Dywergencja – co to takiego?

Z pojęciem dywergencji możesz spotkać się w terminologii meteorologicznej. Oznacza ona rozbieżność kierunku wektorów wiatru występujących na danym obszarze. Termin ten używany jest zazwyczaj w przypadku poziomego przepływu powietrza.

Jednak dywergencja znajduje zastosowanie również w świecie finansów czy w praktyce prowadzenia działalności gospodarczej. Utożsamiana jest ona po prostu z pewną rozbieżnością. Możesz spotkać się z dywergencją na giełdzie papierów wartościowych, w formie pewnego narzędzia, które umożliwia zwiększenie trafności podejmowanych inwestycji. 

Metoda dywergencji na giełdzie papierów wartościowych polega na obserwowaniu ceny akcji i wyłapywaniu momentu, kiedy może odwrócić się trend. Pod tym kątem należy powiedzieć, że dywergencja będzie rozbieżnością pomiędzy szczytami i dołkami, jakie są osiągane przez ceny, a wskazaniami ukazywanymi na przykład z wykorzystaniem oscylatora. 

Najprostszym przykładem tego, kiedy występuje dywergencja, jest sytuacja, w której dany instrument, np. cena akcji na giełdzie, osiąga bardzo wysoki wynik, a oscylatory giełdowe mówią przy tym o trendzie przeciwnym. Może to wskazywać, zgodnie z metodą dywergencji, że dochodzi się do punktu zwrotnego, po którym cena akcji zacznie spadać. Jest to jednocześnie najlepszy moment na przeprowadzanie transakcji, by maksymalizować zyski. 

Istnieje kilka stosowanych w praktyce typów dywergencji. Wśród nich można wyróżnić:

• Dywergencję niedźwiedzią – skorelowaną z rynkiem niedźwiedzia na giełdzie, gdzie cena osiąga wyższe szczyty, a na wskaźniku obserwujemy niższe. Mimo że cena wykazuje w ten sposób bycze nastawienie, to zwykle po pojawieniu się dywergencji niedźwiedziej zaczyna dynamicznie spadać.
• Dywergencję byczą – analogicznie do dywergencji niedźwiedziej cena na wykresie sięga niżej, a w tym samym czasie wskaźnik pokazuje, że sięga wyższych wartości. Po wystąpieniu dywergencji byczej najczęściej cena zaczyna gwałtownie rosnąć. 

Inna typologia pozwala na rozróżnienie dywergencji:

• Klasycznej – inaczej dywergencji regularnej, gdzie można spodziewać się wystąpienia zmiany dotychczasowego trendu ceny. Jest więc wyznacznikiem trendu, w którego kierunku zmierza cena.
• Ukrytej – stanowi sygnał, że dotychczasowy trend będzie kontynuowany i jest zaliczana do kategorii dywergencji odwrotnych.
• Rozszerzonej – podobnie jak dywergencja ukryta, także ta jest zaliczana do kategorii odwrotnych dywergencji, występuje rzadko, a pod pewnymi względami upodabnia się do dywergencji klasycznej. W jej przypadku na grafiku wartości pojawiają się podwójne szczyty bądź podwójne spadki cen akcji. Jeśli się pojawi, możesz spodziewać się kontynuowania dotychczasowego trendu. 

Dywergencja jest wykorzystywana przez traderów giełdowych do wspierania podejmowania decyzji inwestycyjnych. Wymaga używania odpowiednich wskaźników analizy technicznej. 

Do porównywania ze sobą cen akcji na giełdzie w ramach narzędzia, jakim jest dywergencja, używa się najczęściej takich wskaźników jak:

• Oscylator stochastyczny – wskaźnik ten umożliwia odczytywanie wykupienia oraz sprzedania, dlatego pozwala odczytywać ustawienia handlowe dywergencji. Dzięki niemu można identyfikować wiele sygnałów dywergencji, jeśli tylko umiesz dostrzec rozróżnienie pomiędzy szczytem i dołkiem, których sięga cena akcji, a tym, co właściwie pokazuje oscylator.
• RSI – wskaźnik siły względnej, który pokazuje warunki ceny wykupienia i wyprzedania, a także można na nim zaobserwować dywergencję, kiedy pojawiają się różnice pomiędzy szczytami lub dołkami cen a tym, co jest widoczne na wskaźniku.
• MACD – wskaźnik opierający się na średniej ruchomej, który daje sygnał na zwrotnicy, przez co jest w niego wpisane opóźnienie, ale dawany przez niego sygnał dywergencji jest uznawany za wiodący.
• Momentum+Bollinger Brands – wskaźnik dostosowany stricte do odczytywania zjawiska dywergencji. 

Wiedząc już, co to jest dywergencja, należałoby się zastanowić nad tym, czy warto stosować taką strategię przy okazji podejmowania decyzji inwestycyjnych. Jeśli połączyć tę metodę z innymi narzędziami zaliczanymi do analizy technicznej, powinna ona dawać dobre rezultaty w podejmowaniu spekulacji. 

Właściwie każdy trader może wykorzystywać dywergencję. Jeśli inwestor ją dobrze opanuje, to przy pełnej orientacji w warunkach rynkowych ma szansę na zbudowanie metody prawidłowego sposobu postrzegania ceny. 

Przyjmuje się, że dywergencja będzie miała największą moc, czyli okaże się najbardziej skuteczna, jeśli pojawi się w strefie wykupienia (dywergencja negatywna) lub w strefie wyprzedania (pozytywna). Poza tymi ewidentnie skrajnymi obszarami ruchy wskaźnika są mniej znaczące. 

Podobnie jak każda inna metoda analizowania trendów na giełdzie także metoda dywergencji może dawać fałszywe wyniki i jest to jej wadą. Nawet jeśli dojdzie do dywergencji klasycznej, nie musi to jednocześnie oznaczać, że trend ulegnie całkowitemu odwróceniu. Najprawdopodobniej trend straci swoją siłę, a nie odwróci się w jednej chwili. 

Z uwagi na ryzyko dawania fałszywych wyników dywergencję powinno się stosować jako pomocne, ale tylko jedno z wielu narzędzi, na którym opiera się cała strategia inwestycyjna.