Trwa ładowanie...
Notowania
Przejdź na
Aleksandra Stanek
|

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

125
Podziel się:

Współczesne nazwiska z list najbogatszych Polaków to w większości biznesmeni w pierwszym pokoleniu. 50- i 60-latkowie, którzy własną pracą doszli do milionów i to w głównej mierze po upadu komunizmu.
Jeśli jednak spojrzymy na przedwojenną historię polskiej przedsiębiorczości, wyraźnie widać, że gdyby nie wybuch tego konfliktu i pół wieku Polski Ludowej, to nie Kulczykowie, Solorz i Czarnecki brylowaliby na szczytach list najbogatszych. W czasach Józefa Piłsudskiego powstawały prawdziwe biznesowe rody, a kariery wielu przedsiębiorców były tak samo inspirujące, jak Warrena Buffeta czy Billa Gatesa. Oto przedwojenni milionerzy.

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Wedlowie

Swoje imperium zaczęli budować w 1845 r. Karol Wedel (na zdj.) otworzył wtedy pierwszą polską fabrykę czekolady. W 1876 roku przekazał ją w prezencie ślubnym synowi Emilowi.

To właśnie od jego nazwiska i pierwszej litery imienia powstało słynne logo E. Wedel. Przyczyna znakowania wyrobów była prozaiczna: producent musiał walczyć z czekoladowymi piratami na potęgę podrabiającymi jego specjały. Emil Wedel zmarł w pierwszych miesiącach polskiej niepodległości.

Jako ostatni z rodziny czekoladowym biznesem (fabrykami, pijalniami czekolady i sklepami) zarządzał syn Emila - Jan Wedel. Za jego czasów zakłady zasłynęły z bardzo nowoczesnego zarządzania, szerokich przywilejów socjalnych dla pracowników oraz wypuszczeniem na rynek w 1936 r. pierwszej partii "Ptasiego Mleczka".

Kres prywatnej własności warszawskich przemysłowców przyniósł rok 1946. Zakłady znacjonalizowano i zmieniono ich nazwę na "22 lipca, d. E. Wedel". Po okresie komunizmu w 1989 r. wrócono do tradycyjnej nazwy i sprywatyzowano fabrykę, która obecnie należy do japońskiego koncernu LOTTE Group.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Jan Albin Goetz Okocimski

Właściciel największego w Galicji Browaru Krakowskiego, na fundamentach którego powstał później Browar Okocim. Był również aktywnym politykiem, działaczem samorządowym i społecznym.

W uznaniu swoich zasług na polu gospodarczym i filantropijnym otrzymywał liczne tytuły. Od cesarza austriackiego Franciszka Józefa - tytuł barona. W okresie międzywojennym został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Po śmierci Jana Albina Goetza Okocimskiego w 1931 r. browar i fabryka przetworów słodowych przeszła w ręce jego syna Antoniego.

Wojna była łaskawa dla zabudowań przemysłowych Goetzów. Browar, wciąż zarządzany przez członków rodu, wznowił działalność w 1945 r. Niestety już rok później został znacjonalizowany i przekształcony w Zakłady Piwowarskie w Okocimiu. Obecnie właścicielem jest koncern Carlsberg

Świadectwem czasów świetności tego rodu jest kompleks pałacowy, znany jako Pałac Goetza, który w 2007 r. powrócił do rąk spadkobierców przedsiębiorcy.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Antoni Jaroszewicz

Jeden z najbogatszych Polaków międzywojennego okresu. Z wykształcenia farmaceuta, finansista z powołania. Założył Warszawski Bank Stołeczny oraz Bank Zjednoczonych Przemysłowców.

Na jego imperium składały się liczne fabryki, zakłady produkcyjne i firmy drogowe, zabawkowe.

Jaroszewicz, oprócz działalności biznesowej, zapisał się w historii jako wielki meloman i miłośnik teatru. Był właścicielem warszawskiej sceny Rex.

II wojna światowa pozbawiła go całego majątku, a sam Antoni Jaroszewicz dożył sędziwego wieku w podwarszawskich Włochach, gdzie zmarł w 1970 r.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Marian Dąbrowski

Największy magnat prasowy okresu II RP, można rzec, przedwojenny Rupert Murdoch. Nie tylko tworzył przemysł prasowy w Polsce, ale także udzielał się politycznie, wielokrotnie sprawował mandat posła.

