Obserwatorzy zastanawiają się, jak na sytuację przedsiębiorców wpłyną, spowodowane obecnością w Polsce wirusa COVID-19, mniejszy ruch w sklepach, ograniczenie zakupów do produktów pierwszej potrzeby oraz zamknięcie galerii handlowych.
"Krajowy Rejestr Długów śledzi na bieżąco sytuację w poszczególnych branżach. Na przestrzeni półtora miesiąca suma należności wzrosła od 1,8 mld zł na początku lutego do ponad 2 mld zł (stan na 19 marca 2020 r.). Wzrosty zadłużenia w handlu już teraz można uznać za niepokojące, a warto zaznaczyć, że dane dotyczą tylko okresu sprzed wybuchu epidemii w Polsce" - czytamy w komunikacie.
W wydanym 20 marca 2020 r. rozporządzeniu w sprawie ogłoszenia stanu epidemii minister zdrowia wskazał, że wprowadzone ograniczenie sprzedaży w galeriach (obiektach o powierzchni powyżej 2 000 m2) dotyczy m.in działalności opartych na handlu odzieżą, tekstyliami, obuwiem i wyrobami skórzanymi, meblami, sprzętem oświetleniowym, sprzętem RTV oraz księgarni. Dla tych branży epidemia stanowić będzie największe wyzwanie. Otwarte pozostały z kolei m.in. sklepy z artykułami spożywczymi, kosmetycznymi, artykułami toaletowymi oraz środkami czystości.
"Sklepy stacjonarne z odzieżą czy obuwiem, zwłaszcza te zlokalizowane w galeriach handlowych, mają zastój. Ich właściciele wysłali pracowników do domu, ale muszą im zapłacić pensje. Dodatkowo nie wiadomo, co zrobić z towarem, który już został zamówiony lub zalega w magazynie po poprzednim sezonie. Trudno go będzie teraz sprzedać. Już ruszyła internetowa wyprzedaż z rabatami sięgającymi 50% po to, żeby utrzymać płynność finansową. Za moment mogą dojść kolejne problemy związane z wypłatami, zatrzymaniem produkcji czy blokadą transportu. Na to jednak, by ocenić, jaki wpływ na branżę ma epidemia, będziemy musieli poczekać kilka tygodni" - skomentował prezes KRD Adam Łącki, cytowany w komunikacie.
Jednym z rozwiązań w danej sytuacji jest przestawienie się na tryb sprzedaży internetowej. Ponieważ ludzie boją się chodzić do sklepów, rekordy popularności biją teraz platformy do sprzedaży w sieci, zwłaszcza w sektorze spożywczym i chemicznym (środki czystości). Nie wiadomo jednak, jak długo się to utrzyma, podkreślono.
"Możemy zakładać, że jeśli obecne ograniczenia będą się przedłużać, część firm będzie miała problemy, żeby wywiązać się w terminie ze spłatami swoich należności. To z kolei może spowodować powstanie zatorów i płatniczych i reakcję łańcuchową na rynku. Problemy jednego przedsiębiorcy odbiją się na działalności kolejnych handlowców" - dodał Łącki.
Jak informują eksperci KRD, pod kreską są też producenci artykułów spożywczych i napojów: na początku lutego zadłużenie w tym sektorze wynosiło 119 mln zł, na początku marca 126 mln zł, a 19 marca 2 mln zł więcej.
Zagrożeniem dla sektora spożywczego mogą być problemy innych branży, np. transportu i logistyki. Może się bowiem okazać, że pomimo stałego zapotrzebowania ze strony Polaków dostęp do produktów będzie ograniczony ze względu to problemy z dostawami. Teoretycznie w lepszej sytuacji znajdują się obecnie właściciele mniejszych sklepów. Po pierwsze, można w nich uniknąć tłoku i zazwyczaj są ulokowane blisko, więc idealnie nadają się na szybkie wyjście po najbardziej potrzebne produkty. Po drugie, ze względu na to, że Polacy częściej robią w nich zakupy bieżące, trudniej o sytuację, w której czegoś tam zabraknie, wskazano również.
"Należy pamiętać, że rynek to system naczyń połączonych. O ile przedsiębiorcy zajmujący się handlem spożywczym i kosmetycznym faktycznie odnotowali wysoką sprzedaż, co widać było kilka dni temu, kiedy sklepowe półki świeciły pustkami, a Polska Izba Handlu zapewniała, że żadnego towaru nie zabraknie, to branża nie jest zależna tylko od siebie. Ograniczenia związane z logistyką i ruchem granicznym mogą doprowadzić do przerwania łańcucha dostaw, co z kolei bezpośrednio odbije się na kondycji całego sektora" - podsumował Łącki.