Ma on obejmować 1,5 mld euro w formie dotacji z budżetu UE oraz do 10 mld euro w formie pożyczek EBI. W założeniu ma to pozwolić na realizację inwestycji o wartości 25-30 mld euro, by wesprzeć regiony o ograniczonej zdolności do radzenia sobie z kosztami transformacji.
"Instrument pożyczkowy pomoże w realizacji inwestycji publicznych, które mogą przyczynić się do zielonej transformacji w tych częściach Europy, które są bardziej uzależnione od technologii wysokoemisyjnych i borykają się w związku z tym z wyzwaniami społeczno-gospodarczymi" - powiedział wiceprzewodniczący wykonawczy ds. gospodarki Valdis Dombrovskis, cytowany w komunikacie.
Wiceprezes EBI Liliana Pawłowa poinformowała, że EBI inwestuje w klimat w UE i zobowiązuje się do przeznaczenia do 2025 r. co najmniej 50% swoich kredytów na inwestycje związane ze zmianą klimatu i zrównoważonym środowiskiem. Finansowanie ma zostać dopasowane do celów porozumienia paryskiego do końca roku.
"EBI planuje wspierać swoim finansowaniem proponowany mechanizm sprawiedliwej transformacji. Będzie on szczególnie ważną gwarancją, aby transformacja naszej gospodarki w gospodarkę neutralną dla klimatu przyniosła korzyści wszystkim i nie wiązała się z nieproporcjonalnymi kosztami w różnych regionach" - podkreśliła.
Instrument będzie dostępny dla wszystkich państw członkowskich. Będzie można ubiegać się o dofinansowanie:
- projektów, z których skorzystają terytoria w zatwierdzonych terytorialnych planach sprawiedliwej transformacji,
- projektów, które otrzymają pożyczkę EBI w ramach instrumentu
- projektów, które nie generują wystarczających dochodów rynkowych.
Projekty te będą musiały również spełniać warunki polityki kredytowej EBI i dotyczyć takich dziedzin, jak: infrastruktura energetyczna i transportowa, sieci ciepłownicze, transport publiczny, środki w zakresie efektywności energetycznej i infrastruktura społeczna, a także przynosić bezpośrednie korzyści społecznościom w regionach dotkniętych skutkami transformacji.
Terytorialne plany sprawiedliwej transformacji są obecnie przygotowywane przez państwa członkowskie i będą zatwierdzane przez Komisję Europejską. Mają zapewnić ramy wsparcia w filarach mechanizmu sprawiedliwej transformacji: Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, z którego udzielane będą dotacje, specjalnego systemu w ramach InvestEU, który ma przyciągać inwestycje prywatne oraz instrumentu pożyczkowego na rzecz sektora publicznego.
Komisja zapowiedziała zapewnienie wsparcia technicznego w opracowaniu terytorialnych planów sprawiedliwej transformacji 18 państwom członkowskim, w tym Polsce.
