.
regularny okres odpoczynku). Utrzymano dotychczasowe rozwiązanie, że kierowca nie może prowadzić dłużej niż 4,5 godziny bez przerwy. Nowością jest (a jednoczesnie - uproszczeniem), że obowiązkowa, minimum 45-minutowa przerwa w prowadzeniu może być dzielona na dwie części, z tym że jedna z nich powinna trwać co najmniej 15 minut, a druga co najmniej 30 minut. _ Źródło: uzasadnienie do projektu Ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 1639) _ |
W ślad za zmianami w przepisach unijnych w polskim systemie prawnym wkrótce pojawi się ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
Nowela została zatwierdzona przez Senat i czeka na podpis Prezydenta. Po podpisaniu i opublikowaniu w Dzienniku Ustaw wejdzie w życie po upływie 14 dniowego vacatio legis.
Motorniczy pod skrzydłami ustawy
Zgodnie z dodanym art. 4a. przepisy ustawy będą miały zastosowanie również do motorniczych tramwajów. W chwili obecnej do tej grupy kierowców odnoszą się jedynie przepisy Kodeksu pracy.
Godziny nadliczbowe i krótszy odpoczynek
Do art. 14 Ustawy dodano ust. 3, który pozwala pracodawcom na skrócenie odpoczynku tygodniowego do 24 godzin w przypadku:
- - pracy kierowcy w godzinach nadliczbowych (określonym w art. 20 ust. 2 pkt 1) lub
- - zmiany pory wykonywania pracy przez kierowcę w związku z jego przejściem na inną zmianę zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy.
Dotychczas pracodawcy korzystali z takiej możliwości jedynie na podstawie przepisów Kodeksu pracy.
Uzależnianie wynagrodzenia od przejechanych kilometrów a przepisy unijne
Nowe brzmienie uzyskał art. 26, zgodnie z którym warunki wynagradzania kierowców nie mogą przewidywać składników wynagrodzenia, których wysokość jest uzależniona od liczby przejechanych kilometrów lub ilości przewiezionego ładunku, jeżeli ich stosowanie mogłoby zagrażać bezpieczeństwu na drogach lub zachęcać do naruszania przepisów rozporządzenia (WE) nr 561/2006 (nowość).
Znika przerwa
Ponieważ rozporządzenie nr 561/2006 nie przewiduje szczególnej przerwy dla kierowców wykonujących przewozy osób w ramach usług regularnych, w ustawie wykreślono art. 28.
Kierowca, ale nie pracownik
Nowela rozszerza zakres stosowania przepisów ustawy do osób zatrudnionych nie tylko w ramach umowy o pracę, ale również osób niebędących pracownikami.
Chodzi o kierowców wykonujących przewozy regularne na trasach nieprzekraczających 50 km.
Nowe regulacje dla kierowców komunikacji miejskiej
Nowością w Ustawie o czasie pracy kierowców jest rozdział 4a regulujący okresy prowadzenia pojazdów, obowiązkowe przerwy w prowadzeniu i gwarantowane okresy odpoczynku kierowców wykonujących przewozy regularne, których trasa nie przekracza 50 km.
| Kierowcy komunikacji miejskiej pracować będą wg wytycznych: |
| --- |
| 1. dzienny czas prowadzenia pojazdu nie może przekraczać 10 godzin 2. tygodniowy łączny czas prowadzenia pojazdu nie może przekraczać 60 godzin, a w ciągu dwóch kolejnych tygodni 90 godzin. 3. kierowcy przysługuje przerwa przeznaczona na odpoczynek w wymiarze nie krótszym niż 30 minut, w przypadku gdy łączny dzienny czas prowadzenia pojazdu wynosi od 6 do 8 godzin, oraz w wymiarze nie krótszym niż 45 minut *w przypadku, gdy łączny dzienny czas prowadzenia pojazdu przekracza 8 godzin. Przerwa ta przysługuje kierowcy przed upływem 6 godzin łącznego dziennego czasu prowadzenia pojazdu. 4. co najmniej jedna przerwa przypadająca na 6 godzin prowadzenia pojazdu powinna być nie krótsza niż *15 minut. 5. tygodniowy okres odpoczynku rozpoczyna się nie później niż po zakończeniu 6 okresów 24-godzinnych, licząc od zakończenia poprzedniego tygodniowego okresu odpoczynku. |
*UWAGA! *Normy dotyczące czasu prowadzenia pojazdu, dziennego i tygodniowego okresu odpoczynku obowiązywać będą także kierowcę wykonującego przewozy na rzecz więcej niż jednego podmiotu.
Rozkład czasu pracy ustalać należy na okres co najmniej jednego miesiąca, z uwzględnieniem przysługujących kierowcy przerw w pracy.
_ * Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. Nr 92, poz. 879 oraz z 2005 r. Nr 180, poz. 1497) _