Był założycielem Ilustrowanego "Kuryera Codziennego", od którego zaczęła się budowa prasowego imperium. W 1932 r. wartość jego koncernu była szacowana na ponad milion dolarów. W tym czasie zatrudniał 1400 pracowników w 11 terenowych oddziałach na terenie kraju i oprócz "Ilustrowanego Kuriera Codziennego" wydawał pięć ilustrowanych tygodników w nakładzie 200 tysięcy egzemplarzy.

Wojna zaprzepaściła jego wszelkie dokonania zawodowe i zrujnowała finansowo. Zmarł w 1958 roku w wieku 80 lat na emigracji w Stanach Zjednoczonych.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Cegielscy

Podobnie jak fabryka Wedlów zakłady maszyn i narzędzi rolniczych założone w połowie XIX wieku przez Hipolita Cegielskiego w czasach Polski Niepodległej były już dobrze prosperującym i rozwiniętym przedsiębiorstwem.

Od końca lat 80. XIX kierował nimi syn założyciela Stefan. To on przekształcił firmę w spółkę akcyjną i przejmował z powodzeniem konkurentów, m.in. zakłady Juliusa Moegelina na poznańskiej Wildzie, braci Lesserów czy fabrykę "Thermoelektromotor". W efekcie w latach 1917-1923 poznański przedsiębiorca zwiększył zatrudnienie dziesięciokrotnie.

Po II wojnie światowej zakłady Cegielskiego zostały znacjonalizowane.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Grohmanowie

Spolonizowani niemieccy fabrykanci z Łodzi swoje tkackie imperium budowali od lat 30. XIX wieku. W czasach międzywojnia biznesem zarządzało już trzecie pokolenie przemysłowców, reprezentowane przez Henryka.

Działali nie tylko w branży włókienniczej. Ludwik Grohman zakładał m.in. Bank Handlowy w Łodzi. Henryk Grohman doprowadził do przekształcenia firmy w spółkę akcyjną. W 1921 r. po połączeniu z zakładami Scheiblera zarządzał największym kompleksem przemysłowym w Łodzi.

Inwestował także w nieruchomości, stawiając zachwycające wille i pałace. Był mecenasem sztuki - zbierał grafiki, obrazy i instrumenty muzyczne. Swoją bogatą kolekcję zapisał kilku polskim muzeom. Niestety większość nie przetrwała wojny. Na rzecz Skarbu Państwa zapisał także cały swój majątek przemysłowy.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Kindermannowie

Kolejna całkowicie spolonizowana rodzina łódzkich fabrykantów. Tkackie imperium zaczął budować - uwaga, we własnym mieszkaniu - nestor rodu Franciszek. Zmarł w 1915 roku, zostawiając siedmiu synom prężnie działający bawełniany biznes.

Większość młodych Kindermannów poszło w ślady ojca, rozbudowując rodzinną firmę lub otwierając własne przedsiębiorstwa. Pozostawili po sobie liczne zabytki w Łodzi, jak widoczny na zdjęciu pałac Juliusza Kindermanna

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Oskar Kon

Historia Oskara Kona to spełnienie amerykańskiego snu o karierze od pucybuta do milionera. Tyle że w warunkach II RP.

Pochodzący z rodziny łódzkich Żydów Oskar zaczynał jako tkacz w tekstylnych fabrykach rodziny Heinzlów. Był pracowity, szybko się bogacił. W końcu poszedł na swoje. Kupił zrujnowany dom, zburzył go i postawił wystawną czynszówkę. Dalej inwestował w nieruchomości, kupując m.in. akcje Grand Hotelu.

Na początku I wojny światowej stał się właścicielem większościowego pakietu akcji "Widzewskiej Manufaktury", czyli... zakładów Heinzlów, w których zaczynał karierę i w których pracował jego ojciec.

Na zdjęciu pałac Kona, w którym swoją siedzibę ma łódzka Szkoła Filmowa.

Gdy wybuchła II wojna światowa, wyjechał z kraju. Do Polski już nie wrócił, zmarł w 1960 r. w Argentynie.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Kronenbergowie

Jedni budowali fabryki i kupowali nieruchomości, inni zajmowali się finansowaniem tych przedsięwzięć. Wśród najbardziej znanych inwestorów XX-lecia był Leopold Julian Kronenberg, syn Leopolda (także bankiera). Był jednym z sześciorga dzieci Kronenberga seniora. Większość z nich działała w biznesie.

