Wprowadzenie klauzuli obejścia prawa podatkowego, którą przewiduje nowelizacja Ordynacji podatkowej, może uderzyć w konkurencyjność polskiej gospodarki - uważają eksperci podatkowi firmy doradczej Deloitte. Projekt nowych przepisów przygotował resort finansów.
Podczas środowej konferencji prasowej eksperci Deloitte wskazywali, że nowe przepisy sprawią, iż polski system podatkowy stanie się mniej stabilny i przewidywalny. W konsekwencji nowe przepisy mogą negatywnie wpłynąć na konkurencyjność naszej gospodarki. Według założeń nowela ma wejść w życie do końca tego roku.
Jak mówił starszy menedżer w dziale doradztwa podatkowego Deloitte Maciej Guzek, projekt zakłada, że za unikanie opodatkowania będzie można uznać działanie zamierzone, wykorzystujące sztuczną konstrukcję prawną (tzn. zawiłą i pozbawioną treści), którego celem będzie uzyskanie znacznej korzyści podatkowej. Jak mówił, jeżeli organ podatkowy wykaże, że podatnik unikał opodatkowania oraz że w danej sytuacji istnieje i jest możliwa do zastosowania inna konstrukcja prawna (bardziej odpowiednia zdaniem organu), to organ może wówczas nałożyć na podatnika wyższe zobowiązanie podatkowe.
Dodał, że klauzula może znaleźć zastosowanie np. do twórców, którzy dotychczas część swojego wynagrodzenia otrzymują z tytułu przeniesienia praw autorskich, dzięki czemu płacony przez nich podatek jest niższy. Po wejściu w życie klauzuli organ podatkowy może uznać, że była to zbyt skomplikowana konstrukcja prawna i powinna być zawarta standardowa umowa o pracę. W ocenie Deloitte w takim przypadku po stronie twórcy powstanie zaległość podatkowa, a po stronie jego pracodawcy odpowiedzialność za nieprawidłowe naliczenie składek.
"Powstaje pytanie, czy klauzula nie będzie stosowana zbyt restrykcyjnie. Już dziś organy podatkowe mają tendencję do stosowania prawa na niekorzyść podatnika. Najlepiej świadczy o tym fakt, że tylko w 2013 r. fiskus przegrał blisko 45 proc. spraw przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi, dotyczących podatku dochodowego i prawie 59 proc. spraw w przypadku interpretacji podatkowych wydawanych przez ministra finansów" - wskazywał starszy konsultant w dziale doradztwa podatkowego Deloitte Mariusz Stefaniak.
Eksperci podkreślili, że istnieje duże ryzyko zakwestionowania nowych przepisów przez Trybunał Konstytucyjny. Jak poinformowali, konstytucja mówi wyraźnie, że "nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy", a nie zależy od decyzji organu.
Zdaniem Deloitte w noweli brakuje m.in. jasnych kryteriów stosowania klauzuli czy przepisu, który mówiłby, że w razie wątpliwości, powinny być one rozstrzygnięte na korzyść podatnika.
Eksperci wskazywali, że wprowadzenie w życie noweli w obecnym kształcie może zniechęcić potencjalnych inwestorów branżowych i strategicznych czy też fundusze inwestycyjne do lokowania kapitału w Polsce.
W uzasadnieniu do projektu nowelizacji Ordynacji podatkowej i innych ustaw resort finansów wskazał, że celem zmian jest stworzenie ram prawnych, które zracjonalizują i uproszczą procedury podatkowe. Według MF projekt pozwoli ułatwić kontakty podatników z organami podatkowymi oraz zapewni efektywniejszy pobór podatków.
Resort finansów zaproponował wprowadzenie do przepisów klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania. Jej stosowanie ma zapobiegać działaniom, których jedynym celem jest unikanie lub istotne zmniejszenie podatku. W toku postępowania podatkowego dotyczącego możliwości stosowania klauzuli, podatnik będzie uprawniony do korekty deklaracji podatkowych. Jak zapewniał kilka miesięcy temu wiceminister finansów Janusz Cichoń, klauzula nie będzie służyć ściganiu zwykłych podatników ani walce z optymalizacją opodatkowania czy wykorzystywaniem ulg i zwolnień podatkowych. Ma pomóc ścigać duże korporacje przygotowujące sztuczne konstrukcje służące jedynie obniżeniu opodatkowania, które nie mają nic wspólnego z realnym biznesem.
Firmy będą mogły skorzystać z tzw. opinii zabezpieczającej. W opiniach tych ministerstwo ma wyjaśniać, jakie działanie podatnika będzie uznane za dopuszczalną optymalizację podatkową, a jakie - za unikanie opodatkowania. Na straży obiektywnego postępowania w takich sprawach ma stać Rada ds. Unikania Opodatkowania, którą będzie obowiązywać tajemnica skarbowa. Ma ona opiniować sporne sprawy.
Czytaj więcej w Money.pl
