Od 1 stycznia 2014 r. obowiązuje nowe rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień z podatku od towarów i usług oraz szczegółowych warunków stosowania tych zwolnień. Rozporządzenie to reguluje zasady zwolnienia dla dostawy samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przy zakupie których właściciel korzystał z prawa do częściowego odliczenia podatku.
W nowym rozporządzeniu w stosunku do analogicznych regulacji dotyczących zwolnień od podatku zawartych w poprzednio obowiązującym rozporządzeniu z dnia 4 kwietnia 2011 r. dokonano m.in. modyfikacji przepisów dotyczących zwolnienia od podatku sprzedaży samochodów, gdy podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60%.
Zmiana dotyczy sytuacji, gdy pojazdy te stanowiły towary używane w rozumieniu przepisów ustawy o VAT i polega na wykreśleniu dotychczasowego warunku używania tych pojazdów przez pół roku (w związku ze zmianą ustawy o VAT w zakresie towarów używanych).
Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 20 ww. rozporządzenia, od podatku zwolniona jest dostawa samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów i pojazdów przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60% kwoty podatku:
a) określonej w fakturze lub
b) wynikającej z dokumentu celnego (z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji, organów celnych) lub
c) należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub
d) należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca
- nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł.
Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, iż podatnik może dokonywać sprzedaży używanych przez siebie pojazdów ze zwolnieniem z VAT. W związku z uchyleniem przepisu art. 43 ust. 2 ustawy o VAT, w rozporządzeniu nie uzależnia się już zwolnienia od używania pojazdu co najmniej 6 miesięcy. Niemniej jednak pamiętać należy o korekcie podatku odliczonego, w przypadku, gdyby sprzedaż następowała przed upływem 5 lat od nabycia pojazdu (art. 91 ust. 7 ustawy o VAT).
W niektórych bowiem przypadkach podatnicy zobowiązani są do dokonania korekty uprzednio odliczonego podatku naliczonego. Korekty tej dokonuje się w związku ze zmianą przeznaczenia nabytych towarów lub usług. Jak stanowi bowiem art. 91 ust. 7 ustawy o VAT, przepisy ust. 1-6 (dotyczące korekty podatku, w przypadku gdy podatnik rozlicza podatek VAT na zasadach proporcji) stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.
Podatnik w przypadku zmiany przeznaczenia towaru zobowiązany jest do dokonania korekty, gdy miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia. Przy czym „całą kwotę podatku naliczonego” stanowi w tym przypadku kwota, do której odliczenia podatnik był uprawniony na podstawie ustawy o VAT, a zatem 50% lub 60% podatku naliczonego, nie więcej niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł (tak NSA w wyroku z dnia 12 stycznia 2011 r. sygn.: I FSK 148/10).
Uznać zatem należy, iż co do zasady w przypadku sprzedaży samochodu osobowego, przy nabyciu którego podatnik odliczył 5.000 zł lub 6.000 zł podatku naliczonego, a zatem całą kwotę, do odliczenia której była uprawniona na podstawie ustawy o VAT, spełnione zostaną warunki, które determinują konieczność dokonania korekty podatku.
W stosunku do samochodów zastosowanie znajdzie również często art. 91 ust. 7a ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty. Jednocześnie w ww. zakresie należy stosować przepisy regulujące kwestię korekty przy sprzedaży środka trwałego (art. 91 ust. 4 oraz 5 ustawy o VAT).
Jeśli zatem będący przedmiotem sprzedaży samochód został zaliczony przez podatnika do środków trwałych, a jego wartość początkowa przekraczała 15 000 zł, zatem – co do zasady - korekty podatku naliczonego podatnik powinien dokonać na następujących zasadach:
- korekty dokonuje się w ciągu 5 kolejnych lat licząc od roku, w którym środki trwałe zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta dotyczy jednej piątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu, co wynika z art. 91 ust. 2 ustawy o VAT;
- korekty dokonuje się jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła sprzedaż.
Więcej o zmianach w VAT