Leopold Julian (na zdjęciu) zarządzał m.in. Bankiem Handlowym w Warszawie (obecnie najdłużej działający polski bank komercyjny), Koleją Warszawsko-Terespolską oraz Koleją Nadwiślańską. Był też prezesem Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Zmarł w 1937 roku, a jego jedyny syn po zakończeniu wojny wyemigrował na Zachód.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Lilpopowie

Ród Lilpopów działał w branży maszynowej od XIX wieku. Stanisław Lilpop wraz z Wilhelmem Rauem powoli przejmowali kolejne fabryki i budowali nowe.

Zakłady "Lilpop, Rau i Loewenstein" były największym kompleksem przemysłowym międzywojennej Warszawy. Produkowano w nich lokomotywy, samochody, nadwozia autobusów, urządzenia wodociągowe, maszyny pralnicze. Firma miała podpisaną umowę licencyjną z amerykańskim General Motors, zaopatrywała też polskie wojsko.

Po II wojnie światowej zakłady znacjonalizowano.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Poznańscy

W okresie międzywojennym rodzinnym włókienniczym biznesem Poznańskich w Łodzi zarządzał syn "króla bawełny" Izraela Poznańskiego - Maurycy.

Spadkobierca bawełnianego imperium był członkiem kilkunastu towarzystw i organizacji biznesowych, po I wojnie światowej reprezentował Polskę na konferencji pokojowej w Paryżu. Działał społecznie i współwydawał "Express Łódzki".

Na zdjęciu pałac Poznańskich w Łodzi.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Barcińscy

Rodzina łódzkich przemysłowców tekstylnych. Ich zakłady, założone w drugiej połowie XIX wieku, były jednymi z pierwszych oświetlanych energią elektryczną.

Po śmierci Salomona Barcińskiego, założyciela firmy "Przemysł Wełniany S. Barciński i S-ka", biznesem zarządzali jego trzej synowie. Jeden zmarł w końcówce lat 20., pozostali w czasie II wojny światowej.

Na terenach zakładów Barcińskich w Łodzi kilka lat temu powstały mieszkalne lofty.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Geyerowie

Spadkobiercy kolejnego łódzkiego "króla bawełny" Ludwika Geyera. Wprawdzie zakłady należące do rodziny zbankrutowały, ale były tak znane i związane z Łodzią, że w międzywojniu je reaktywowano, a potomkowie założyciela stali się ich współudziałowcami.

Znacjonalizowane w 1948 roku zyskały nowego patrona w osobie Feliksa Dzierżyńskiego.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Baczewscy

Józef Adam Baczewski właścicielem lwowskiej fabryki wódek i likierów został w 1856 r., ale tradycje zakładu sięgają 1782 r. Zresztą marka przetrwała do naszych czasów, a kilka lat temu wróciła do polskich sklepów. Oczywiście alkohole nie powstają w tym samym miejscu, co przed wojną, ale firma je produkująca, wciąż odwołuje się do przedwojennych tradycji.

Baczewscy stworzyli we Lwowie największą firmę produkującą alkohol w II RP i jedną z największych w Europie. Działanie zakładów przerwały niemieckie naloty w 1939 r., resztę rozkradli po wkroczeniu na Kresy Sowieci.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Ciechanowscy

Ciechanowscy byli właścicielami m.in. cementowni w Grodźcu, uruchomionej w połowie XIX wieku, pierwszej na ziemiach polskich i piątej na świecie. Swój rozwój zakłady zawdzięczają głównie Stanisławowi Ciechanowskiemu, synowi założyciela firmy. Działał on też w górnictwie.

To on doprowadził do wydzierżawienia, a następnie sprzedaży cementowni belgijskiemu koncernowi Solvay. W 1894 roku uruchomił również w Grodźcu drugą kopalnię węgla kamiennego "Maria" (6 szybów)

Jeden z jego synów Stanisław junior był bankowcem, drugi Jan - ekonomistą oraz ambasadorem Polski w Stanach Zjednoczonych. Wcześniej też zarządzał rodzinnym biznesem.

Na zdjęciu współczesne pozostałości po cementowni w Grodzisku.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Kurecowie

Grzegorz Kurec (na zdjęciu) zbudował w 1927 roku największą w tamtych czasach fabrykę papieru. W Grzegorzewie (nazwa miejscowości wzięła się od jego imienia) leżącym obecnie na Litwie produkował m.in. białą tekturę.

