Zwolnienie z opodatkowania VAT przekazania żywności

Jeszcze do niedawna w przypadku bezpłatnego przekazania żywności na rzecz organizacji pożytku publicznego zwolnione od opodatkowania podatkiem VAT były jedynie przekazania dokonane przez jej producentów. W wyniku nowelizacji ustawy o VAT doszło do rozszerzenia zastosowania tego zwolnienia również na inne podmioty.

Następstwa przedmiotowej nowelizacji powinny w szczególności zainteresować przedsiębiorców zajmujących się obrotem żywnością mających problem z nadwyżkami produktów spożywczych.

Dnia 1 października 2013 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o VAT, która oprócz rozszerzenia stosowania mechanizmu odwróconego obciążenia oraz wprowadzenia odpowiedzialności solidarnej za rozliczenia podatku VAT od tzw. towarów wrażliwych, zawiera zmianę przepisów regulujących zwolnienie od opodatkowania podatkiem VAT nieodpłatnego przekazania żywności.

Do końca września 2013 r. przedmiotowe zwolnienie mogło mieć zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy żywność była przekazywana organizacjom pożytku publicznego przez jej producentów. W chwili obecnej brak jest takiego obostrzenia, gdyż z treści art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o VAT stanowiącego podstawę tego zwolnienia wykreślone zostało ograniczenie, iż zwolnienie dotyczy nieodpłatnego przekazania towarów uznawanego za dostawę towarów dokonanego _ przez producenta _.

Wynika z tego, iż od 1 października 2013 r. każde nieodpłatne przekazanie przez podatnika podatku VAT żywności należącej do jego przedsiębiorstwa będzie mogło zostać objęte zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT, jeżeli dokonane zostanie na rzecz organizacji pożytku publicznego. Przykładowo więc, obecnie ze zwolnienia mogą również korzystać podmioty prowadzące sklepy spożywcze czy też inne zajmujące się obrotem żywnością (np. hurtownie).

Zmianie uległ również dodatkowy wymóg stosowania omawianego zwolnienia. Przed 1 października 2013 r. wymogiem tym było prowadzenie przez podmiot przekazujący żywność szczegółowej dokumentacji potwierdzającej dokonanie dostawy na rzecz organizacji pożytku publicznego, przeznaczonej wyłącznie na cele działalności charytatywnej. Obecnie nie jest już wymagane prowadzenie szczegółowej dokumentacji, lecz jedynie posiadanie dokumentów które potwierdzają, iż faktycznie do takiego przekazania produktów żywnościowych na rzecz organizacji pożytku publicznego doszło.

Warto dodatkowo wskazać, iż wśród zmian przewidziano również wprowadzenie nowego przepisu, który wskazuje kiedy nie jest możliwe korzystanie z ww. zwolnienia. Po pierwsze, zwolnienie nie będzie mieć zastosowania w przypadkach gdy na podstawie dokumentacji prowadzonej przez organizację pożytku publicznego nie będzie możliwe określenie przeznaczenia żywności przekazanej tej organizacji. Wyłączenie to wiąże się ze zniesieniem obowiązku prowadzenia dokumentacji przez podmioty przekazujące żywność, które zostało zastąpione jedynie wymogiem posiadania dokumentów potwierdzających takie przekazanie.

Nie będzie można również skorzystać ze zwolnienia, jeżeli przekazane produkty spożywcze zostaną faktycznie wykorzystane na inne cele niż prowadzona przez daną organizację pożytku publicznego działalność charytatywną. Wiąże się to z położeniem nacisku na to, aby przekazana żywność faktycznie została zużyta na cele charytatywne, a nie tylko została w tym celu przekazana.

Reasumując, począwszy od 1 października 2013 r. przekazanie żywności na cele charytatywne może być zwolnione od opodatkowania podatkiem VAT również w przypadku gdy jest dokonane przez inny podmiot niż producent żywności. Dla stosowania przedmiotowego zwolnienia istotne jest, aby żywność rzeczywiście została zużyta na cele charytatywne.