Jego syn Włodzimierz był zapalonym pilotem i rajdowcem. Przez jakiś czas też zarządzał zakładami stworzonymi przez ojca.

Rozwój biznesu przekreśliła II wojna światowa, a fabryka istnieje do dzisiaj pod litewską nazwą Grigiskes.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

Kordian Tarasiewicz

Przedwojenny biznesmen, właściciel założonej przez jego dziadka - Tadeusza Tarasiewicza - spółki Pluton, największej na polskim rynku firmy handlującej kawą. W 1939 przedsiębiorstwo miało 31 sklepów mieszczących się w Warszawie, Łodzi, Poznaniu, Lwowie, Gdyni i Lublinie.

Co ciekawe, rodzinna firma Pluton przetrwała II wojnę światową i prześladowania niemieckiego okupanta. Konrad Tarasiewicz próbował odbudować biznes i po wojnie objął zarząd nad Palarnią Kawy we Wrzeszczu. Jednak w 1950 r. przegrał z represjami komunistycznych władz, które doprowadziły do upadku firmy.

Zmarł w 2013 roku w wieku 103 lat.

2016-11-11 9:50:34

Przedwojenni Kulczykowie, czyli najbogatsi Polacy ery Piłsudskiego

wiadomości
gospodarka
gospodarka polska
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
Źródło:
money.pl
KOMENTARZE
(125)
WYRÓŻNIONE
Konserwatysta
8 lat temu
Kiedyś stawiano na własny rozwój, na budowanie własnej, niezależnej potęgi gospodarczej i wojskowej. Dzisiaj gospodarkę opieramy na obcym kapitale, na zagranicznych technologiach. Nie inwestujemy w własny rozwój. Doprowadzilismy do upadki polskich stoczni, kopalni, zakładów hutniczych, wojskowych. Nie stawiamy na innowacyjne pomysły naszych inżynierów. Każdy kolejny rząd liczy tylko na dotacje unijne i na pomoc militarna NATO, która nigdy nie nadejdzie. Niemcy zawsze niszczyli i detali białego orła tak samo jak Rosjanie i to się nie zmieni, a Francuzi, Brytyjczycy i amerykanie nie kiwna palcem póki zachód będzie bezpieczny. Brytyjczycy mieli być gwarantem bezpieczeństwa Ukrainy i co zrobili w obliczu zagrożenia ze strony Putina? Wyrazili głęboki żal i ubolewanie. Takie to są sojusze i pakty. Ale o tym się nie mówi.
axsxsz
8 lat temu
różnica polega na tym, że kariery finansowe i fortuny przed wojną brały sie z pracy cięzkiej całych pokoleń, a w Polsce po 1989 kariery finansowe biorą się ze złodziejstwa, szachrajstwa, cwaniactwa, poplecznictwa
olo
8 lat temu
I tu jest intensja 3 RP złodziej Lewandowski sprzedał Wedla Japońcom mimo iż żyli legalni spadkobiercy .
NAJNOWSZE KOMENTARZE (125)
pola
6 lat temu
Bez wątpienia pozycja Kulczyka w tym zestawieniu zasłużona.Wiek historii, tyle postaci i On. Szkoda, że buduje się też spiskową teorię podważającą wiarygodność.
Jewdokia
7 lat temu
Właściwie to nic się nie zgadza w tej notce biograficznej. Najpierw powstał browar w Okocimiu. Browar Krakowski został później odkupiony. Po śmierci Jana Albina majątek odziedziczyła czwórka rodzeństwa - trzy siostry (zamężne za Włodkiem, Badenim i Komornickim). Spadkobiercy nic nie odzyskali po 1989 - ani akcji browaru, ani pałacu, ani gruntów rolnych czy leśnych.
ls42
8 lat temu
Znacjonalizowano, znacjonalizowano, znacjonalizowano. Obecnie też najchętniej by znacjonalizowano. Z drugiej strony jestem za sprawiedliwością społeczną ale przecież każdy inaczej to rozumie i nie chodzi o to by wszyscy klepali te samą biedę pod dyktando prezesa
polak mały
8 lat temu
Większość biznesmenów PRLbis to dzieci i kumotry współpracowników okupanta, kolaborantów biorących udział w holokauście Narodu Polskiego - od akcji polskiej w latach '30 po zbrodnie lat '80 XXw i póżniej akcje seryjnego samobójcy.
zoo
8 lat temu
jak można porównywac prawdziwych ludzi biznesu do tego cwaniaka z SB ?
...
Następna strona